مدیر کل حفاظت محیط زیست استان تهران گفت: هفته گذشته تیم های مشترکی از محیط زیست با پرسش‌نامه‌های کتبی به‌صورت میدانی با مردم مصاحبه کردند و از آنها پرسیدند آیا بوی در سطح شهر احساس کردند یا خیر و اگر جواب مثبت است حدس می‌زنند آن بو چه منشای دارد. بیشترین فراونی پاسخهای مردم مربوط به فاضلاب و گاز «مرکاپتان» بود.
کیومرث کلانتری در حاشیه جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران که امروز در استانداری تهران برگزار شد در جمع خبرنگاران درباره منشا بوی بد تهران که حدود سه هفته پیش احساس شده بود، اظهار کرد: برای منشا یابی این بو اقدامات گسترده ای صورت گرفته است و بلافاصله بعد از این که این بو در سطح شهر تهران متصاعد شد، کارگروه ویژه‌ای شکل گرفت. ما از ابتدایی‌ترین احتمالات شروع به کار و منشایابی کردیم. هواشناسی نیز گزارش کرد که هیچ تغییر جوی اتفاق نیفتاده است.
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان تهران با اشاره به این که بوی نامطبوع متصاعد شده در تهران مرتبط با پسامدهای آراد کوه، فاضلاب و گاز نبود، گفت: در نهایت نتوانستیم برای این بو منبع مشخصی پیدا کنیم. وی ادامه داد: با همکاری شرکت آب وفاضلاب نیز سیستم فاضلاب شهر تهران چک شد وبه این نتیجه رسیدیم که مشکل از سیستم فاضلاب نیست. شرگت گاز و آتش نشانی نیز بعد از بررسی خود اعلام کردند در آن بازه زمانی آتش‌سوزی یا اتفاق خاصی دیگری در سطح شهر تهران اتفاق نیفتاده است. مدیر کل حفاظت محیط زیست استان تهران با بیان این که براساس اعلام اورژانس نیز در آن بازه زمانی کسی به دلیل مشکلات تنفسی ناشی از این بو به بیمارستان‌ها مراجعه نکرده بود ، تصریح کرد: درهمان روز کمیته بحران تشکیل جلسه داد و به این نتیجه رسیدیم این بو فقط در بخش‌هایی از تهران استمشام شده و در شهرستانهای دیگر این اتفاق نیفتاده است. طی روزهای بعد نیز فاضلاب ساختمان پلاسکو و پسماندهای آراد کوه را نیز بررسی کردیم و دوباره این نتیجه رسیدم که آنها نیز مشکلی نداشتند.
کلانتری در ادامه گفت: مرکز زمین شناسی زلزله‌نگاری نیز تایید کرد که در آن بازه زمانی تغییرات در سطح زمین اتفاق نیفتاده است بنابراین به نقطه مکانی خاصی که این بو از آن متصاعد شده باشد، نرسیدیم. هفته گذشته تیم های مشترکی از محیط زیست با پرسش‌نامه‌های کتبی به‌صورت میدانی با مردم مصاحبه کردند و از آنها پرسیدند آیا بوی در سطح شهر احساس کردند یا خیر و اگر جواب مثبت است حدس می‌زنند آن بو چه منشای دارد. بیشترین فراونی پاسخهای مردم مربوط به فاضلاب و گاز «مرکاپتان» بود. کلانتری گفت: در نهایت نیز هیچ یک از دستگاه‌ها بوی متصاعد شده از زیرمجموعه های که در حیطه وظایف آن دستگاه است را تایید نکرد بنابراین نتوانستیم به نقطه مشخصی برای منشا این بو برسیم. سازمان حفاظت محیط زیست دستگاه‌های سنجش کیفیت گاز و ذرات را دارد ولی هنوز تجهیزاتی برای سنجش بو نداریم که باید آنها را تهیه کنیم.
بوی نامطبوع تهران را عمدی می دانم
روزنامه «آرمان» در تهران با پروفسور کردوانی، پدر کویر شناسی ایران درباره انتشار بوی نامطبوع در تهران گفتگو کرده است.
انتشار بوی نامطبوع و فراگیر در تهران باعث گمانه‌زنی‌های زیای در این زمینه شده است. به نظر شما منشأ این بوی نامطبوع چه بوده است؟
بو به دلیل اینکه فراگیر بوده و بخش اعظمی از شهر تهران را آلوده کرده قطعا از طرف غرب تهران بوده و احتمالا از یک کارخانه بزرگ آغاز شده که تا به این اندازه گسترش پیدا کرده است. در برخی خبرها آمده که این بو ممکن است از فاضلاب باشد که چنین چیزی امکان ندارد و عقلایی نیست. به نظر می‌رسد این بود ناشی از کارخانه‌ای در غرب تهران بوده که به وسیله باد که از غرب به شرق در حال وزیدن است به سمت تهران آورده شده است. به همین دلیل نیز مسئولان باید به دنبال منشأ بو در غرب تهران باشند.
از نظر طبیعی چطور ممکن است بو در بخش اعظمی از شهر استشمام شود؟
منشأ این بو در دوردست و احتمالا از سمت کرج بوده است. اگر این منشأ بو در نزدیکی تهران بود، قطعا تا به این اندازه فراگیر نمی‌شد و بخش اعظم شهر تهران را در بر نمی‌گرفت. به همین دلیل مسئولان باید مسیر غرب به شرق تهران را بررسی کنند که چرا چنین بویی در سطح شهر تهران استشمام شده است.
آیا در گذشته موارد مشابهی از این مسأله در شهرهای دیگر جهان و حتی ایران مشاهده شده است؟
خیر؛ به این شکل که در تهران وجود داشته تاکنون در هیچ کجا مشاهده نشده است. البته احتمال تعمدی بودن این مسأله نیز وجود دارد. برخی مقامات در این زمینه با بنده تماس می‌گیرند که آیا احتمال اینکه کشورهایی مانند آمریکا بتوانند در اکوسیستم ایران تأثیر منفی بگذارند وجود دارد یا خیر؟ به نظر می‌رسد در این زمینه چنین اتفاقی رخ نداده و این مسأله ریشه داخلی دارد و باید پاسخ آن را در محیط پیرامون خود پیدا کرد. حتی برخی از مقامات از بنده سوال می‌کردند که آیا احتمال اینکه زلزله توسط آمریکا در ایران اتفاق بیفته وجود دارد که بنده پاسخ منفی می‌دادم و عنوان می‌کردم زلزله ریشه در محیط طبیعی ایران و مناطق زلزله زده دارد و نمی‌تواند عامل بیرونی در آن دخالت داشته باشد.در مورد اخیر و انتشار بوی نامطبوع استدلال بنده این است که به دلیل اینکه مسیر وزش باد در تهران از غرب به شرق است، باید در غرب تهران دنبال منشأ بوی منتشر شده بود. در کشورهای صنعتی دلیل اصلی آلودگی هوا کارخانه‌ها و مراکز صنعتی هستند این در حالی است که در ایران دلیل اصلی شهرهای آلوده خودروهایی هستند که در درون شهر تردد می‌کنند.منشأ این بو قطعا در دوردست و در شعاع چهل یا پنجاه کیلومتری غرب تهران بوده که موفق شده به بخش اعظم شهر سرایت کند. احتمال دیگری که این بو توانسته بخش اعظمی از شهر را درگیر خود کند، این است که فرض کنیم منشأ آن از سمت شمال به سمت جنوب تهران در حال حرکت بوده است. در این شرایط بو می‌توانسته بخش اعظم شهر را درگیر کند.
تاکنون فاضلاب میدان انقلاب، متروی ملت و فاضلاب ساختمان پلاسکو به‌عنوان منشأ بو مطرح شده است. آیا منشأ بوی فراگیر منتشر شده، می‌توانسته چنین مکان‌هایی باشد؟
خیر؛ به هیچ وجه چنین امکانی ندارد که منشأ بو از چنین مکان‌هایی باشد. اگر منشأ بو از چنین مکان‌هایی بود تنها به بخش محدودی از شهر خلاصه می‌شد و بخش اعظم شهر تهران را دربر نمی‌گرفت. از سوی دیگر اگر چنین اتفاقی رخ می‌داد باید بوی نامطبوع به سمت جنوب حرکت می‌کرد نه اینکه در بخش اعظمی از شهر گسترش پیدا کند. حدس بنده این ست که منشأ این بو یا کارخانه‌ای در غرب تهران بوده یا اینکه چیزی در حال حرکت از شمال غرب تهران به سمت جنوب غرب تهران بوده و این بو از وی متصاعد می‌شده و به دلیل وزش باد از سمت غرب به شرق در بخش‌های وسیعی از شهر گسترش پیدا کرده است.به همین دلیل مسئولان باید تحقیقات خود را از غرب تهران و حتی از کرج آغاز کنند و از مردم سوال کنند که چه بویی و از کجا استشمام می‌کرده‌اند. اگر این اتفاق رخ بدهد احتمال اینکه منشأ واقعی بو مشخص شود وجود خواهد داشت. البته احتمال خرابکاری نیز وجود دارد. با این وجود این فرضیه باید دنبال شود و سپس به نتیجه قطعی برسد. در شرایط کنونی و بدون تحقیقات لازم نمی‌توان به صورت قطعی اظهار نظر کرد. یکی از احتمالات منطقه غرب تهران، بزرگراه آزادگان است که از شمال به جنوب امتداد دارد. تصور اینکه در شب، ماشین یا ماشین‌هایی در بزرگراه آزادگان از شمال به جنوب در حال حرکت و منشأ این بو بوده‌اند، وجود دارد
