رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که سوریه پروازهای ایران را تا سوم بهمن معلق کرده است. برخی منابع خبری پیشتر گزارش داده بودند که پروازهای ایران به بیروت از سر گرفته شده اما از حریم هوایی سوریه عبور نمی‌کنند.حسین پورفرزانه، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری در نشست خبری روز سه‌شنبه ۴ دی‌ماه با تایید تعلیق پروازهای ایران به سوریه اعلام کرد که سوریه پروازهای ایران را تا ۲۲ ژانویه (۳ بهمن) معلق کرده است. برخی منابع خبری پیشتر گزارش داده بودند که پروازهای ایران به بیروت از سر گرفته شده اما از حریم هوایی سوریه عبور نمی‌کنند.
پورفرزانه با بیان این که “برای پرواز به یک کشور، کشور مقصد باید جواز ورود و پذیرش بدهد”، گفت: «در حال حاضر تا ۲۲ ژانویه و بعد از تعطیلات سال میلادی پرواز به سوریه، صورت نمی‌گیرد اما در رابطه با لبنان، هیچ ممنوعیت پروازی وجود ندارد.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
رئیس سازمان هواپیمایی کشوری همچنین بدون اشاره به جزئیات بیشتر درباره مجوزها گفت که “البته در ایام تنش سوریه هم با مجوزهای خاص پروازهای ایران برقرار بود.”
او در ادامه افزود: «در رابطه با مصر نیز مقامات دو کشور باید به یک جمع‌بندی جدید رسیده تا بتوانیم پروازهای ایران به مصر و متقابلا را داشته باشیم.»
در همین راستا برخی از خبرگزاری‌ها از جمله روزنامه بریتانیایی تایمز گزارش داده‌اند که جمهوری اسلامی پس از سقوط بشار اسد، دیکتاتور سابق سوریه و عدم امکان انتقال سلاح برای گروه‌های نیابتی خود در منطقه، اینک در صدد آن برآمده که مستقیما از طریق فرودگاه بیروت برای گروه حزب‌الله لبنان سلاح ارسال کند.
جمهوری اسلامی تا پیش از سرنگونی حکومت اسد در روز ۸ دسامبر (۱۸ آذر) همواره با این اتهام روبرو بود که از طریق سوریه برای گروه‌های نیابتی خود در منطقه از جمله برای حزب‌الله در لبنان سلاح ارسال می‌کند.
به گفته ناظران سیاسی، اینک ممنوعیت استفاده حکومت ایران از حریم هوایی سوریه مستقیما بر توانایی جمهوری اسلامی برای حفظ مسیرهای تامین سلاح و تجهیزات برای حزب‌الله لبنان تاثیر می‌گذارد.
از دست دادن حریم هوایی سوریه از زمان سقوط رژیم بشار اسد، چالش‌های لجستیک و استراتژیک حکومت ایران را تشدید کرده است. در حالی که نفوذ تهران در لبنان همچنان قابل توجه است، ناتوانی در استفاده از سوریه به عنوان یک نقطه ترانزیت، تلاش‌های این کشور برای حمایت از حزب‌الله و دیگر نیروهای نیابتی را پیچیده‌تر می‌کند. این ممکن است ایران را مجبور به جستجوی مسیرهای جایگزین، مانند مسیرهای دریایی کند که هزینه‌ها و آسیب‌پذیری‌های عملیاتی را افزایش می‌دهد.
کاهش دسترسی ایران همچنین ممکن است بر توانایی‌های حزب‌الله اثر بگذارد. با کاهش منابعی که به لبنان می‌رسد، این گروه ممکن است در فعالیت‌های نظامی و سیاسی خود با محدودیت‌هایی مواجه شود که می‌تواند پویایی‌های پیچیده سیاسی لبنان را تغییر دهد.
بیشتر بخوانید: رسانه اسرائيلی: عبور پروازهای ایرانی از آسمان سوریه ممنوع شد
پیش از این، رسانه‌های عربی گزارش داده بوداند که خطوط هوایی ایرانی، از جمله “ماهان ایر” که وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است، مسیرهای پروازی خود را تغییر داده و از حریم هوایی سوریه اجتناب می‌کنند. یک مسیر پروازی اخیر از تهران به بیروت که توسط رسانه‌ها منتشر شده، نشان می‌دهد که پرواز “ماهان ایر” به طور کامل از سوریه عبور نکرده است.
احمد شرع که با نام مستعار ابومحمد جولانی شناخته می‌شد و رهبری ائتلاف مخالفان هنگام سقوط بشار اسد را بر عهده داشت، پیش از این تاکید کرده بود که حکومت جدید سوریه دیگر تهدیدی برای همسایگان محسوب نخواهد بود واین کشور به هیچ نهادی به جز دولت و ارتش مرکزی اجازه این را نخواهد داد که سلاح در اختیار داشته باشد.
سردرگمی سیاست خارجی جمهوری اسلامی پس از سقوط اسد
با گذشت حدود سه هفته از سقوط بشار اسد، مقامهای جمهوری اسلامی اظهارات ضد و نقیضی در خصوص آینده حکومت ایران در سوریه بیان کردهاند. با وجود آن که مقامهای حکومت ایران پیش از این بر “روابط راهبردی” با دیکتاتور سابق سوریه تاکید می‌کردند اما اخیرا علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی روز دوم دی در اظهاراتی که با تمامی واقعیت‌های موجود در تضاد بود، به کلی وجود بازوهای نیابتی حکومت ایران را انکار کرد و مدعی شد که جمهوری اسلامی اصولا “نیروی نیابتی” در منطقه ندارد.
بیشتر بخوانید: پوتین: روسیه ۴ هزار نیروی ایران را از سوریه بیرون برده است
با وجود این، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در جریان نشست خبری روز دوشنبه خود با بیان این ادعا که حکومت ایران “از خیلی قبل با جریان‌های مختلف معارض در سوریه در ارتباط بوده است”، گفت: «ورود ما در سوریه برای مقابله با تروریسم و جلوگیری از سرایت ناامنی به کشورهای منطقه بوده و تلاش کردیم برای پیشبرد روندهای سیاسی در سوریه کمک کنیم.»
بقایی همچنین اعلام کرد که “در حال حاضر، ارتباط مستقیم با جریان حاکم بر سوریه وجود ندارد.”
بیشتر بخوانید: بزرگترین پالایشگاه سوریه با قطع دریافت نفت ایران تعطیل شد
بشار اسد، دیکتاتور سابق سوریه اوایل ماه جاری میلادی در پی حملات برق‌آسای نیروهای مخالف و ورود آنها به دمشق از سوریه فرار کرد. ناظران سیاسی بر این باورند که تحولات سیاسی سوریه پس از سقوط اسد برای حکومت ایران خسارت بزرگی به بار آورده است. پس از سقوط اسد، سفارت حکومت ایران نیز هدف حمله مخالفان قرار گرفت.
افزون بر این، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز شنبه ۱ دی از کشته شدن داوود بیطرف، کارمند محلی سفارت جمهوری اسلامی در دمشق خبر داد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بقائی در نشست خبری سه‌شنبه ۲۷ آذر در پاسخ به پرسشی در خصوص بازگشایی سفارت ایران در دمشق، این موضوع را نیازمند مقدماتی دانسته بود که “مهمترین آن اطمینان از امنیت و ایمنی کارکنان” است.
تا پیش از سقوط اسد عوامل حکومت ایران در پوشش مستشار نظامی یا شبه‌نظامیانی که در ادبیات جمهوری اسلامی از آنها با عنوان “مدافعان حرم” یاد می‌شود، در این کشور حضور داشتند که بر اساس گزارش رسانه‌های مختلف این افراد در پی سقوط حکومت اسد به ایران منتقل شدهاند.
