مارس 30
برنامه 661 و پادکست 30 رادیو بشریت
مارس 30
عصبانیت ترامپ از پوتین؛ تهدید به تحریم بیشتر
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
به گزارش رویترز، ترامپ در گفتوگو با شبکه “انبیسی نیوز” ابراز خشم کرد و گفت که “بسیار عصبانی” شده است وقتی که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، اعتبار ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین را زیر سؤال برده است.
پوتین روز جمعه ۲۸ مارس پیشنهاد داد که اوکراین تحت نوعی “مدیریت موقت” سازمان ملل متحد قرار گیرد تا امکان برگزاری انتخابات جدید فراهم شود و توافقهای کلیدی به امضا برسد؛ اقدامی که میتواند بهطور مؤثر زلنسکی را از قدرت کنار بزند.
ترامپ در این مصاحبه تلفنی با انبیسی نیوز اعلام کرد که قصد دارد این هفته با پوتین گفتوگو کند.
بیشتر بخوانید: پوتین: اوکراین موقتاً تحت اداره سازمان ملل قرار گیرد
موضع ترامپ در قبال جنگ اوکراین
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود در سال ۲۰۲۴ بارها قول داده بود که به چیزی که آن را “جنگ احمقانه” در اوکراین مینامد، پایان دهد.
وی از زمان روی کار آمدن در ۲۰ ژانویه، تمرکز زیادی بر روی این موضوع داشته و حتی خواستار برگزاری انتخابات جدید در اوکراین شده است. ترامپ همچنین زلنسکی را “بهاشتباه یک دیکتاتور” خوانده است.
تهدید اقتصادی ترامپ علیه روسیه
ترامپ گفت: «اگر من و روسیه نتوانیم بر سر متوقف کردن خونریزی در اوکراین به توافق برسیم و اگر احساس کنم که این تقصیر روسیه است… من تعرفههای ثانویه بر نفت اعمال خواهم کرد.»
وی افزود: «اگر شما از روسیه نفت بخرید، دیگر نمیتوانید در آمریکا تجارت کنید. این تعرفهها ۲۵ تا ۵۰ درصد خواهد بود.»
بیشتر بخوانید: مسکو برای تأمین امنیت کشتیرانی در دریای سیاه شرط گذاشت
ترامپ در ادامه گفت، پوتین میداند که او از دستش عصبانی است، اما در عین حال تأکید کرد که “رابطه بسیار خوبی” با او دارد. او افزود: «خشم من بهسرعت از بین خواهد رفت… اگر پوتین کار درست را انجام دهد.»
هشدار کشورهای بالتیک درباره تهدید روسیه پس از آتشبس احتمالی
وزیران دفاع کشورهای بالتیک هشدار دادند که هرگونه آتشبس در اوکراین میتواند تهدید روسیه علیه منطقه آنها را بهشدت افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره جنگ در اوکراین
طبق گزارش فایننشال تایمز، استونی، لتونی و لیتوانی نگران هستند که مسکو پس از برقراری آتشبس، ارتش خود را بهطور قابلتوجهی تقویت کند.
دوویله شاکالیِنِه، وزیر دفاع لیتوانی، هشدار داد: «روسیه از آتشبس به عنوان یک فرصت زمانی برای افزایش پتانسیل نظامی خود استفاده خواهد کرد. آنها همین حالا هم یک ارتش عظیم و جنگآزموده دارند که بزرگتر هم خواهد شد.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به گفته مقامات نظامی، یک آتشبس به روسیه اجازه خواهد داد که ارتش خود را به ۱.۵میلیون سرباز برساند و استقرار نیروهایش در نزدیکی فنلاند و کشورهای بالتیک را دو برابر کند.
همچنین روسیه برای پاییز امسال مانورهای گستردهای در نزدیکی مرز کشورهای بالتیک برنامهریزی کرده است که گفته میشود شبیهسازی یک درگیری احتمالی با ناتو خواهد بود.
دولت ترامپ در ابتدا رویکردی نرم نسبت به مسکو داشت، اما اکنون برخی مقامات آمریکایی لحن خود را تغییر دادهاند.
مارس 30
ترامپ: ایران اگر توافق نکند، بمباران خواهد شد
به گزارش رسانه اکسیوس، دونالد ترامپ در مصاحبه تلفنی با کریستن ولکر از شبکه “انبیسی نیوز” گفته است: «اگر آنها توافق نکنند، بمباران خواهد شد. بمبارانی که مانند آن را هرگز ندیدهاند.»
این مصاحبه پس از خبر ارسال پاسخ رهبری جمهوری اسلامی به نامه رئیس جمهوری آمریکا صورت گرفته است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی روز یکشنبه ۳۰ مارس (۱۰ فروردین) اعلام کرد که تهران در پاسخ به نامه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، درباره برنامه هستهای رو به رشد کشورش، مذاکرات “مستقیم” با ایالات متحده را رد کرده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، اظهارات مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی، نخستین تأیید رسمی در مورد واکنش ایران به نامه ترامپ محسوب میشود. همچنین این موضوع نشان میدهد که ممکن است تنشها بین تهران و واشنگتن افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: پزشکیان: رهبر جمهوری اسلامی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را پذیرفته است
به گزارش خبرگزاری ایرنا، پزشکیان گفت: «اگرچه در این پاسخ، احتمال انجام مذاکرات مستقیم میان دو طرف رد شده است، اما تأکید شده که مسیر برای مذاکرات غیرمستقیم همچنان باز است.»
وی تأکید کرد که این آمریکا است که باید اعتماد ایران را جلب کند، زیرا ترامپ در سال ۲۰۱۸ بهصورت یکجانبه از توافق هستهای برجام خارج شده است.
روز چهارشنبه ۲۶ مارس (۶ فروردین)، جمهوری اسلامی ایران پاسخ رسمی مکتوب خود را به نامه ترامپ، که پیشنهاد مذاکرات هستهای جدید و تهدید به عواقب جدی در صورت عدم توافق را مطرح کرده بود، به عمان تحویل داد.
بیشتر بخوانید: اختلاف در تیم ترامپ؛ ارسال پیامهای متناقض به ایران
ترامپ در نامه خود که سه هفته پیش ارسال شد، دو ماه مهلت به ایران داده بود تا توافق جدیدی را امضا کند، در غیر این صورت با اقدام نظامی احتمالی روبهرو خواهد شد.
انتظار میرفت که نامه پاسخ ایران در آخر هفته به ترامپ تحویل داده شود، اما مشخص نیست که این اتفاق افتاده است یا خیر.
استقرار بمبافکنهای آمریکا و تهدیدهای ایران
در روزهای اخیر، ارتش آمریکا چندین بمبافکن پنهانکار B-2 را به پایگاه نظامی دیهگو گارسیا در اقیانوس هند منتقل کرده است.
یک مقام آمریکایی اعلام کرد که این استقرار نظامی بیارتباط با مهلت دوماهه ترامپ نیست.
بیشتر بخوانید: نهادهای اطلاعاتی آمریکا: ایران در حال ساخت سلاح اتمی نیست
روزنامه بریتانیایی تلگراف در گزارشی که روز شنبه ۲۹ مارس (۹ اسفند) منتشر کرده به نقل از یک مقام ارشد نظامی جمهوری اسلامی که نام او فاش نشده نوشته است که حکومت ایران در واکنش به حمله احتمالی ایالات متحده آمریکا به ایران، پایگاه مشترک نیروی دریایی آمریکا و بریتانیا مستقر در جزیره دیهگو گارسیا در جزایر چاگوس در اقیانوس هند را هدف قرار خواهد داد.
این منبع همچنین به تلگراف گفته است، “در صورت حمله به ایران از هر پایگاه نظامی در منطقه که در برد موشکهای ایرانی قرار داشته باشد، هیچ تفاوتی میان نیروهای بریتانیایی یا آمریکایی قائل نخواهیم شد”.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
تلگراف همچنین صحبتهای این مقام نظامی حکومت ایران را نقل کرده که گفته است: «وقتی که زمانش فرا برسد، دیگر تفاوتی نمیکند که شما سرباز آمریکایی، بریتانیایی یا ترکیهای باشید. در صورتی که آمریکاییها از پایگاه شما برای حمله به ایران استفاده کنند، هدف حمله قرار خواهید گرفت.»
بمبافکنهای B-2 قادر به حمل بمبهای نفوذگر به پناهگاههای عمیق هستند که در هرگونه اقدام نظامی احتمالی علیه تأسیسات هستهای زیرزمینی ایران نقش کلیدی ایفا خواهند کرد.
مارس 30
نتانیاهو: حماس باید خلع سلاح و رهبرانش از نوار غزه خارج شوند
به گزارش خبرگزاری رویترز، نتانیاهو گفت که کابینه دولت اسرائیل موافقت کرده که فشار بر حماس را افزایش دهد. این درحالی است که این گروه اعلام کرده با پیشنهاد آتشبس میانجیگران مصر و قطر موافقت کرده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
نتانیاهو ادعاها درباره اینکه اسرائیل در حال مذاکره نیست را رد کرد. به گفته نتانیاهو، مذاکرات با حماس “زیر آتش” در حال انجام است، و همین امر باعث پیشرفت آن شده است. او افزود که “در صفوف حماس ناگهان شکافهایی به وجود آمده است”.
حماس اعلام کرده است که با پیشنهاد آتشبس ارائهشده از سوی میانجیگران مصر و قطر موافقت کرده، اما همچنان شرط اسرائیل برای خلع سلاح را رد میکند.
اسرائیل پس از دو ماه آتشبس، حملات خود به نوار غزه را در ۱۸ مارس از سر گرفت.
پیشنهاد آتشبس حماس
حماس روز شنبه، ۲۹ مارس اعلام کرد که با پیشنهادی موافقت کرده است که به گفته منابع امنیتی شامل آزادی پنج گروگان اسرائیلی در هر هفته است. بااینحال، این گروه از پذیرش خلع سلاح، که یکی از خواستههای اصلی اسرائیل است، خودداری کرده است.
روز یکشنبه ۳۰ مارس، در نخستین روز از تعطیلات عید فطر، مقامات بهداشتی در غزه اعلام کردند که حداقل ۲۰ نفر، از جمله چندین کودک، در حملات هوایی اسرائیل کشته شدهاند. به گفته آنها، در یک مورد، ۹ نفر در یک چادر در شهر خان یونس در جنوب غزه کشته شدند.
بیشتر بخوانید: موافقت حماس با آتشبس ۵۰ روزه پس از اعتراضات در غزه
از زمانی که اسرائیل حملات خود را به غزه در ۱۸ مارس از سر گرفته است، صدها فلسطینی کشته شدهاند و دهها هزار نفر مجبور به ترک مناطق شمالی غزه شدهاند، مناطقی که پس از توافق آتشبس در ماه ژانویه به آنجا بازگشته بودند.
حمایت اسرائیل از طرح ترامپ برای غزه
نتانیاهو گفت که اسرائیل خواهان خلع سلاح حماس است و اعلام کرد که رهبران این گروه اجازه خروج از غزه را خواهند داشت. بااینحال، او جزئیاتی درباره مدتزمان حضور نیروهای اسرائیلی در این منطقه ارائه نداد، اما بار دیگر تأکید کرد که “ظرفیت نظامی و حکومتی حماس باید نابود شود”.
بیشتر بخوانید: مجموعه مطالب درباره جنگ در خاورمیانه
وی افزود: «ما امنیت کلی در نوار غزه را تضمین خواهیم کرد و اجرای طرح ترامپ، یعنی برنامه مهاجرت داوطلبانه را ممکن خواهیم ساخت. این برنامهای است که ما پنهان نمیکنیم و آمادهایم که در هر زمان درباره آن بحث کنیم.»
ترامپ پیشنهاد داده بود که کل ۲.۳ میلیون نفر جمعیت غزه به کشورهایی از جمله مصر و اردن منتقل شوند و این منطقه به یک منطقه تفریحی تحت مالکیت آمریکا تبدیل شود. بااینحال، هیچ کشوری تاکنون با پذیرش این پیشنهاد موافقت نکرده است و اسرائیل اعلام کرده که هرگونه خروج فلسطینیها باید داوطلبانه باشد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در اسرائیل، از زمانی که ارتش حملات خود را به غزه از سر گرفته است، نتانیاهو با موجی از اعتراضات روبهرو شده است. خانوادههای گروگانهای باقیمانده در کنار معترضان خشمگین از اقدامات دولت، که به اعتقاد آنها دموکراسی اسرائیل را تضعیف کرده، به خیابانها آمدهاند.
نتانیاهو روز یکشنبه ۳۰ مارس آنچه که “ادعاها و شعارهای توخالی” خواند را رد کرد و گفت که تنها فشار نظامی توانسته است برخی از گروگانها را بازگرداند.
مارس 30
پزشکیان: رهبر جمهوری اسلامی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را پذیرفته است
به گزارش آسوشیتدپرس، اظهارات مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی، نخستین تأیید رسمی در مورد واکنش ایران به نامه ترامپ محسوب میشود. همچنین این موضوع نشان میدهد که ممکن است تنشها بین تهران و واشنگتن افزایش یابد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، پزشکیان گفت: «اگرچه در این پاسخ، احتمال انجام مذاکرات مستقیم میان دو طرف رد شده است، اما تأکید شده که مسیر برای مذاکرات غیرمستقیم همچنان باز است.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
پزشکیان در جلسه روز یکشنبه با کابینه گفت که “شخص آیتالله خامنهای” به نامه ترامپ پاسخ داده است و در نامه رهبر جمهوری اسلامی که عباس عراقچی از طریق عمان به “رابط آمریکایی” تحویل داد “مذاکره مستقیم رد شده” اما مذاکره غیرمستقیم همیشه بوده و “رهبری تاکید کردند که مذاکره غیرمستقیم همچنان میتواند ادامه داشته باشد”.
پزشکیان که در جلسه هيأت دولت سخن میگفت، افزود: «در پاسخ نامه تاکید شده است که ایران هیچگاه از مذاکره پرهیز نداشته و این فقط بدعهدیها بوده که باعث بروز مشکل در این مسیر شده که باید جبران شده و اعتمادها بازسازی شوند؛ این، نوع رفتار آمریکاییهاست که ادامه مسیر مذاکره را مشخص میکند.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت پزشکیان نیز روز یکشنبه ۱۰ فروردین در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس در پیامی با اشاره به ارسال پاسخ ایران به نامه آمریکا در روزهای گذشته، نوشت: «پاسخ ایران به نامه ارسالی تهیه و تحویل داده شد. در همین راستا، مسیر مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا در دستور کار قرار گرفته و روند دیپلماسی ادامه دارد.»
بیشتر بخوانید: اختلاف در تیم ترامپ؛ ارسال پیامهای متناقض به ایران
با این حال، مشخص نیست که آیا ترامپ مذاکرات غیرمستقیم را خواهد پذیرفت یا خیر. مذاکرات غیرمستقیم طی سالهای گذشته، از زمانی که ترامپ در سال ۲۰۱۸ آمریکا را بهطور یکجانبه از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی خارج کرد، ناموفق بوده است.
منبع آگاه عمانی: ایران اصل مذاکره را پذیرفت و توافق نزدیک است
به گزارش ایرنا، یک مقام اگاه در عمان به امارات فارسی گفته است که ایران و آمریکا بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک شدهاند. او تاکید کرد که در تمام سالهایی که عمان میانجی گفتوگوهای تهران و واشنگتن بود، چنین ارادهای برای حل اختلافات ندیده است.
بیشتر بخوانید: پولیتیکو: ونس اخراج مشاور امنیت ملی را به ترامپ توصیه کرد
وی افزود که بحث “مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم” بیشتر یک ملاحظه رسانهای است و تهران برای مدیریت فضای داخلی از این واژه استفاده میکند. او تصریح کرد: «امید زیادی به توافق ایران و آمریکا برای حل مشکلات منطقهای داریم و ارسال پاسخ ایران از طریق عمان نیز در همین راستا بوده است.»
بیشتر بخوانید: تهدید ایران به حمله به پایگاه چاگوس در صورت حمله آمریکا
این منبع همچنین تاکید کرد که عمان برخلاف امارات، عضو پیمان ابراهیم نیست و اختلاف ارضی با ایران ندارد، به همین دلیل مذاکرات در مسقط احتمال مداخله اسراییل را کاهش می دهد.
او فاش کرد که در پاسخ ایران به واشنگتن، تهران بر آمادگی خود برای گفتوگو تاکید کرده است و اگر مذاکرات بر پایه “احترام متقابل” باشد، ایران آماده اتخاذ گامهای بیشتری خواهد بود.
این منبع آگاه عمانی افزود: «ایران رسما آمادگی خود را برای مذاکره و حل مسالمتآمیز اختلافات با آمریکا اعلام کرده است، در حالی که پیشتر در پاسخ به نامه شینزو آبه، نخستوزیر وقت ژاپن، این درخواست رد شده بود.
ترامپ پیش از این هشدار داده بود که در صورت شکست مذاکرات، تهران با شرایط دشواری مواجه خواهد شد. بااینحال، مقامات ایرانی تأکید دارند که مسیر دیپلماسی باز است، اما نه تحت فشار و تهدید.
بیشتر بخوانید: نهادهای اطلاعاتی آمریکا: ایران در حال ساخت سلاح اتمی نیست
اقدام ترامپ در حالی صورت میگیرد که هم اسرائیل و هم ایالات متحده هشدار دادهاند که هرگز اجازه نخواهند داد ایران به سلاح هستهای دست یابد. این امر نگرانیهایی را درباره رویارویی نظامی افزایش داده است، زیرا تهران اورانیوم را همچنان تا سطحی نزدیک به درجه تسلیحاتی غنیسازی میکند؛ اقدامی که معمولاً فقط کشورهای دارای سلاح هستهای انجام میدهند.
ایران مدتهاست که تأکید دارد برنامه هستهایاش صرفاً برای مقاصد صلحآمیز است، اما در عین حال، مقامات این کشور بهطور فزایندهای تهدید میکنند که به دنبال تولید بمب هستهای خواهند بود. این تهدیدها در شرایطی مطرح میشود که تنشها با ایالات متحده به دلیل تحریمها و همچنین پس از فروپاشی آتشبس در جنگ اسرائیل علیه حماس در نوار غزه، تشدید شده است.
از زمانی که ترامپ به کاخ سفید بازگشته است، دولت او بارها تأکید کرده که ایران نباید به سلاح هستهای دست یابد. با این حال، گزارشی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی سازمان ملل در ماه فوریه نشان داد که ایران تولید اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی را تسریع کرده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
دوره اول ریاستجمهوری ترامپ با دوران پرتنشی در روابط با تهران همراه بود. در سال ۲۰۱۸، او ایالات متحده را بهطور یکجانبه از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی، موسوم به توافق برجام، خارج کرد که منجر به اعمال تحریمهایی شد که اقتصاد ایران را به شدت تحت فشار قرار داد. ایران در پاسخ، حملاتی را در دریا انجام داد، از جمله حملهای که احتمالاً تهران در آن دست داشت و بهطور موقت نیمی از تولید نفت عربستان سعودی را متوقف کرد.
ترامپ همچنین در ژانویه ۲۰۲۰ دستور حملهای را صادر کرد که منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده ارشد نظامی نیروی قدس سپاه پاسداران، در یک حمله پهپادی در بغداد شد.
مارس 30
استراتژی اردوغان؛ تضعیف کمالیستها و جلب حمایت کردها
عبدالله اوجالان، رهبر “پکک” که از سال ۱۹۹۹ در زندان به سر میبرد، اواخر فوریه گذشته از نیروهای مسلح حزب خود خواست تا سلاحهایشان را زمین بگذارند و “پکک” را منحل کنند.
در تحولی دیگر روز ۱۹ مارس اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول، به اتهام “فساد” بازداشت شد. همزمان تحقیقاتی علیه او به اتهام “حمایت از تروریسم” نیز در جریان است؛ اتهامی که به همکاری اماماوغلو با حزب برابری و دموکراسی خلقها (DEM) که حزبی حامی کردهاست مربوط میشود و در نتیجه، با قرائت دولت ترکیه، ارتباط او با “پکک” را نشان میدهد. ناظران بر این باورند که بازداشت رقیب اصلی اردوغان انگیزهای سیاسی دارد.
تفرقهافکنی در صفوف اپوزیسیون
از دیدگاه ناظران سیاسی، گرچه امید به پایان یافتن یک مناقشه خونین بیش از چهاردههای از یکسو، و تحقیقات در خصوص “حمایت اماماوغلو از تروریسم” از سوی دیگر، ممکن است متناقض به نظر آید، اما در واقع گویای یک استراتژی قدرتمحور از سوی اردوغان است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
یکی از این ناظران در ترکیه که نخواسته نامش فاش شود، به کلودیا اشتاینر، خبرنگار شبکه اول تلویزیونی آلمان (ARD) در استانبول، میگوید: «رئیسجمهور اردوغان باید در انتخابات بعدی نگران از دست دادن اکثریت باشد. مدتی است که یک استراتژی دوسویه به شکل فزایندهای خود را آشکار میکند: از یک سو برای جلب آرای کردها تلاش میشود و از سوی دیگر، اقدامات شدیدی علیه اپوزیسیون کمالیست صورت میگیرد.»
داوید بارتلت، رئیس دفتر بنیاد هاینریش بل در استانبول، نیز میگوید: «اینها همه گمانهزنی هستند، اما این کاملاً باورپذیر و با منطق اردوغان برای حفظ قدرت سازگار است که او از وضعیت کنونی استفاده کند و حتی به همین دلیل فرآیند صلح [با کردها] را آغاز کرده باشد تا در اپوزیسیون شکاف ایجاد کرده و آن را تضعیف کند.»
طبق نظرسنجیها، حزب جمهوریخواه خلق (CHP) با وجود چهرههایی همچون اماماوغلو و منصور یاواش، شهردار آنکارا، جدیترین چالش را برای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۸ ایجاد خواهد کرد. احتمالا هم به همین دلیل اردوغان در تلاش برای جلب حمایت کردها است. به باور ناظر سیاسی پیشگفته: «میتوان انتظار داشت که در آیندهای نزدیک شاهد تحرکات بیشتری در گفتوگو با عبدالله اوجالان، رهبر “پکک”، باشیم و احتمالا هم امتیازاتی به حزب دموکراتیک خلقها داده شود.»
گمانهزنی درباره اعطای امتیازاتی به کردها
در ترکیه بحثهایی در خصوص معاملهای احتمالی مطرح است: اعطای امتیازاتی به کردها در ازای حمایت حزب برابری و دموکراسی خلقها از تغییر قانون اساسی و یا حمایت آن از انحلال پیش از موعد پارلمان برای برگزاری انتخابات زودهنگام. اردوغان تنها با چنین ترفندی میتواند دوره سوم ریاست جمهوری خود را تضمین کند. بارتلت نیز بر این باور است که هدف اردوغان، علاوه بر انتخاب مجدد و ماندن در قدرت، افزایش نفوذ ترکیه در خاورمیانه و بهویژه در سوریه پس از سقوط اسد است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
سیاستمداران کرد اکنون در موقعیت دشواری قرار گرفتهاند: اگر در محکوم کردن بازداشت اماماوغلو زیادهروی کنند و بیش از حد در کنار حزب جمهوریخواه خلق (CHP) قرار بگیرند، ممکن است فرآیند صلح و امتیازات احتمالی برای کردها را به خطر بیندازند. البته نمایندگان حزب برابری و دموکراسی خلقها (DEM) تاکنون نسبت به بازداشت اماماوغلو موضعی در مجموع محتاطانه اتخاذ کردهاند.
به گفته رئیس دفتر بنیاد هاینریش بل در استانبول، گمانهزنیهایی درباره «کاهش محدودیتهای زندان برای اوجالان، آزادی دمیرتاش [رهبر پیشین حزب دمکراتیک خلقها (HDP) که از سال ۲۰۱۶ در زندان است] و مهمتر از همه، آموزش زبان کردی در مدارس دولتی بهعنوان یک حق رسمی و نه صرفا یک امتیاز، وجود دارد.»
از دید ناظران، اردوغان همچنین به دنبال این است که تغییرات پیشنهادی در قانون اساسی، علاوه بر اعطای حقوق بیشتر به کردها، شامل مسائلی نیز باشد که برای حزب او یعنی حزب عدالت و توسعه (AKP) حائز اهمیتاند، مانند تغییرات بیشتری در زمینه حجاب.
خواست گسترش آزادیها و دمکراسی
اماماوغلو تاکنون از حمایت بسیاری از شهروندان کرد برخوردار بوده است. برخی از آنها حتی به اعتراضات خیابانی پیوستهاند. اما بسیاری از معترضان فقط خواستار آزادی او نیستند، بلکه به دنبال فرصتهای بهتر آموزشی و شغلی، آزادیهای بیشتر و دموکراسی هستند؛ موضوعاتی که برای بسیاری از کردها نیز اهمیت دارد.
فقط در روز شنبه، ۲۹ مارس، صدها هزار نفر در منطقه آسیایی مالتپه در استانبول گرد هم آمدند. مشخص نیست که آیا این اعتراضات گسترش خواهند یافت یا در روزها و هفتههای آینده فروکش خواهند کرد.
از زمان آغاز سرازیر شدن روزانه مردم به خیابانها، فرآیند صلح دستکم در عرصه افکار عمومی به پسزمینه رانده شده است. در حال حاضر مشخص نیست که کردها بیشتر به دنبال یک فرآیند صلح با دولت مرکزی و کسب حقوقی تصریحشده در قانون اساسی هستند یا تحولی سیاسی پس از بیش از دو دهه حکومت اردوغان.
تولای حاتماوغولاری، یکی از دو رئیس مشترک حزب برابری و دموکراسی خلقها، در پاسخ به این پرسش که آیا روند نزدیکی بین طرفین متوقف شده است، میگوید: «ما معتقدیم که مذاکرات و فرآیند گفتوگو باید ادامه یابد. زیرا مسائل بسیار مهمی در دستور کار قرار دارند. ترکیه با مشکلات اساسی همچون دموکراتیزاسیون و حل مسئله کردها مواجه است.»
مارس 30
سه دانشمند منتقد ترامپ در دانشگاه ییل آمریکا را ترک میکنند
استنلی در گفتوگو با این رسانه، دلیل تصمیم خود را “تحولات سیاسی در ایالات متحده” عنوان کرد و گفت که محرک این تصمیم، “فشار دولت آمریکا بر دانشگاه کلمبیا در نیویورک و واکنش این دانشگاه” بوده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
این محقق در زمینه فاشیسم با اشاره به وضعیت سیاسی در آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا او شرایط کنونی در کشور را فاشیستی میداند، گفت: «بله، البته. دیگر باید از چه واژههایی استفاده کنیم؟»
او با بیان این که “فاشیسم صرفا یک ناسزا نیست، بلکه مفهومی است که به درک واقعیت کمک میکند” گفت: «آنچه اکنون میبینیم فاشیسم است.»
مارسی شور، که همسر اسنایدر است نیز در گفتوگو با روزنامه “تورنتو تودی” با بیان این که مقصد مهاجرت آنها کانادا خواهد بود افزود: «البته فاجعه آمریکایی در تصمیم نهایی ما نقش داشته است.» او همچنین با اشاره به تحولات سیاسی در آمریکا پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید گفت که “نگران است که یک جنگ داخلی در راه باشد”.
فشار بر دانشگاه کلمبیا: “اذیت و آزار محض”
جیسن استنلی محقق در زمینه فاشیسم در گفتوگو با رسانه آلمانی تسایتآنلاین گفت هنگامی که دانشگاه کلمبیا “ثابت کرد که بزدل است” او متوجه شد که این فشارها در دانشگاههای دیگر نیز ادامه خواهند یافت و از این رو تصمیم گرفت دانشگاه ییل را ترک کند.
به گفته او تهدید دولت به قطع کمکهای فدرال به دانشگاه، “هیچ پایه و اساس حقوقی نداشت”. او در ادامه گفت: «این فقط اذیت و آزار محض بود. و [دانشگاه] کلمبیا چه میکند؟ آنها هر چه خواسته شود، اطاعت میکند.»
بیشتر بخوانید: بازداشت دانشجوی ایرانی در آلاباما به اتهام “تهدید امنیت ملی”
دانشگاه کلمبیا هفته گذشته پذیرفت که در دستورالعملهای خود برای اعتراضات، قوانین امنیتی و بخش مطالعات خاورمیانه بهطور گستردهای بازنگری کند. پیش از آن، دولت آمریکا گفته بود تنها در صورت اعمال تغییرات گسترده، ۴۰۰ میلیون دلار کمک فدرال به این دانشگاه را آزاد خواهد کرد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
دولت ترامپ دانشگاه کلمبیا را متهم کرده بود که در زمان اعتراضات، از دانشجویان یهودی در برابر آزار و تهدید در محوطه دانشگاه به اندازه کافی محافظت نکرده است. در بهار گذشته، این دانشگاه به صحنه اعتراضات گسترده طرفداران فلسطینیها تبدیل شده بود.
مارس 30
اتهام تروریسم به روزنامهنگار سوئدی بازداشتشده در ترکیه
دولت ترکیه در بیانیهای که روز یکشنبه ۳۰ مارس (۱۰ فروردین) منتشر شده با بیان این که بازداشت مدین “هیچ ارتباطی با فعالیتهای روزنامهنگاری او ندارد” مدعی شد که او به دلیل “عضویت در یک سازمان تروریستی مسلح” و “توهین به رئیسجمهور” بازداشت شده است.
بیانیه دولت ترکیه، این روزنامهنگار را به شرکت در تظاهراتی از حزب کارگران کردستان (پکک) که در ترکیه و کشورهای غربی به عنوان سازمانی تروریستی شناخته میشود، متهم کرده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
بر اساس این اطلاعیه، ماجرا به تجمعی در استکهلم، پایتخت سوئد مربوط میشود که در تاریخ ۱۱ ژانویه ۲۰۲۳ برگزار شده بود. بر اساس گزارشها در آن تظاهرات، عروسک رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، مورد تمسخر قرار گرفته بود.
بر اساس بیانیه دولت ترکیه، مدین همچنین متهم شده که “ارتباطاتی میان پکک و رسانهها” برقرار کرده است. این روزنامهنگار سوئدی روز پنجشنبه ۲۷ مارس (۷ فروردین) برای تهیه گزارش درباره اعتراضات گسترده علیه دولت اردوغان به ترکیه سفر کرده بود، اما بلافاصله پس از ورود به استانبول بازداشت و روز بعد به زندان منتقل شد.
بیشتر بخوانید: تظاهرات گسترده در استانبول در اعتراض به بازداشت اماماوغلو
در همین راستا آندریاس گوستاوسون، سردبیر روزنامه “داگنز ایتیسی” در گفتوگو با شبکه چهار تلویزیون سوئد (TV4) گفت که مدین “هیچ گونه کار نادرستی انجام نداده و صرفا بهدلیل انجام وظیفه خبرنگاری خود مجازات شده است”.
دادگاه آنکارا پس از جلسه بازجویی و تفهیم اتهام او که از طریق ویدیوکنفرانس و با حضور مدین در استانبول برگزار شد، حکم بازداشت رسمی او را صادر کرد.
بیشتر بخوانید: وکیل اماماوغلو بازداشت شد؛ ادامه اعتراضات در ترکیه
ماریا مالمر استنرگارد، وزیر خارجه سوئد، به اسوت، شبکه تلویزیونی دولتی این کشور (SVT) گفت دولت سوئد از سفیر ترکیه در استکهلم خواسته است تا در خصوص اتهامات طرحشده علیه این خبرنگار سوئدی توضیح دهد. او همچنین درخواست کرد که دسترسی فوری مدین به خدمات کنسولی نیز فراهم شود.
افزایش فشار بر رسانهها در ترکیه
مقامهای ترکیه در روزهای اخیر فشارهای خود بر رسانههایی که درباره اعتراضات گسترده در این کشور گزارش میدهند، افزایش دادهاند.
پیشتر در روز دوشنبه ۲۴ مارس (۴ فروردین)، یاسین آکگول، عکاس خبرگزاری فرانسه (اِیاِفپی) نیز بازداشت اما بعدا آزاد شده بود.
بر اساس گزارش رسانههای بینالمللی، تا کنون در مجموع دوازده روزنامهنگار ترک در ارتباط با اعتراضات گسترده علیه اردوغان بازداشت شدهاند.
بیشتر بخوانید:”اعتراضات ترکیه تا آزادی اماماوغلو ادامه خواهد داشت”
علاوه بر این، روز پنجشنبه مارک لوون، خبرنگار شبکه بیبیسی از ترکیه اخراج شده بود. سازمان نظارت بر رسانهها (RTـK) نیز پخش برنامههای تلویزیونی شبکه مخالف “سوزجو تیوی” را به این اتهام که به اعتراضات دامن میزند و منجر به “تشویش اذهان و نفرت عمومی” میشود، متوقف کرده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اعتراضات در ترکیه از یک هفته پیش، پس از بازداشت اکرم اماماوغلو، شهردار استانبول آغاز شد. اماماوغلو به عنوان مهمترین رقیب رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور کنونی ترکیه در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۸ شناخته میشود. حال او به “فساد مالی و ارتباط با تروریسم” متهم شده است. او این اتهامات را بیاساس و دارای انگیزههای سیاسی میداند.
مارس 30
اوکراین نسبت به حملات جدید روسیه هشدار داد
دولت اوکراین روز شنبه، ۲۹ مارس (۹ فروردین) هشدار داد که چنین اقدامی از سوی مسکو و تصرف احتمالی مناطق بیشتر، بهانهای به دست ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، خواهد داد تا مذاکرات برای برقراری آتشبس کامل و بلندمدت را به تعویق بیندازد.
اوکراین بار دیگر کرملین را متهم کرد که تمایلی به دستیابی به توافق صلح پایدار ندارد.
روسها “مذاکرات را کش میدهند”
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، در نشست اوکراین که پنجشنبه گذشته، ۲۷ مارس، در پاریس برگزار شد، هشدار داد که روسیه در حال آمادهسازی برای حملات جدید در مناطق شمال شرقی از جمله سومی، خارکیف و زاپوریژیا است تا موقعیت خود را در مذاکرات آتی بر سر آتشبس تقویت کند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
رئیسجمهوری اوکراین گفت: «آنها مذاکرات را کش میدهند و سعی میکنند ایالات متحده را در بحثهای بیپایان و بیثمر درباره شرایط کاذب گرفتار کنند، فقط به این خاطر که زمان بخرند و سپس تلاش کنند تا مناطق بیشتری را تصرف کنند.» زلنسکی بارها پوتین را به عدم تمایل به مذاکره بر سر برقراری صلح در اوکراین متهم کرده است.
مسکو از تصرف مناطق جدید خبر داد
گزارشهای جدید وزارت دفاع روسیه نگرانیهای اوکراین را تایید میکنند. طبق اطلاعات این وزارتخانه نیروهای روسیه در جنوب و شرق اوکراین باز هم پیشروی داشتهاند.
بر این اساس، ارتش روسیه در منطقه جنوبی زاپوریژیا کنترل روستای شچبراکی را در دست گرفته و در منطقه شرقی دونتسک نیز روستای پانتلیمونیوکا را تصرف کرده است. خبرگزاری رویترز به نقل از خبرگزاری دولتی “تاس” روسیه گزارش داده که نیروهای این کشور روستای وسهلیوکا را در منطقه “سومی” اشغال کردهاند.
روسیه، افزون بر پیشروی نیروهای زمینی، در شامگاه گذشته به حملات پهپادی خود نیز علیه اوکراین ادامه داد. زلنسکی اعلام کرد که بیش از ۱۷۰ حمله پهپادی شبانه انجام شده است. به گفته او علاوه بر حمله به کییف، پایتخت اوکراین، مناطق سومی، خارکیف، خملنیتسکی و دنیپروپتروفسک نیز هدف قرار گرفتهاند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
طبق اعلام مقامهای محلی در جریان حمله روسیه به شهر صنعتی دنیپرو چهار نفر کشته و ۲۱ نفر زخمی شدهاند. از میان زخمیها ۱۳ نفر برای درمان به بیمارستان منتقل شدهاند.
به گفته سرهی لیساک، فرماندار نظامی منطقه دنیپروپتروفسک، انفجارها و آتشسوزیهای متعددی در شهر رخ داده و خسارات شدیدی به ساختمانهای مسکونی و عمومی وارد شده است.
زلنسکی: روسیه را باید وادار به صلح کرد
با توجه به حملات گسترده پهپادی هفتههای اخیر، زلنسکی ایالات متحده را به اقدام فوری فراخواند. او شامگاه شنبه (۲۹ مارس / ۹ فروردین) در پیام ویدیویی شبانه خود از نیاز به واکنش قاطع آمریکا، اروپا و همه کسانی سخن گفت که به گفته او، برای پایان دادن به جنگ تلاش میکنند. رئیس جمهوری اوکراین تاکید کرد: «روسیه را باید وادار به صلح کرد، تنها فشار جواب میدهد.»
زلنسکی افزود: «پیشنهاد آمریکا برای آتشبس بدون قید و شرط مدتهاست روی میز قرار دارد، اما روسیه هیچ واکنش مناسبی به آن نشان نداده است. این مسئله گویای خیلی چیزهاست. اگر روسیه واقعا زیر فشار قرار میگرفت، اکنون میتوانستیم شاهد آتشبس باشیم.» رئیس جمهوری اوکراین همچنین خواستار تشدید تحریمها علیه روسیه شد.
برخلاف اوکراین، روسیه با آتشبس ۳۰ روزه پیشنهادی آمریکا در ۱۱ مارس گذشته که شامل توقف درگیریها در دریا، زمین و هوا میشد، موافقت نکرد. پوتین پذیرش آتشبس را به شروط متعددی، از جمله تعهد اوکراین به عدم پیوستن به ناتو و پذیرش مناطق الحاقشده به روسیه، مشروط کرد. در مقابل، کییف این شروط را رد کرد.
سازمان ملل از افزایش تلفات غیرنظامیان خبر داد
در این میان فولکر تورک، کمیسر حقوق بشر سازمان ملل، با انتقاد از روند تحولات اخیر گفت، درگیریهای اوکراین، علیرغم مذاکرات بر سر آتشبس احتمالی، تشدید شده است. بر اساس اطلاعات این مقام سازمان ملل، حتی در جریان این درگیریها غیرنظامیان بیشتری به نسبت گذشته کشته و زخمی شدهاند.
تورک در شورای حقوق بشر در ژنو اعلام کرد که میزان تلفات جنگ اوکراین در سه ماه نخست سال جاری میلادی ۳۰ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته (۲۰۲۴) بوده است.
هفته گذشته، هیاتی آمریکایی در ریاض، پایتخت عربستان سعودی، بار دیگر با در جلساتی جداگانه با روسیه و اوکراین بر سر یک آتشبس احتمالی مذاکره کرد. در این گفتوگوها توافق آتشبس حاصل نشد، اما طبق گزارشها، بر سر توقف موقت حملات در دریای سیاه و نیز به تأسیسات زیربنایی انرژی توافق شد.
اتهامات متقابل در خصوص حمله به زیرساختهای انرژی
با وجود توافق برای توقف حملات به زیرساختهای انرژی، روسیه و اوکراین یکدیگر را به نقض این توافق متهم میکنند.
زلنسکی در پیام ویدیویی خود در شامگاه جمعه گذشته، روسیه را به حمله پهپادی هدفمند به زیرساخت گازی در منطقه پولتاوا و نیز گلولهباران خرسون که منجر به آسیب به شبکه برق شد، متهم کرد. به گفته او در پی حمله روسیه به شهر خارکیف نیز زیرساختهای گرمایشی این شهر آسیب دیده است.
مسکو نیز اوکراین را به ادامه حملات به تأسیسات انرژی متهم کرد. طبق اعلام وزارت دفاع روسیه ارتش اوکراین طی ۲۴ ساعت گذشته چندین بار شبکه برق منطقه بلگورود را هدف قرار داده و باعث قطع برق موقت برای حدود ۹ هزار نفر در این منطقه شده است.
مارس 30
دستورالعمل راهبردی پنتاگون: اروپا نباید روی آمریکا حساب کند
واشنگتنپست به یک سند محرمانه داخلی با عنوان “راهنمای موقت راهبرد دفاع ملی” درباره نحوه برخورد ارتش آمریکا با بحرانهای بینالمللی دست یافته که بر اساس آن، پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا به وزارتخانه خود دستور داده است، “تنها به صورت بسیار محدود در اروپا مداخله کند.”
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
در سند “راهنمای موقت راهبرد دفاع ملی”، همچنین آمده است که “اهمیت تایوان برای آمریکا بیشتر از اروپاست” و “بعید است” که ایالات متحده آمریکا در صورت پیشروی نظامی روسیه، پشتیبانی نظامی بنیادینی به اروپا ارائه دهد.
این سند در عین حال اولویتهایی را برای کارکنان ارشد پنتاگون تعیین میکند اما مشخص نیست که آیا دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و فرمانده کل قوا، در شرایط واقعی نیز بر اساس این دستورالعمل تصمیم خواهد گرفت یا نه.
طبق ماده ۵ پیمان ناتو، ایالات متحده موظف است در صورت حمله به یکی از اعضای این پیمان، از آن دفاع کند، با این حال چنین تصمیمی باید به دستور رئیسجمهور آمریکا صورت گیرد.
بیشتر بخوانید: دبیرکل ناتو: روسیه به لهستان حمله کند پاسخی ویرانگر میدهیم
بر اساس سند “راهنمای موقت راهبرد دفاع ملی”، واشنگتن قصد دارد متحدان خود در ناتو در سمت اروپا را تحت فشار قرار دهد تا دفاع از این منطقه را خود به عهده بگیرند.
این سند همچنین میافزاید که ایالات متحده در عین حال، بازدارندگی هستهای در برابر روسیه را تضمین خواهد کرد. طبق این سند، ناتو فقط میتواند روی آن دسته از نیروهای آمریکایی حساب کند که “برای دفاع از خاک آمریکا یا بازدارندگی نظامی در برابر چین درگیر نیستند”.
به گزارش واشنگتنپست، این دستورالعمل که به امضای هگست، وزیر دفاع آمریکا رسیده، در اواسط ماه مارس در این وزارتخانه توزیع شده است.
تایوان برای آمریکا مهمتر از اروپاست
بر اساس گزارش واشنگتنپست، بیشتر بخشهای این سند ۹ صفحهای دارای مهر “محرمانه/غیرقابل دسترسی برای اتباع خارجی” است. واشنگتن پست مینویسد در این سند به طور کلی توضیح داده شده که “دولت جدید آمریکا چگونه میخواهد خود را برای یک درگیری نظامی با چین آماده کند و در آن پیروز شود”.
در این سند همچنین حمله احتمالی چین به تایوان، به عنوان “بزرگترین خطر” توصیف شده و دفاع از این کشور آسیایی در برابر چین، “وظیفه محوری ارتش آمریکا” اعلام شده است.
بیشتر بخوانید: دونالد ترامپ با عضویت اوکراین در ناتو مخالفت کرد
دولت چین جزیره ۲۳ میلیون نفری تایوان را که در فاصله ۱۶۰ کیلومتری سواحل چین قرار دارد، به عنوان یک استان جداییطلب میبیند اما جزو قلمرو خود قلمداد میکند. حزب حاکم بر چین خواستار “اتحاد مجدد دو کشور به صورت مسالمتآمیز” است؛ هرچند که گزینه نظامی را رد نمیکند.
ارتش آمریکا میخواهد از خاورمیانه عقبنشینی کند
گزارش واشنگتنپست همچنین حاکی از آن است که بخشهای زیادی از سند “راهنمای موقت راهبرد دفاع ملی” که در کنگره آمریکا نیز توزیع شده، از پروژهای به نام “پروژه ۲۰۲۵” متعلق به اندیشکده محافظهکار آمریکایی مستقر در واشنگتن یعنی “بنیاد هِریتیج” گرفته شده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به گزارش واشنگتنپست، یکی از نویسندگان این سند راهبردی، اکنون در وزارت دفاع آمریکا سمت مهمی دارد و مسئول تصمیمگیری در زمینه مسائل سیاسی و راهبردی است.
در همین راستا یکی از کارشناسان و مشاوران کنگره در مصاحبه با واشنگتنپست، محتوای این سند راهبردی را “متناقض” خوانده و گفته است: «بین این دو خواسته تنش وجود دارد: ما میخواهیم قدرت و سلطه نظامی آمریکا در جهان حفظ شود، و میخواهیم در همهجا حضور داشته باشیم، اما در عین حال هیچجا هم نباشیم.»