گواهیهای توسعه دهنده سازمانی زمینه‌ای را فراهم میکند تا صاحبان استارتاپ‌ها بتوانند اپلیکیشن خود را جدا از فضای اپ‌استور، به شکل مستقیم در اختیار مخاطب خود قرار دهند. اگر گوشی موبایل شما از شرکت اپل است، قطعا با این روش آشنا هستید و چند مرتبه مجبور شده‌اید نصب اپلیکیشن را با اجازه دسترسی دادن در تنظیمات، به اتمام برسانید. این کار می‌‌تواند خطراتی مانند درز اطلاعات شخصی برای کاربران به دنبال داشته باشد اما از آن‌جایی که راه چاره‌ای وجود ندارد اغلب اجازه دسترسی به این اپلیکیشن‌ها را می‌دهیم. استفاده از امکانات این‌چنینی کار را برای صاحبان کسب و کار راحت می کند اما به موازات آن ممکن است باعث شود، برخی از این روش سوء استفاده کنند و دست به انتشار اپلیکیشنهای غیرقانونی از جمله قمار، خرید و فروش مواد مخدر و دیگر تخلفات بزنند. همین مساله باعث شده شرکت اپل، چارچوب سفت و سخت‌تری را برای گواهی‌ها در نظر بگیرد. در واقع، حذف گواهیهای توسعه‌دهنده سازمانی، اپلیکیشنهای پرداختی را با مشکل مواجه کرد.
** احتمالا پای یک ایرانی در میان است
حمید حبیبی یکی از فعالان استارتاپی در حوزه «فین تک» در گفت‌وگو با ایرنا گفت: در حال حاضر اپلیکیشنهای ایرانی که سیستم پرداخت داشتند، روی سیستم IOS قابل دسترس نیستند. به همین دلیل استارتاپ‌ها با ارسال پیامک این مساله را به کاربران خود اعلام کرده‌اند. وی در خصوص چرایی این اتفاق به زمزمه‌هایی که میان همکارانش و فعالان حوزه فین‌تک شکل گرفته اشاره میکند و می‌گوید: این گمانه وجود دارد که احتمالا یک ایرانی ساکن خارج از کشور، به دلیل خصومت لیستی از اپلیکیشنهای ایرانی را به شرکت اپل اعلام کرده است. البته اینکه موضوع چقدر صحت دارد را هنوز نمی‌دانم.
وی که سابقه راه اندازی استارتاپ های زیادی در حوزه فین تک را دارد ادامه داد: این اپلیکیشن‌ها گواهینامه‌های اپل را ندارند که به وسیله آن اپلیکیشن خود را در اپ استور منتشر کنند و همین مساله موجب مسدود شدن آنها شده است. حبیبی افزود: نکته‌ای که در زمان وقوع چنین اتفاقی وجود دارد این است که ما در ایران تعداد زیادی کاربر گوشی اپل داریم که به صورت روزانه چندین مرتبه از کسب و کارهای ایرانی استفاده می‌کنند و در حال حاضر به اپلیکیشنهای خود دسترسی ندارند.
وی افزود: این اتفاق سال قبل نیز رخ داد و استارتاپ‌ها مجبور شدند برای دسترسی کاربران نسخه‌های تحت وب اعلام کنند، آن زمان مشکل دسترسی مقطعی بود و نسخه‌های تحت وب آنقدر به روز نیستند که بتوان در حال حاضر به سرعت از آن استفاده کرد به همین دلیل دسترسی به اپل قطع شده است. اگر بخواهیم از منظر کسب و کار به این موضوع نگاه کنیم، اگر روزانه درصدی از تراکنش‌هایی که اتفاق می‌افتد از طریق کاربران IOS باشد، قاعدتا از لحظه‌ای که دسترسی قطع شده، میزان زیادی از تراکنش‌ها کم و ممکن است موجب ریزش کاربران شده باشد.
این فعال استارتاپی اضافه کرد: کاربرانی که از اصل ماجرا خبر ندارند و به این مسhله دقت نمی‌کنند که چرا اپلیکیشن قطع شده، به خیال این که آن اپلیکیشن درست کار نمی‌کند یا به طور کل از دسترس خارج شده به سمت اپلیکیشنهای دیگر می‌روند. وی با اشاره به این که نمی‌توان در این خصوص تخمین درستی زد گفت: ممکن است در همین مدت زمان کوتاه، به دلایل گفته شده، درصد قابل توجهی از کاربران به دلیل نارضایتی، آن اپلیکیشن را پاک کرده باشند.
** دریافت مجوز مستقیم از اپل برای ادامه فعالیت
مسعود نیکومنش مدیر محصول «ابرآروان» در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا گفت: برای اینکه اپلیکیشن‌ها بتوانند در اپل منتشر شوند، چند راه پیش روی‌شان است. اول اینکه می‌توانند مستقیم از شرکت اپل مجوز سازمانی (License organization ) دریافت کنند و با این مجوز می‌توانند اپلیکیشن خود را ارائه دهند و کاربر به صورت مستقیم آن را دانلود، نصب و استفاده کند. اما اپلیکیشن‌هایی هم هستند که به دلایل مختلف مانند تحریم یا درزهای بانکی به آنها مجوز نمی‌دهد.
وی توضیح داد: شرکت‌های واسطه مانند سیب اپ- نمونه ایرانی اپ استور وجود دارند که مجوز سازمانی را از اپل دریافت کرده‌اند- بر اساس مجوز خودشان اپلیکیشنهای ایرانی را منتشر می‌کنند. به این شکل که کاربر ابتدا باید برنامه آنها را دانلود و بعد از آن هم برنامه مورد نظر خود را دانلود کند. وی افزود: این کار باعث می‌شود آن اپلیکیشن مورد نظر از لایسنس اپل استفاده کند و زمانی که اپل بر اساس تحریم‌ها این دسترسی را ببندد، حتی به آن شکل هم نمی‌توان از اپلیکیشن مورد نظر استفاده کرد و خطای غیرقانونی بودن می‌دهد. نیکومنش گفت: محدودیت‌ها و عدم دسترسی که در حال حاضر پدید آمده از نظر امنیتی مشکلی را ایجاد نمی‌کند. وی در پایان در پاسخ به اینکه چرا برخی از اپلیکیشن های بانکی در حال حاضر کار می کنند و مشکلی برای آنها ایجاد نشده گفت: آنها از لایسنس مستقیم اپل استفاده می‌کنند به همین علت دسترسی آنها قطع نشده است البته نمی‌شود مطمئن بود که در آینده این لایسنس‌ها نیز از دسترس خارج نشوند.
**هنوز راهکار را نمی‌دانیم
مصطفی رادمرد، مدیر استراتژی و بنیانگذار اپلیکیشن پیام‌رسان و مالی «بله» که مانند سایر اپلیکیشن‌ها درگیر این مساله است در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد: ما در حال حاضر اطلاعات زیادی نداریم و به شدت دنبال راهکاری هستیم تا بتوانیم هر چه سریع‌تر این مشکل را حل کنیم. رادمرد افزود: حساب enterprise اپل ما که اپلیکیشن را با استفاده از آن منتشر کردیم در حال حاضر از کار افتاده است. این که برای این مشکل باید چه راهکار جایگزینی در نظر بگیریم را هنوز نمی دانیم و تیم آی.تی ما در حال کار کردن روی این موضوع هستند.
** دو راه برای دور زدن
از زمانی که ماجرای تحریم‌ها علیه ایران به وجود آمد، شرکت اپل نیز پیرو این رویه تحریم اپلیکیشن‌ها را آغاز کرد، اگر گوشی آیفون دارید قطعا برای شما پیش آمده که اپلیکیشن مالی یا پرداختی را سرچ کنید، اما یا در اپ استور وجود نداشته و یا نتوانستید آن را نصب کنید. برای نصب چنین اپلیکیشن‌هایی باید از طریق سایت مبدا یا اپ‌های ایرانی مشابه اپ استور اقدام می کردید. بعد از نصب هم از شما یک گواهی اضافی خاسته می‌شد که باید به صورت دستی از طریق تنظیمات گوشی آن را فعال می‌کردید.
پس از مدتی گزارش‌هایی به شرکت اپل رسید که نشان می‌داد برخی از این گواهی‌ها سوء استفاده کرده‌اند و همین مساله باعث شد، شرکت اپل تصمیم بگیرد محدودیت‌های بیشتری را در سیستم کاری خود اعمال کند. این محدودیت‌ها باعث شده تمامی اپلیکیشن‌هایی که برای دور زدن تحریم به گواهی‌ها متوسل شده بودند، از دسترس خارج شوند و عملا کار نکند.
برای دور زدن این محدودیت‌ها در گذشته دو راه وجود داشت که بیشتر از بقیه استفاده می‌شد. یکی از آنها راه اندازی نسخه های وب بود. مانند راهکاری که اسنپ سال گذشته پیرو همین محدودیت‌های اعمال شده، به کار گرفت و مشکل را حل کرد. البته آنها طی دو روز گذشته نیز با تجربه‌ای که از قبل در این زمینه داشتند با توسل به همان راه حل قدیمی سعی کرده‌اند مشتریان خود را به سمت استفاده از نسخه وب سوق دهند. در حال حاضر نیز برای دسترسی به اسنپ باید به نسخه وب اپلیکیشن آن مراجعه کرد و به این شکل ماجرای تحریم را دور زد. راه دیگری که برای دور زدن تحریم‌ها وجود دارد، ثبت یک شرکت در کشورهای خارجی یا دریافت گواهینامه از شرکت خارجی ثالث است به این شکل که محصول در آن شرکت رجیستر شود. گویی آن محصول در آن کشور تولید شده و در پی تحریم مشکلی هم برایش به وجود نمی‌آید.
