مرگ یک شهروند سوئیسی در زندان سمنان به پرونده‌ای پرحاشیه تبدیل شد. دادستانی سوئیس گفته در حال تحقیق در این باره است که آیا او واقعا “خودکشی” کرده؟ وزیر خارجه سوئیس موضوع مرگ تبعه کشور خود را با ظریف در داووس مطرح کرد.به گزارش رسانه‌های سوئیسی دادستانی فدرال این کشور پرونده‌ای را برای “مرگ نامتعارف” شهروند خود در زندان سمنان ایران گشوده است. دادستانی ادعای مقام‌های جمهوری اسلامی مبنی بر این او “خودکشی” کرده را کافی ندانسته و اعلام کرده که در حال تحقیق درباره آن است.
یک سخنگوی وزارت خارجه سوئیس گفته است که سفارت این کشور بارها تلاش کرده بود تا اطلاعات بیشتری از ایران دریافت کند و دسترسی کنسولی به شهروند خود داشته باشد، “اما تهران با اشاره به اتهامات جاسوسی این درخواست‌ها را رد کرد.”
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
گفت‌وگوی وزیر خارجه سوئیس با ظریف
مقامات سوئیس اظهارات ایران در مورد خودکشی قطعی او را رد کرده است. ایگنازیو کاسیس، وزیر خارجه سوئیس نیز روز چهارشنبه این هفته در دیداری در حاشیه اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس با محمدجواد ظریف، معاون رئیس‌جمهور ایران خواستار روشن شدن چگونگی مرگ این تبعه سوئیسی شد.
نیکولاس بیدو، سخنگوی وزارت خارجه سوئیس ضمن تایید این موضوع گفت: «ما خواستار اطلاعات بیشتری از ایران در مورد اتهامات جاسوسی علیه این سوئیسی و جزئیات مرگ او بودیم.»
جسد این فرد روز چهارشنبه این هفته به سوئیس منتقل شد و دادستانی این کشور بلافاصله اعلام کرد پرونده‌ای را برای “بررسی شرایط مرگ” باز کرده است.
دادستانی می‌گوید این نهاد برای بررسی “مرگ غیرعادی” شهروند خود وارد عمل شده است، چرا که طبق قانون مجازات سوئیس، در این مورد “علائمی از مرگ غیرعادی، به ویژه جرم” مشاهده می‌شود.
رسانه‌های سوئیسی در این رابطه به پروسه کالبدشکافی در سال ۲۰۲۱ در مورد خودکشی یک دیپلمات سوئیسی در تهران اشاره کرده‌اند. آنزمان دادستانی سوئیس پس از بررسی‌هایی که انجام داد به این نتیجه رسید که مرگ این دیپلمات “احتمالاً خودکشی بوده است”، اما قطعیت آنرا تایید نکرد، زیرا نتوانست تحقیقات را مستقیماً در تهران انجام دهد.
ادعاهایی که سوئیس نپذیرفت
اصغر جهانگیر، سخنگو قوه قضاییه درباره چگونگیمرگ این مرد ۶۴ ساله نیز به رسانه‌های ایران گفت: «در روز حادثه که فیلم آن موجود است، زندانی به‌صورت سرپایی صبحانه را میل می‌کند و در غیاب هم سلولی خودش، برق سلول را خاموش کرده و در نقطه‌ای که امکان رصد دوربین نبوده با استفاده از پرده سرویس بهداشتی موفق شده خودش را حلق آویز کند.»
به گفته او هیئتی از سفارت سوئیس همراه با “پزشک معتمد” در محل حاضر شدند، جسد را معاینه و “خودکشی را تایید کردند”.
اما این روایت از سوی میشل اشتاینر، سخنگوی وزارت خارجه سوئیس رد شد. او گفت: «روایت صحیح این است که تیم سفارت سوئیس همراه با یک پزشک معتمد جسد مرد را از زندان (سمنان) خارج و به تهران منتقل کرده است. پزشک بر اساس بررسی اولیه جسد نتواسته است خودکشی را رد کند، اما این ارزیابی به هیچ عنوان نهایی نبود.»
روز چهارشنبه این هفته قوه قضاییه ایران در توضیح دوباره درباره این حادثه گفت که شهروند سوئیسی “در حال عکس‌برداری از یک منطقه ممنوعه نظامی” دستگیر شد. حکومت ایران این مرد را به اتهام “همکاری با دولت متخاصم ” به زندان انداخت.
مقام‌های قضایی ایران روشن نکردند که منظور آنها کدام “دولت متخاصم” است و مستقیما نامی از إسرائيل یا آمریکا نبردند. بنا بر گزارش‌ها این سوئیسی که متولد نامیبیا است با یک “خودروی شخصی” به عنوان “گردشگر” وارد ایران شده بود. قوه قضاییه می‌گوید او “تجهیزات فنی مختلفی” در خودرو داشت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
رسانه‌های سوئیس به این اشاره کردند که مقامات ایرانی ابتدا گفتند این فرد در حال جمع‌آوری نمونه‌های خاک در نزدیکی یک پایگاه پرتاب موشک بوده و رسانه‌های ایرانی گزارش دادند که او در اکتبر ۲۰۲۴ و در حالی که حملات هوایی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران در جریان بود، بازداشت شده است.
رسانه‌های سوئیسی همچنین این سوال را مطرح کرده‌اند که آیا ممکن این فرد شکنجه شده باشد؟ آنها در پاسخ به کارشناسان مطلع از وضعیت زندان‌های ایران استناد کرده‌اند که احتمال شکنجه را رد نمی‌کنند.
اخیرا لوئی آرنو، شهروند فرانسوی آزاده شده از زندان اوین در اولین مصاحبه خود درباره تجربه‌اش در زندان‌با شبکه خبری “فرانس ۲۴” گفت‌وگو کرد. او از “حبس طولانی مدت در سلول انفرادی”، “شکنجه‌های جسمی و روانی” و تجربه‌ای “هولناک” سخن گفت.
ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه نیز اوایل دی امسال به این اشاره کرد که برخی شهروندان فرانسوی زندانی در ایران تحت شرایط “تحقیرآمیز” در زندان‌های جمهوری اسلامی به سر می‌برند و در “شرایطی مشابه شکنجه” نگهداری می‌شوند.
سایه مرگ شهروند سوئیسی بر مناسبات دو کشور
روابط ایران و سوئیس که سفارت آن در تهران حافظ منافع آمریکا نیز هست، در حالی زیر سایه این مرگ قرار گرفته که ایران بیش از پیش در معرض فشارهای بین‌المللی بویژه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپاست.
وزیر خارجه سوئیس در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در وضعیت حساس کنونی، سوئیس همچنان در حال گفت‌وگو با ایران است تا از طریق دیپلماسی به کاهش تنش‌ها در منطقه کمک کند.
رسانه‌های سوئیسی به این نیز اشاره کرده‌اند که جمهوری اسلامی ایران بارها دو تابعیتی‌ها و خارجی‌ها را به اتهام “جاسوسی” بازداشت کرده است تا با استفاده از “دیپلماسی گروگان‌گیری” عوامل خود در کشورهای دیگر را آزاد کند. تازه‌تریننمونه دستگیری چچیلا سالا، روزنامه‌نگار ایتالیایی بود.
این بازداشت بلافاصله پس از آن صورت گرفت که ایتالیا به درخواست ایالات متحده یک ایرانی به نام محمد عابدینی را بازداشت کرد. او به اتهام انتقال فناوری‌های کلیدی و حساسی از ایالات متحده به ایران دستگیر شد. عابدینی تنها چهار روز پس از آزادی سالا از اوین و بازگشت او به ایتالیا از زندان ایتالیا آزاد شد.
