وقتی یکی از دندانهای شما پر میشود ممکن است تصور کنید که مادهای که دندان شما با آن پر شده است تا همیشه عمر خواهد کرد. در حالی که مواد پر کردن دندان طول عمر محدودی دارند.اکنون محققان دانشگاه اورگن یک ماده جدید دندانپزشکی و یک چسب جدید برای نگه داشتن آن داخل دندان ساختهاند که با استحکام بیشتر، عمر آن را طولانیتر از همیشه میکند.ادعا میشود این ماده کامپوزیتی که توسط دانشمندان در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه اورگن تولید شده است نسبت به مواد پر کننده رایج کنونی دو برابر مقاومت بیشتر در برابر شکستگی دارد. این ماده حاوی تیوراِتان(thiourethane) است که ترکیبی است که معمولاً در پوششهای محافظ برای عرشه کشتیها و خودروها استفاده میشود.از سوی دیگر چسب جدید تولید شده نیز حاوی پلیمرهایی به نام(meth)acrylamides میباشد که پس از شش ماه آزمایش در یک محیط شبیه به محیط دهان مشخص شد که در مقایسه با استاندارد چسبهای دندانی نسبت به آسیبهای ناشی از آب، باکتریها و آنزیمهای دهان ۳۰ درصد مقاومتر است.
پروفسور “کارمم فیفر” سرپرست این مطالعه گفت: امروزه طول عمر ترمیمهای دندانی معمولاً هفت تا ۱۰ سال است. این مواد تحت فشار جویدن قرار میگیرند یا فضاهای خالی بین آنها و دندان ایجاد میشود که اجازه میدهد باکتریها در آن نفوذ کنند و یک حفره جدید ایجاد شود.وی افزود: مواد قویتر دندانپزشکی به این معنی است که اغلب بیماران مجبور نیستند دندانهای پر شده را ترمیم یا جایگزین کنند. این مواد نه تنها موجب صرفهجویی در هزینه و وقت میشود، بلکه مانع از مشکلات جدی و نیاز به درمانهای گستردهتر میشود.برای پر کردن دندان از مواد مختلفی نظیر آمالگام، کامپوزیت، سرامیک یا چینی موسوم به “پرسلن” و طلا استفاده استفاده میشود که هر کدام مزایا و معایب و طول عمر خاص خود رادارند.آمالگام احتمالاً قدیمیترین مادهای است که برای پر کردن دندان به کار برده میشود و به دلیل رنگ نقرهای به سادگی قابل تشخیص است. آمالگام ترکیبی از چند فلز، از قبیل نقره، جیوه و قلع است. از آنجایی که جیوه موجود در آمالگام سمی دانسته میشود، این ماده اندک اندک در درمان به کار برده نمیشود.
به هر حال آمالگام هنوز یکی از ارزانترین و مقاومترین مواد پر کردن دندان است که به دلیل تیره شدن رنگ فلز به مرور زمان طرفدار زیادی ندارد. به علاوه برای استفاده از آمالگام باید بخش سالم دندان نیز تراشیده شود تا بتوان ماده را به خوبی به دندان چسباند. همچنین چون آمالگام از فلز ساخته میشود، احتمال بروز حساسیت به سرما و گرما را نیز به دنبال دارد.کامپوزیت ظاهری شبیه به دندان طبیعی ایجاد میکند و در صورت استفاده از آن لازم نیست بخش سالم دندان برای چسباندن آن تراشیده شود. کامپوزیت برخلاف فلز دچار خوردگی یا تغییر رنگ نمیشود. چسباندن این ماده به دندان آن را مقاومتر میکند و انتخاب مناسبی برای ترمیم پوسیدگیهای کوچک به شمار میآید.اما نقطه ضعف کامپوزیت این است که برای ترمیم پوسیدگیهای بزرگ مناسب نیست و هزینه پر کردن دندان با کامپوزیت بیشتر از آمالگام است. از این گذشته پر کردن دندان با کامپوزیت زمان بیشتری میبرد و این ماده در برابر لک شدن با چای و قهوه آسیبپذیرتر است.
سرامیک یا چینی (پرسلن) مادهای است که برخلاف آمالگام یا کامپوزیت به دندان چسبانده نمیشود. این ماده در لابراتوار دندانپزشکی به گونهای تهیه میشود که به خوبی پوسیدگی را پوشش دهد. از آنجایی که این ماده ظاهری شبیه به دندان طبیعی را ایجاد میکند، پرکردگی قابل تشخیص نخواهد بود.اما نقطه ضعف اصلی سرامیک این است که پر کردن با آن گرانتر از پر کردن دندان با آمالگام یا کامپوزیت است و به دلیل ماهیت حجیم آن در مقایسه با پر کردن با آمالگام بخش بیشتری از دندان سالم باید تراشیده شود.اما همان طور که میتوانید حدس بزنید، طلا گرانترین ماده برای پر کردن دندان است و تنها زمانی به کار برده میشود که استحکام بسیار بالا مد نظر باشد. ترمیم طلایی مشابه ترمیم سرامیکی در لابراتوار آماده میشود و به افرادی پیشنهاد میشود که میخواهند پرکردگی مقاوم در برابر تغییر رنگ و خوردگی داشته باشند. طلا اجازه نمیدهد آب دهان، باکتری و ذرات غذا در سوراخ ناشی از پوسیدگی نفوذ کنند. معایب پر کردن با طلا آشکار است، این انتخاب هزینه سنگینی دارد و رنگ زرین آن کاملاً مشخص است.این مطالعه در مجله Dental Materials منتشر شده است.