نرگس محمدی، برنده جایزه نوبل صلح در مصاحبه اختصاصی با مجله فرانسوی “ال” می‌گوید جنبش “زن، زندگی، آزادی” زنده است. او گفت به زودی بیوگرافی خود و گزارش از آزارهای جنسی علیه زنان در زندان‌های ایران را منتشر می‌کند.نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه نوبل صلح موفق شد از مقامات جمهوری اسلامی مرخصی پزشکی سه هفته‌ای بگیرد. مجله فرانسوی “ال” (Elle) از این “فرصت کوتاه و گران‌بها” بهره گرفت و نوشت خانم محمدی به‌رغم خطرآفرین بودن یک مصاحبه، درباره شرایط زندان، مبارزاتش و امیدهایش با این نشریه سخن گفته است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گزارش مجله فرانسوی “ال”، هر کلمه‌ای که نرگس محمدی بر زبان می‌آورد می‌تواند لحظاتی از آزادی‌اش را هزینه کند. با صحبت کردن، او خطر افزایش محکومیت خود به چندین ماه یا حتی سال‌ را به جان می‌پذیرد. با این حال، او بلافاصله پس از آزادی موقت خود از زندان به دلیل مسائل پزشکی در ۴ دسامبر، تصمیم گرفت سخن بگوید. اقدامی شجاعانه، زیرا جمهوری اسلامی این فعال ۵۲ ساله حقوق زنان، برنده جایزه نوبل صلح ۲۰۲۳ را دشمن شماره یک خود می‌داند.

مجله “ال” متذکر شده که برای مصاحبه با او، سوالاتی به زبان فارسی ارسال شد که خانم محمدی به صورت مکتوب و صوتی به آن‌ها پاسخ داد. این مصاحبه برای انتشار در ۲ ژانویه برنامه‌ریزی شده بود و انتظار می‌رفت که او تا کریسمس به زندان بازگردد.

۲۶ سال مبارزه و حبس‌های مکرر

نرگس محمدی طی ۲۶ سال گذشته به دلیل مخالفت با مجازات اعدام و همچنین مبارزه با حجاب اجباری، بارها به زندان محکوم شده است. او در نوامبر ۲۰۲۱ بار دیگر محکوم شد و اکنون در حال گذراندن محکومیت ۱۳ ساله خود در زندان اوین است. در ژانویه ۲۰۲۴ نیز ۱۵ ماه حبس دیگر به دلیل “تبلیغ علیه نظام” به محکومیت او افزوده شد، و این در حالی است که وضعیت سلامتی او به شدت رو به وخامت گذاشته است.

بیشتر بخوانید: بیانیه ائتلاف “آزادی نرگس” پیش از نشست مجمع عمومی سازمان ملل

خانم محمدی می‌گوید، چندین بار قلب او از تپش ایستاد و در ۱۴ نوامبر یک تومور از پای او برداشته شد. پس از آن، نیاز به انجام معاینات پزشکی در خارج از زندان داشته است.

او اکنون در یک آپارتمان خصوصی تحت نظارت شدید، دوران نقاهت خود را می‌گذراند و می‌گوید: «بدنم به شدت ضعیف شده، اما روحیه‌ام همچنان قوی است.»

او در اولین شب آزادی موقت، با فرزندانش علی و کیانا تماس گرفته، تا پس از دو سال دوباره صدای آن‌ها را بشنود.

شرایط زندان‌های جمهوری اسلامی

خانم محمدی در این مصاحبه می‌گوید: «در زندان‌های سیاسی ایران، هیچ نشانی از عادی بودن نیست. حبس‌های طولانی در سلول‌های انفرادی یکی از ابزارهای رایج شکنجه است. اینجا جایی است که زندانیان سیاسی جان می‌دهند. من شخصاً مواردی از شکنجه و خشونت جنسی جدی علیه زندانیان زن را ثبت کرده‌ام. با این حال، برای ما مهم است که نشان دهیم نمی‌توانند ما را بشکنند.»

بیشتر بخوانید: امتناع پنج زندانی زن از حضور در دادسرای اوین

او می‌افزاید: «من ۶۴ روز در انزوا (سلول انفرادی) بودم، بدون هیچ بازجویی یا دسترسی به تلفن و ملاقات. پس از آن، در دادگاه انقلاب، بدون وکیل و دسترسی به پرونده‌ام، محاکمه و به ۸ سال و ۳ ماه زندان و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدم.»

حجاب اجباری و شعار “زن، زندگی، آزادی”

این فعال حقوق بشر می‌گوید، اصرار داشته که بدون حجاب از زندان خارج شود و در نهایت مقامات مجبور به پذیرش شدند و در ۴ دسامبر به او ۲۱ روزمرخصی دادند: «وقتی از ون پیاده شدم، احساس گناه می‌کردم و بخشی از وجودم هنوز در زندان بود. اما وقتی خیابان را چنان پر جنب و جوش دیدم، این همه زن بدون روسری که موهایشان را به رخ می‌کشیدند، در خود احساس کردم آزادی یعنی چه، آزاد بودن برای حرکت، بدون اسکورت دائمی توسط نگهبانان، بدون قفل و درهای بسته؛ دیدم جنبش “زن، زندگی، آزادی” هنوز زنده است. در اعماق قلب و جانم آرزوی آزادی واقعی، یعنی پایان دادن به ظلم و استبداد مذهبی را دارم.»

او در مورد حرکت آهو دریایی، دانشجوی ۳۰ ساله‌ای که در دانشگاه آزاد تهران لباس‌هایش را درآورد، گفت: «اعتراض او علیه حجاب اجباری بازتابی جهانی داشت. زنان ایران، مانند سایر نقاط جهان، از روش‌های مختلفی برای مقابله با نقض حقوق‌شان استفاده می‌کنند.»

بیشتر بخوانید: گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا از اوضاع وخیم حقوق بشر در ایران

خانم محمدی می‌افزاید: «رژیم اسلامی تسلیم شدن زن را ابزاری استراتژیک برای تثبیت قدرت و تداوم سلطه خود نه تنها بر زنان، بلکه بر کل بدنه اجتماع می‌داند. زیرا با تحمیل حجاب اجباری، نه تنها می‌خواهد بدن زنان را کنترل کند، بلکه کل جامعه، ولایت شوهر و پسر را نیز تحکیم سازد.»

او می‌گوید که هدف زنان تسلیم نشدن و دستیابی به حقوق خود و هم‌زمان مقابله با استبداد است: «اگر موفق شویم این سلطه را از بین ببریم، استبداد سرنگون خواهد شد.»

درخواست جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی

این برنده جایزه نوبل صلح و فعال حقوق بشر می‌گوید: «به نظر من وظیفه ما به عنوان مدافعان حقوق بشر این است که صدای مردم ایران در مبارزه آنها برای آزادی، برابری و دموکراسی باشیم. ما برندگان جایزه نوبل از سراسر جهان و در مورد من از خاورمیانه، باید صدای زنان تحت ستم در این کشورها باشیم. من فکر می‌کنم مهم‌ترین ماموریت ما تلاش برای جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی [جایگاه پست‌تر زنان در قوانین] در سازمان ملل است.»

بیشتر بخوانید: نرگس محمدی در سالگرد دریافت جایزه نوبل صلح: از جنگ بیزارم

خانم محمدی می‌گوید: «این رژیم‌ها و حکومت‌هایی که حقوق زنان را نادیده گرفته و پایمال می‌کنند، زندگی زنان را غیرممکن می‌سازند و برای ماندن خود در قدرت، زنان را در معرض خطر قرار می‌دهند ، ما باید با آنها مبارزه کنیم. جرم‌انگاری آپارتاید جنسیتی یکی از راه‌های رسیدن به این هدف است. من این را به صورت کتبی در نامه‌ای خطاب به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد درخواست کرده‌ام.»

انتشار زندگینامه و گزارش آزارهای جنسیتی

نرگس محمدی ضمن اشاره به این‌که کتاب زندگی‌نامه خود را تمام کرده و قصد انتشار آن را دارد، می‌گوید: «در حال نگارش کتاب دیگری درباره تجاوز جنسی و آزار و اذیت زنان زندانی در ایران هستم. امیدوارم به زودی منتشر شود.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

“رژیم بارها پیشنهاد عفو داد، اما نپذیرفتم”

مجله “ال” از خانم محمدی پرسید که جمهوری اسلامی به او پیشنهاد داده، به شرط خروج از کشور او را آزاد کند، اما او نپذیرفته و بهای گزافی پرداخته است؛ آیا سازش با مبارزه ناسازگار است؟

این فعال حقوق زنان می‌گوید: «رژیم بارها به من پیشنهاد عفو داده است مشروط بر اینکه از همه دعواهایم دست بکشم که من همیشه از پذیرش این عفو امتناع کرده‌ام، زیرا بر سر آزادی نمی‌توان سازش کرد. این خیانت به ارزش‌های من خواهد بود. زمانی که فرزندانم هنوز کوچک بودند، سرویس‌های امنیتی به من پیشنهاد دادند در ازای “آزادی”، به همراه شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل از مبارزه علیه مجازات اعدام دست برداریم. بدیهی است که نپذیرفتم و بعداً دوباره به خاطر فعالیت‌هایم محکوم شدم. بار دیگر، قبل از اینکه فرزندانم برای حفظ امنیت‌شان مجبور به ترک کشور شوند، رژیم به من فرصت خروج غیرقانونی را داد. با وجود تمام عشقی که به آنها دارم، همیشه می‌گفتم جای من در ایران و مبارزه با رژیم است. من مجبور نیستم چیزی را پنهان کنم.»

پیام به جهانیان

نرگس محمدی در پایان پیامی به مردم جهان فرستاد و گفت: « به نظر من وظیفه و رسالت ما در این است که مبارزات مردم ایران را به گوش جهانیان برسانیم و از آنها انتظار داشته باشیم که در مبارزه برای دموکراسی، آزادی و برابری، از ما حمایت کنند. بگذارید جهانیان صدای ایرانیان باشند و آنها را تنها نگذارند. برای این امر، من آماده هستم تا تمام خطرات را بپذیرم.»

طبق دستور مقام‌های تشکیلات خودگردان فلسطینی در رام‌الله، شبکه الجزیره دیگر حق پخش برنامه در کرانه باختری را ندارد. به نظر می‌رسد که علت این تصمیم، درگیری‌های مسلحانه میان فلسطینی‌ها در شهر جنین باشد.تشکیلات خودگردان فلسطینی هر گونه فعالیت شبکه تلویزیونی عربی الجزیره و کارکنان آن را در کرانه باختری ممنوع کرد.

طبق گزارش خبرگزاری فلسطینی “وفا” به نقل از بیانیه تشکیلات خودگردان: «این تصمیم پس از آن گرفته شد که الجزیره به پخش محتواها و گزارش‌های تحریک‌آمیز و گمراه‌کننده برای مردم ادامه داد، به اختلاف‌افکنی پرداخت و در امور داخلی فلسطین مداخله کرد.»

تشکیلات خودگردان همچنین اعلام کرد که “تمام فعالیت‌های این شبکه و دفاتر آن در فلسطین به حالت تعلیق درمی‌آید”. همچنین تاکید شده که این تصمیم پس از آن گرفته شده که الجزیره کماکان بر پخش محتواها و گزارش‌های به گفته این نهاد فلسطینی “تحریک‌آمیز” اصرار داشته است. طبق این اعلام، پخش برنامه‌های الجزیره از روز چهارشنبه، اول ژانویه، متوقف شده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

شبکه الجزیره که مقر اصلی آن در قطر است، این اقدام را محکوم کرد و مدعی شد که تشکیلات خودگردان فلسطینی بدین‌وسیله می‌خواهد “حقایق درباره اتفاقاتی که در مناطق اشغالی، به ویژه در جنین و اردوگاه‌های این شهر می‌افتد را پنهان کند”.

حماس خواستار لغو “فوری” ممنوعیت شد

این ممنوعیت همچنین شامل توقف موقت فعالیت “تمامی خبرنگاران، کارکنان، تیم‌ها و کانال‌های وابسته” تا روشن شدن وضعیت قانونی آنها می‌شود. دلیل این اقدام، نقض مقررات و قوانین موجود توسط الجزیره اعلام شده است.

گروه اسلام‌گرای حماس و متحد آن، جهاد اسلامی، به شدت این اقدام را محکوم کردند و حماس از تشکیلات خودگردان فلسطینی خواست تا این تصمیم را “فوراً لغو کند”.

اسرائیل الجزیره را “بلندگوی تروریسم” می‌داند

شبکه الجزیره از ماه مه سال گذشته میلادی در اسرائیل ممنوع شد. ارتش این کشور همچنین دفتر الجزیره در رام‌الله را در ماه سپتامبر بست. با این حال، گزارشگران الجزیره همچنان از دیگر نقاط کرانه باختری گزارش می‌دادند و دیگر نه به عنوان کارکنان الجزیره، بلکه به عنوان خبرنگاران آزاد عمل می‌کردند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

شلومو کارعی، وزیر ارتباطات اسرائیل، شبکه الجزیره را “بلندگوی تروریسم در خدمت حماس” توصیف کرده است. اما الجزیره این اتهامات را رد می‌کند.

این شبکه پرمخاطب نخست نزد تشکیلات خودگردان در کرانه باختری محبوب بود. اما به نظر می‌رسد، نگاه تشکیلات خودگردان به الجزیره از زمانی تغییر کرد که اسلام‌گرایان افراطی حماس و دیگر گروه‌های مسلح در شهر جنین، واقع در کرانه باختری، با نیروهای امنیتی این تشکیلات وارد درگیری‌های مسلحانه شدیدی شدند.

وزیر سابق امنیت بریتانیا درسخنانی گفت که کشتن قاسم سلیمانی به دستور ترامپ زنجیره‌ای از رویدادها را به راه انداخت که به انقلاب در سوریه منجر شد. تام توگندهات پیش‌بینی می‌کند که رژیم ایران ظرف چند سال آینده سقوط خواهد کرد.روزنامه بریتانیایی “گاردین” در گزارشی با استناد به اظهارات “تام توگندهات”، وزیر پیشین امنیت بریتانیا می‌نویسد که تصمیم دونالد ترامپ برای صدور مجوز کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده ارشد نیروی قدس سپاه پاسداران، زنجیره‌‌ای از رویدادها را آغاز کرد. این تصمیم، جمهوری اسلامی را به یک “ببر کاغذی” بدل کرد و به سرنگونی بشار اسد انجامید.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

تام توگندهات، که اکنون در فراکسیون محافظه‌‌کاران پارلمان بریتانیا حضور دارد و قصد دارد بر سیاست خارجی تمرکز کند، پیش‌بینی می‌کند که رژیم ایران ظرف چند سال آینده سقوط خواهد کرد.

او می‌گوید: «در لحظاتی مانند وضعیت کنونی [ایران]، عصر قدیم مرده است، توهمات قدیمی از بین رفته‌اند و عوامل مختلفی در حال نابودی هستند. و من پیش‌بینی می‌کنم که رژیم تهران نیز طی چند سال آینده از بین خواهد رفت. بنابراین، به نظر من فرصت واقعی برای گسترش آزادی و فرصت‌ها وجود دارد.»

بیشتر بخوانید: خامنه‌ای بازپس‌گیری سوریه را وعده داد؛ “خونی هدر نرفت”

گاردین می‌نویسد، اظهارات توگندهات که در آستانه پنجمین سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی در بغداد مطرح شد، موجب بحث‌وجدل شده است. در این سالگرد، آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بار دیگر در سخنرانی‌ای در تهران اعلام کرد که “رهبری سوریه مجبور به عقب‌نشینی خواهد شد، زیرا جوانان سوری برای شکست دادن رژیم جدید سنی‌مذهب به پا خاسته‌اند”.

نقش سلیمانی در منطقه

قاسم سلیمانی نقش مهمی در استفاده از سوریه و عراق به عنوان پایگاه‌هایی برای مقابله با گروه داعش و تقویت منافع جمهوری اسلامی در این کشورها ایفا کرد. توگندهات در پادکستی به نام Conflicted استدلال کرد که مرگ سلیمانی به نقطه عطفی تبدیل شد.

توگندهات گفت: «همیشه برایم شگفت‌آور بوده که چگونه برخی افراد می‌توانند برای یک سازمان نقش بسیار محوری و کلیدی ایفا کنند، و این نقش بیش از آن چیزی است که در ابتدا تصور می‌شود. واقعیت این است که وقتی قاسم سلیمانی در سوم ژانویه ۲۰۲۰ کشته شد، او در ذهن خود بر همه روابط و توافقات منطقه مسلط بود.»

بیشتر بخوانید: احمد شرع: ایران در سیاست منطقه‌ای خود تجدیدنظر کند

وی افزود: «او [سلیمانی] جایگزین شد، اما واقعاً جایگزین نشد، زیرا هیچکس نمی‌توانست روابط ۲۰ ساله‌ای را که او شخصاً ایجاد کرده بود جایگزین کند. این همان چیزی است که باعث شد روند زوال آغاز شود. بنابراین باید بگویم، هرچند که می‌دانم این حرف چندان محبوب نیست، اما ترامپ در واقع ماشه‌ای بود که سقوط رژیم اسد را آغاز کرد.»

بحران در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

توگندهات همچنین به بحران کنونی در داخل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به دلیل از دست دادن سوریه اشاره کرد. او گفت: «اعضای جوان سپاه دو گونه فکر می‌کنند. یکی این که می‌گویند فرماندهان قدیمی فاسد و نالایق هستند. به همین دلیل حزب‌الله به حال خود رها شد و شکست خورد. همچنین به همین دلیل است که متحدان قدیمی مانند اسد سقوط کردند.»

بیشتر بخوانید: هشدار اتحادیه عرب به جمهوری اسلامی: در سوریه فتنه برپا نکنید

او افزود: «نکته دومی که می‌گویند این است که شایعاتی شنیده‌اند – نمیدانم چقدر صحت دارد – اما شنیده‌اند که آیت‌الله [خامنه‌ای] و دولت [پزشکیان] در تهران می‌خواهند با آمریکایی‌ها صحبت کنند تا راه حلی پیدا کنند تا شاید باقی بمانند. این در حالی است که می‌گویند به هیچ وجه نمی‌توان با قاتلان قاسم سلیمانی مذاکره کرد.»

توگندهات به اجماع رو به رشدی در دولت “میانه‌روی” تهران اشاره کرد که معتقد است باید مذاکرات مستقیم با دونالد ترامپ درباره یک توافق هسته‌ای جدید انجام شود؛ هرچند این باور با مقاومت تندروها روبرو است.

توگندهات، که در سال ۲۰۱۵ مخالف توافق هسته‌ای موسوم به برجام بود، به عنوان وزیر امنیت، از تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی حمایت می‌کرد.

فرصت‌ها و چالش‌ها برای سوریه

توگندهات انقلاب در سوریه را یک نقطه عطف بزرگ‌تر دانست. او گفت: «صادقانه بگویم، اگر ما سوریه را درست مدیریت کنیم، سوریه در ۱۰ سال آینده می‌‌تواند نه تنها یک قطب ثبات، بلکه یک قدرت اقتصادی فوق‌العاده در منطقه باشد.»

بیشتر بخوانید: تلاش حاکمان سوریه برای ارائه چهره‌ای معتدل در سال نو میلادی

او همچنین به خطرات بزرگی اشاره کرد، زیرا این کشور به دلیل تلاش گروه‌های کُرد و گروه رادیکال هیئت تحریر شام برای اعمال نفوذ، دچار شکاف است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

توگندهات از غرب به دلیل نداشتن استراتژی بلندمدت در خاورمیانه انتقاد کرد. او گفت که خروج نیروها از افغانستان و شکست باراک اوباما در برخورد با استفاده بشار اسد از سلاح‌های شیمیایی در سال ۲۰۱۳، فرصت‌هایی را برای ولادیمیر پوتین فراهم کرد تا خود را به عنوان یک “رهبر قوی” معرفی کند.

او گفت: «پوتین نسبت به ما هیچ ثبات بیشتری ندارد، اما توهم آن را دارد و همین توهم کافی بوده تا تصمیماتی بگیرد که به رنج و مصیبت گسترده منجر شده است.»

ابتدا گفته می‌شد که علت سانحه بوئینگ متعلق به شرکت هواپیمایی ارزان‌قیمت “ججو ایر” کره جنوبی، برخورد با پرندگان بوده است. حال ماموران تحقیق، دفاتر این شرکت را بازرسی کرده و رئیس آن را ممنوع‌الخروج اعلام کرده‌اند.رئیس شرکت هواپیمایی “ججو ایر” پس از سانحه هواپیمایی که در آن ۱۷۹ نفر جان باختند، اجازه خروج از کره جنوبی را ندارد.

پلیس کره جنوبی روز پنجشنبه، دوم ژانویه، اعلام کرد که تیم بازرسی برای دو نفر، از جمله رئیس شرکت “ججو ایر”، دستور منع خروج از کشور صادر کرده است.

پلیس همچنین اعلام کرد که دفاتر “ججو ایر” در سئول، پایتخت کره جنوبی، و فرودگاه “موان” مورد بازرسی قرار گرفته‌اند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

پلیس در اطلاعیه‌ای اعلام کرده است که قصد دارد “دلیل و مسئولیت این سانحه را با سرعت و دقت مشخص کند”. این بازرسی‌ها طبق گفته پلیس، به دلیل احتمال “سهل‌انگاری منجر به مرگ” انجام گرفته است.

هم‌زمانی تحقیقات و سوگواری

در حالی که در نزدیکی محل سانحه مراسم سوگواری و نیایش برگزار می‌شد، سربازان، ماموران پلیس و بازرس‌ها در اونیفورم‌های مخصوص محل را مورد بازرسی قرار می‌دادند.

هواپیمای شرکت “ججو ایر” که از تایلند به کره جنوبی پرواز کرده بود، یکشنبه گذشته در فرودگاه موان، واقع در جنوب غربی این کشور، دچار سانحه شد. بوئینگ مدل ۸۰۰−۷۳۷ به هنگام تلاش برای فرود، بدون باز شدن چرخ‌ها، از باند خارج شد، به دیوار برخورد کرد و آتش گرفت.

سانحه‌ای با تنها دو جان‌به‌دربرده

از مجموع ۱۸۱ سرنشین این هواپیما، ۱۷۹ نفر جان باختند و فقط دو نفر از خدمه پرواز توانستند زنده از لاشه هواپیما بیرون کشیده شوند. این سانحه بدترین سانحه هوایی تاکنون در تاریخ کره جنوبی بود. به همین دلیل، دولت این کشور عزای عمومی هفت‌روزه اعلام کرد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

مقامات کره جنوبی بلافاصله پس از این سانحه، برخورد هواپیما با پرندگان و شرایط نامساعد جوی را علت احتمالی سانحه عنوان کردند. اما روز دوشنبه دولت اعلام کرد که یک “بررسی جامع” را از تمام هواپیماهای بوئینگ این مدل آغاز خواهد کرد.

اینک علاوه بر کارشناسان کره‌ای، نمایندگانی هم از یک نهاد آمریکایی و شرکت هواپیماسازی بوئینگ آمریکا در محل سانحه مشغول تحقیق و بازرسی هستند.

هر دو جعبه سیاه هواپیما پیدا شده‌اند و داده‌های دستگاه ضبط صوت نیز از کابین خلبان به دست آمده است. دومین جعبه سیاه هواپیما در جریان سانحه آسیب دیده و قرار است در آمریکا مورد بررسی قرار گیرد.