با وجود تاکیدهای مکرر علی خامنه‌ای بر فرزندآوری، آمار سقط جنین‌های غیرقانونی در ایران رو به افزایش است. کارشناسان فقر، بیکاری و فقدان امنیت اجتماعی را از مهم‌ترین علت‌های این روند افزایشی عنوان می‌کنند.آمارها حاکی از آنند که در ایران روزانه “حداقل هزار سقط جنین غیر قانونی ” انجام می‌شود و این عدد سالانه به “بیش از ۶۰۰ هزار سقط جنین غیر قانونی” می‌رسد. به گفته کارشناسان، کسانی که به صورت غیرقانونی به این کار اقدام می‌کنند، در معرض عوارض شدیدی از جمله مرگ قرار دارند.

مساله وقتی بغرنج‌تر می‌شود که نگاهی به مفاد “قانون جوانی جمعیت ” بیاندازیم.

پس از دستور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی برای افزایش جمعیت و سخنان صریح او در این باره که برنامه تنظیم خانواده از اول اشتباه بوده، “قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت” پس از تصویب در کمیسیون مشترک مجلس شورای اسلامی، در دهم آبان ۱۴۰۰ بدون سر و صدا به تایید شورای نگهبان رسید و اجرای آزمایشی آن به مدت ۷ سال آغاز شد.

تصویب قانون “جوانی جمعیت” با اعتراض‌های فراوان داخلی و بین‌المللی روبرو شده است. کارشناسان سازمان ملل این قانون را در تعارض و ناقض حقوق زنان مطابق قوانین بین‌المللی ارزیابی کردند. در یک بیانیه این کارشناسان آمده است، در این قانون یک “گرایش هشداربرانگیز و پس‌گرایانه” مشاهده می‌شود. این قانون حقوق اساسی زنان در حوزه حق حیات، سلامت، عدم تبعیض و تساوی حقوق و نیز حق آزادی بیان را محدود ساخته است.

بر اساس این قانون، نه تنها سقط جنین “کاملا غیرقانونی” است که دیگر وسایل پیشگیری از بارداری نیز به صورت رایگان در خانه‌های بهداشت توزیع نمی‌شود.

به عقیده متخصصان عفونی، محدودیت‌هایی که در این طرح برای استفاده افراد از روش‌های پیشگیری ایجاد شده، باعث بالا رفتن تعداد مبتلایان به بیماری‌های مقاربتی از جمله سوزاک، کلامیدیا و عفونت‌های منتقله از طریق روابط جنسی شده است.

از طرف دیگر حتی سقط‌های قانونی هم با موانع بسیاری مواجه است و تا زمانی که پزشکان معتمد قوه قضاییه سقط را تایید نکنند این کار انجام نمی‌گیرد. در این میان پروانه طبابت پزشک یا جراحی که اقدام به سقط جنین کند نیز در صورت شناسایی برای همیشه باطل شده و او به ۲ تا ۵ سال حبس و پرداخت دیه محکوم می‌شود.

همچنین طبق قانون مجازات اسلامی، سقط جنین اگر از سوی مادر صورت گرفته باشد شوهر می‌تواند از همسرش به دلیل سقط جنین عمدی شکایت کرده و در صورت استنباط از طریق پزشکی قانونی به پرداخت دیه محکوم می‌شود.

مهرماه ۱۴۰۳ نیز رئيس “مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت” ایران نیز هشدار داد که این مرکز افرادی را در بیمارستان‌ها و مطب‌ها دارد تا “زوجینی که قصد سقط جنین دارند را شناسایی و تحت فشار قرار دهند تا از این کار منصرف” شوند.

بیشتر بخوانید: در ایران زنانی که بخواهند سقط‌ جنین کنند، شناسایی می‌شوند

در این طرح همچنین الزام آزمایش ژنتیک پیش از بارداری برداشته شده است. تا پیش از تصویب این طرح در صورتی که سه پزشک تایید می‌کردند که جنین دارای معلولیت قطعی است، مادر مجاز به سقط جنین قانونی بود. حال با تصویب این طرح می‌توان تصور کرد تا چه حد آمار تولد کودکان معلول بیشتر می‌شود.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

طبق ماده ۵۴ این طرح، آزمایشگاه‌ها باید اطلاعات مراجعه‌کنندگان را ثبت آنلاین کنند و زنان باردار شناسایی شوند و اگر فرزندشان بعدا به دنیا نیاید، متهم به سقط می‌شوند.

ماده ۵۲ این طرح نیز عقیم‌سازی (حتی موقت) از جمله “وازکتومی و توبکتومی” را جرم‌انگاری کرده است. به باور کارشناسان این ماده نیز تجاوز دیگری به حریم خصوصی افراد و وارد کردن نهادهای دولتی به حیطه‌ کاملا خصوصی و شخصی بدن است.

ایران، بازار سیاه بزرگ داروهای سقط جنین

مجموعه فشارهای حکومتی بر زنان و خانواده‌ها به این منتهی شده که ایران به بازار سیاه بزرگی برای داروهای سقط‌ جنین تبدیل شود و صدالبته به کشوری ناامن و خطرناک برای زنانی که نمی‌خواهند بچه‌دار شوند.

دکتر پروین دلشاد، متخصص پزشکی عمومی و استاد پزشکی عمومی در دانشگاه کوئینزلند استرالیا در گفتگو با دویچه وله فارسی با اشاره به این که این قوانین دست و پا گیر باعث افزایش مرگ و میر در میان مادرانی شده که به هر طریقی اقدام به سقط‌های غیر قانونی و در اصلاح “زیر زمینی می‌کنند”، می‌گوید: «سقط جنین چه از طریق مصرف قرص‌های خونریزی‌دهنده در خانه باشد و چه از طریق کورتاژ و جراحی، باید زیر نظر پزشک متخصص باشد. در هر دو روش پزشک باید مطمئن باشد که بیمار در معر‌ض خطر قرار نمی‌گیرد.»

به گفته او، برای مثال اگر زنی کم‌خونی داشته باشد، مصرف قرص‌های سقط جنین در خانه ممکن است باعث خونریزی بیش از حد شود. همچنین اگر بیمار دارای لخته خون باشد، قبل از تجویز داروی سقط باید حتما از سوی پزشک تحت معاینه قرار گیرد. پزشک همچنین باید مطمئن شود کسی که قصد سقط جنین دارد، مبتلا به عفونت‌های مقاربتی نیست چون سقط جنین احتمال گسترش عفونت در داخل لگن و در نهایت “ناباروری در آینده” را افزایش می‌دهد.

به عقیده این متخصص پزشکی عمومی، کسی که دارو را از مسیر غیر قانونی به دست می‌آورد، بعید است که از این عوارض آگاه باشد و در نهایت جان خود را در اثر سقط غیر قانونی به خطر خواهد انداخت.

این در حالیست که به گفته مقامات وزارت بهداشت، حدود ۶۰ درصد سقط‌ها در خانه با استفاده از قرص‌های سقط جنین، ۳۰ درصد در مطب‌ها و ۱۰ درصد در عطاری‌ها با داروهای گیاهی انجام می‌شود.

مزایای گول‌زننده قانون جوانی جمعیت و میل سوداگران به فرزندآوری

از جمله نکاتی که در قانون جوانی جمعیت و در نگاه اول مثبت به نظر می‌رسند، می‌توان به ارائه تسهیلات به خانواده‌های دارای فرزند اشاره کرد. مثلا اعطای ۲۰۰ متر زمین به خانواده‌هایی که فرزند سوم آنها به دنیا بیاید، دادن خودروی بدون قرعه‌کشی با قیمت کارخانه به مادرانی که فرزند دوم آنها به دنیا می‌آید یا تامین بیمه ۱۰۰ درصدی مادران غیرشاغل صاحب سه فرزند به بالا.

یک کارشناس جامعه شناسی دانشگاه تهران که نخواست نامش فاش شود، در گفتگو با دویچه وله فارسی اظهار کرد: «پیش از هر بحث درباره افزایش جمعیت، لازم است توجه شود که امکانات و منابع واقعی در کشور چقدر است و آیا امکان تحقق این وعده و وعیدهای گول‌زننده وجود دارد؟ چقدر امکان توزیع ثروت به طور عادلانه وجود دارد؟ با توجه به بحران آب و مشکلات محیط زیستی افزایش جمعیت چقدر ممکن است بحران را تشدید کند؟ کیفیت زندگی و رفاه اجتماعی در چه سطحی است؟ دسترسی عادلانه به بهداشت و آموزش مناسب چقدر محقق شده است؟ ظرفیت بازار کار چقدر است؟»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به عقیده این کارشناس، وقتی قانونی وضع می‌شود، باید “اقناع جمعی” را هم همراه داشته باشد. وقتی اقناع جمعی صورت نگیرد قانون در “ویترین” باقی می‌ماند، حتی با وجود برخوردهای قهری.

به گفته او، طرح‌های تشویقی قانون جوانی جمعیت باعث شده افراد سوداگر بخصوص در جوامعی که به لحاظ فرهنگی دچار فقر هستند، بدون در نظر گرفتن هیچ پارامتر دیگری از جمله امنیت روانی و اجتماعی کودک و صرفا برای کسب پول اقدام به فرزند‌آوری کنند. در این شرایط آمار جمعیت شاید افزایش یابد ولی تعداد افراد فرهیخته و با سطح سواد بالا را کمتر می‌توان در آن دید.

بیشتر بخوانید: اعتراض نهادهای مدنی به نقض حق انتخاب و سلامت زنان در ایران

به گفته بسیاری از جامعه شناسان، قانون جوانی جمعیت بی‌شباهت به “لایحه عفاف و حجاب” نیست، به طوری که حکومت‌های توتالیتر و تمامیت‌خواه تا خصوصی‌ترین جنبه‌های زندگی افراد وارد می‌شوند و هدفشان این است که ایدئولوژی خودشان را به جامعه غالب کنند.

کارشناس جامعه‌شناسی دانشگاه تهران با اشاره به این که تا ۲۰۰ سال پیش این زورگویی خیلی علنی بوده ولی در حال حاضر شکل قانونی به خودش گرفته، می‌افزاید: «این خصلت حکومت‌های پساتوتالیتر است که به ذات استبدادی خود شکل نوین بدهند.»

جمعیت ایران رو به پیری و کاهش است. در این میان، دهه‌هاست که تشویق به فرزندآوری در صدا و سیمای جمهوری اسلامی و حتی بیلبوردهای شهری تبلیغ می‌شود که البته تاکنون نتیجه‌ای نداشته است.

به عقیده کارشناسان، زمانی که قانون حمایت اکثر افراد جامعه را نداشته باشد و مطابق میل عمومی جامعه نباشد، بهانه‌ای دست جریان سرکوب می‌دهد تا به حریم خصوصی افراد جامعه تجاوز و با کسانی که از قانون تبعیت نمی‌کنند برخوردهای قهرآمیز کند.

ارتش پاکستان مواضعی را در شرق افغانستان هدف حملات هوایی و پهپادی قرار داده که در اثر آن حداقل ۴۶ نفر کشته شدند. پاکستان می‌گوید مواضع گروه “تحریک طالبان پاکستان” را هدف قرار داده است.به گفته گروه اسلامگرای طالبان، در اثر حملات پاکستان به شرق افغانستان حداقل ۴۶ نفر کشته شدند که اکثر آنها زن و کودک بودند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی دولت طالبان گفته این حملات در چهار نقطه منطقه برمل واقع در استان پکتیکا واقع در مرز پاکستان انجام شده است.

همچنین به گفته او شش نفر زخمی شده‌اند که اکثر آنها نیز کودک هستند. وزارت دفاع طالبان این حمله را محکوم کرده و آن را “وحشیانه” و یک “تعرض آشکار” دانسته و گفته آن را تلافی خواهد کرد.

از سوی دیگر منابع امنیتی پاکستان گفته‌اند این حملات علیه مواضع پنهانی تروریست‌های طالبان پاکستان در نزدیکی مرز بین دو کشور انجام شده است. به گفته این منابع، حملات با جت‌های جنگی و پهپاد صورت گرفته است.

از زمان به قدرت رسیدن دوباره طالبان در افغانستان در سه سال پیش، حملات تروریستی با انگیزه‌های اسلام‌گرایانه در پاکستان افزایش داشته است. مسئولیت بسیاری از این حملات را که علیه نیروهای پلیس یا امنیتی پاکستان انجام شده‌اند، گروه “تحریک طالبان” که شاخه پاکستان طالبان است بر عهده گرفته است.

بیشتر بخوانید: طالبان پاکستان حمله به کاروان سفرای خارجی را تکذیب کرد

حمله ارتش پاکستان به نواحی مرزی افغانستان، روابط دو کشور همسایه را پرتنش‌تر از قبل کرده است. اسلام آباد، طالبان افغانستان را متهم می‌کند که به جنگجویان خارجی پناه داده و به آنها اجازه می دهد بدون هیچ مانعی حملات خود به پاکستان را از افغانستان آماده‌سازی کنند.

دولت طالبان این اتهام را رد می‌کند و می‌گوید جنگجویان خارجی را به افغانستان راه نمی‌دهد. این در حالی است که یک گزارش شورای امنیت سازمان ملل که در ماه ژوئیه منتشر شد می‌گوید تا ۶۵۰۰ نفر از نیروهای تحریک طالبان در افغانستان اقامت دارند. این گزارش همچنین تصریح کرده که طالبان گروه تحریک را یک گروه تروریستی نمی‌داند.

برای نهمین روز پیاپی هوای تهران و شماری از دیگر کلان‌شهرهای ایران، آلوده اعلام شد. مقام‌های مسئول در جمهوری اسلامی می‌گویند که آلودگی هوا تا پایان هفته جاری در ایران ادامه خواهد داشت.خبرگاه دویچه وله فارسی مجموعه‌ای خبری از موضوعات و تحولات روز ایران، منطقه، آلمان و جهان در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و غیره است.

در “خبرگاه” می‌توانید رویدادهای متنوع را به شکلی کوتاه و فشرده دنبال کنید.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

نسرین ستوده بدون حجاب اجباری با رضا خندان ملاقات کرد
نسرین ستوده، حقوقدان و فعال حقوق بشر در کانال اینستاگرامش نوشته که امروز چهارشنبه ۵ دی موفق شده با همسرش رضا خندان در زندان اوین ملاقات کند. به نوشته خانم ستوده این ملاقات بدون حجاب اجباری انجام شده است.

او نوشته از زندانبانان پرسیده “اگر برای ملاقات، حجاب اجباری است برگردم” و آنها گفته‌اند نه. بدین ترتیب خانم ستوده توانسته بدون حجاب اجباری به سالن ملاقات رفته و همسرش رضا خندان را ببیند.

بعد از شروع ملاقات نیز زندانبانان به رضا خندان برای حجاب همسرش تذکر داده‌اند و او نیز گفته “من نمی‌توانم او را مجبور به حجاب کنم، اگر می‌خواهید خانمم می‌گوید برمی‌گردد”.

نسرین ستوده در ادامه نوشته است: «رضا برای همین کنش‌اش در زندان است. معلوم است که زنان هرجا لازم باشد به تنهایی مبارزه می‌کنند، اما وجود رضا با صداقتی که همیشه در کارش داشته است، باعث شد در دل خود بگویم چه خوب است که رضا را در کنارمان داریم.»

رضا خندان در حکمی قدیمی به دلیل ساختن پیکسل (سنجاق سینه) “من به حجاب اجباری اعتراض دارم” به شش سال حبس محکوم شده بود. با اینکه طی نامه‌ای کتبی به او اطلاع داده شده بود که این پرونده مختومه شده است، اما رضا خندان روز جمعه ۲۳ آذر در منزلش دستگیر و به زندان اوین منتقل شد.

رضا خندان در اعتراض به محل نگهداری‌اش که در حسینیه بند ۸ زندان است، از دو روز پیش دست به اعتصاب غذا زده است.

نسرین ستوده نوشته با اینکه او در سومین روز اعتصاب غذا به سر می‌برد، “در سالن ملاقات از همیشه خوشروتر بود”.

وضعیت آلودگی هوا در برخی شهرهای ایران خطرناک اعلام شد
آلودگی هوای پایتخت در وضعیت خطرناک و وضعیت هوای بسیاری از شهرهای دیگر ایران نیز ناسالم اعلام شده‌اند.

برای نهمین روز مدارس، دانشگاه‌ها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی در برخی شهرها تعطیل و در برخی غیرحضوری اعلام شدند.

به گزارش ایسنا و اقتصادآنلاین، در تهران، پنج شهر خوزستان و مشهد، کرج، اصفهان و قم افزایش شاخص آلودگی به حد بسیار ناسالم و آستانه خطرناک رسیده است و هوای زنجان و چند شهر دیگر در وضعیت نارنجی اعلام شده است.

شاخص کیفیت هوا (AQI) به پنج دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. بر اساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا پاک، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا قابل قبول، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا ناسالم برای گروه‌های حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا ناسالم برای همه گروه‌ها، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا خطرناک است.

در این راستا جلسه کارگروه آلودگی هوا در استان تهران نیز تشکیل شده و قرار است طرح ترافیک “زوج و فرد” هم اجرا شود اما موضوع آلودگی هوا در تهران و دیگر شهرهای بزرگ ایران در سال‌های گذشته به یک بحران تبدیل شده است.

محکومیت زینب زمان به شش ماه حبس و جریمه نقدی
زینب زمان، کنشگر فمینیست به “شش ماه حبس، پرداخت ۵۰۰ میلیون ریال جریمه نقدی و همچنین خودداری از ارتباط و معاشرت با اشخاص فعال در حوزه سیاسی یا اجتماعی به مدت پنج سال” محکوم شده است.

ابوذر زمان، وکیل و برادر این فعال مدنی با انتشار پیامی در شبکه اکس (توییتر سابق) ضمن اعلام این خبر، همچنین نوشت که احکام مزبور علیه موکلش از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی ابلاغ شده است.

وکیل زینب زمان در ادامه نوشت: «اتهام اولیه فعالیت تبلیغی علیه نظام بود که پس از دفاع، قاضی در جلسه رسیدگی عدم ارتکاب چنین جرمی را پذیرفت، اما با ذکر اینکه مطالب منتشرشده توسط موکل حتما عنوان مجرمانه‌ای دارد، اتهام را به نشر اکاذیب تغییر داد.»

جلسه رسیدگی به اتهامات علیه زینب زمان در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی در تاریخ ۱۸ آذرماه برگزار شده بود. به نوشته ارگان مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران (هرانا)، این کنشگر در تاریخ ۱۴ آبان در در دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۳۳ تهران (مستقر در زندان اوین) تفهیم اتهام و سپس با تودیع وثیقه آزاد شده بود.

رسیدگی دوباره؛ حکم ۵ سال حبس تتلو نقض شد
آنگونه که رسانه‌های دولتی در ایران گزارش داده‌اند، دیوان عالی کشور حکم پنج سال حبس امیرحسین مقصودلو ملقب به “تتلو” به اتهام “سب النبی” را نقض کرد و این پرونده برای رسیدگی دوباره به دادگاه کیفری فرستاده شد.

تتلو یک سال پیش در ترکیه بازداشت و به ایران بازگردانده شده بود. این خواننده پس از محاکمه در دادگاه کیفری یک استان تهران به خاطر “انتشار فیلم‌ها و ترانه‌هایی که در آن به ائمه و پیامبر توهین کرده بود” به اتهام “سب النبی” به پنج سال حبس محکوم شده بود.

پرونده تتلو پس از اعتراض دادستانی به رأی صادره به دیوان عالی کشور فرستاده شد و پس از پذیرفته شدن اعتراض دادستان، حکم پنج سال حبس نقض گردد. دیوان عالی اکنون خواهان رسیدگی دوباره به این اتهام‌ شده و پرونده این خواننده به شعبه ۶ دادگاه کیفری یک استان تهران فرستاده شده است.

تتلو همچنین در شبعه ۲۶ دادگاه انقلاب از جمله به اتهام “فساد، فحشا و تبلیغ علیه نظام” محاکمه و ۱۰ سال حبس محکوم شده بود که این حکم مورد تأیید قرار گرفت. از ۱۴ اسفند سال گذشته تا ۱۸ اردیبهشت سال جاری سه جلسه دادگاه برای رسیدگی به اتهامات او در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب اسلامی برگزار شد.

آنگونه که مقامات جمهوری اسلامی گفته‌اند، ایران روز ۱۵ آذرماه ۱۴۰۲ تتلو را در مرز بازرگان از پلیس ترکیه تحویل گرفت و بازداشت کرد. پیش از آن در ۱۲ آذر همان سال رسانه‌های ایران خبر داده بودند که پلیس ترکیه این خواننده را به دلیل شکایت کنسولگری ایران در استانبول به اتهام “فحاشی به اعضا و کارکنان کنسولگری” بازداشت کرده است.

کمک یک میلیارد دلاری ژاپن و بریتانیا به اوکراین
دینز شمیهال، نخست‌وزیر اوکراین اعلام کرد که این کشور از ژاپن و بریتانیا کمک‌های مالی بالغ بر یک میلیارد دلار دریافت کرده است.

او با انتشار پیامی در شبکه تلگرام در این رابطه گفت، این کمک‌ها در چارچوب مکانیزم‌های مربوط به وام‌های توسعه و عمران که از سوی بانک جهانی با ضمانت دولت‌های ژاپن و بریتانیا اهدا می‌شود، به اوکراین اختصاص یافته است.

نخست‌وزیر اوکراین افزود که این کمک‌ها در راستای تقویت اقتصاد این کشور و همچنین برای تأمین بودجه پروژه‌ها و طرح‌های فوری در زمینه‌های اجتماعی و بشردوستانه صرف خواهند شد.

سازمان ملل خواستار کمک فوری به درمانگاه‌ها در غزه شد
دفتر سازمان ملل متحد برای هماهنگی امور بشردوستانه خواستار کمک فوری برای درمانگاه‌ها در نوار غزه شد. این نهاد ضمن اشاره به گزارش‌های منتشرشده در مورد ادامه حملات به بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های شمال غزه و مناطق پیرامونی آن تصریح کرد که شماری از مراکز درمانی در غزه نیاز فوری به تامین غذا و آب دارند.

وضعیت در شهر غزه واقع در شمال این باریکه نیز بحرانی گزارش شده است. به گزارش صندوق کمک به کودکان سازمان ملل (یونیسف) تنها سه دستگاه تنفس برای نوزادانی که باید تحت مراقبت‌های شدید و فشرده پزشکی قرار گیرند، در دسترس است. طبق اعلام این نهاد وضعیت در بیمارستان‌های “کمال عدوان”، “ال اودا” و بیمارستان اندونزیایی از تاریخ ۲۱ دسامبر (اول دی ماه) به این سو به شدت رو به وخامت گذاشته است.

ارتش اسرائیل پیش از آن اعلام کرده بود که در محوطه بیمارستان اندونزیایی دست به عملیات محدود علیه نیروهای تروریستی و زیرساختارهای آنها زده که این عملیات اکنون پایان یافته‌اند.

ارتش اسرائیل در این رابطه مدعی شد که نیروهای این کشور پیشتر از نقاطی در محوطه این بیمارستان مورد حمله قرار گرفته بودند.

راستی‌آزمایی گزارش‌ها و داده‌های طرف‌های درگیر در جنگ غزه به طور مستقل ممکن نیست.

اسرائیل یک موشک دیگر حوثی‌ها را رهگیری کرد
حملات موشکی حوثی‌های تحت حمایت جمهوری اسلامی به اسرائیل همچمان ادامه دارد. ارتش اسرائیل شامگاه سه‌شنبه ۲۴ دسامبر (۴ دی) اعلام کرد که یک موشک دیگر شلیک‌شده حوثی‌ها به این کشور را رهگیری کرده است. گفته می‌شود که این موشک پیش از نفوذ به خاک اسرائیل رهگیری شده است.

در مناطق گوناگون در مرکز اسرائیل چندین بار آژیر خطر به صدا درآمد. ارتش اسرائیل در این رابطه اعلام کرد که آژیر خطر به خاطر احتمال و خطر اصابت تکه‌های موشک رهگیری و سرنگون‌شده، فعال شده است.

یک شب پیش از آن نیز حوثی‌های یمن یک موشک بالستیک به سمت اسرائیل شلیک کرده بودند که آن نیز رهگیری شده بود.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل با توجه به ادامه موشک‌پراکنی‌های حوثی‌ها روز یکشنبه ۲۲ دسامبر (۲ دی‌ماه) تهدید کرده بود که این کشور “پاسخ سنگینی” به این حملات خواهد داد. شامگاه جمعه گذشته نیز ۱۶ نفر در اسرائیل در پی یک حمله موشکی حوثی‌ها زخمی شده بودند.

یسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل نیز دوشنبه گذشته ۲۳ دسامبر (۳ دی) در سخنانی گفت که این کشور به “محور شرارت” ضربه سختی وارد کرده و اکنون به حوثی‌ها در یمن که به گفته او “آخرین گروه باقی‌مانده” نیابتی جمهوری اسلامی است، ضربه سنگینی خواهد زد.

وزیر دفاع اسرائیل با اشاره به حمله به ایران و نیروهای نیابتی آن در منطقه هشدار داد: «ما به زیرساخت‌های استراتژیک آنها آسیب رساندیم و رهبران آنها را از بین خواهیم برد؛ همانطور که با هنیه، سنوار و نصرالله در تهران، غزه و لبنان این کار را کردیم در حدیده و صنعا هم انجام خواهیم داد.»

یک نماینده مجلس ادعا کرده که واتس‌اپ و گوگل‌پلی شرایط ایران را پذیرفتند و به همین دلیل رفع فیلتر شدند. دبیر ستاد امر به معروف رفع فیلتر این دو شبکه را “خنجر به کمر انقلاب” دانسته است.”بدون فیلترشکن به واتس‌اپ وصل شدم”؛ از روز سه‌شنبه ۴ دی این جمله بارها در مکالمات واتس‌اپی با ایران تکرار شده است. در سومین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم، به ریاست مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، “رفع فیلتر پیام‌رسان واتس‌اپ و همچنین اپلیکیشن گوگل‌پلی” به تصویب رسید.

این موضوع بازخوردهای زیادی را در فضای مجازی و رسانه‌ای به دنبال داشت. همانگونه که انتظار می‌رفت، اصولگرایان تندرو با ترکیبی از خشم، استیصال و گاه تهدید به این خبر واکنش نشان دادند.

از جمله دبیر ستاد امر به معروف تهران، از حامیان طرح موسوم به “صیانت از اینترنت” و کسی که اغلب به عنوان نظریه‌پرداز “بارداری با دو گیگ اینترنت رایگان” شناخته می‌شود، رفع فیلترینگ واتس‌اپ و گوگل‌پلی را “بریدن سر فرمان امام و به نیزه کردن آن” و نیز “خنجر به کمر انقلاب” دانسته است.

روح‌الله مومن‌نسب، رفع فیلترینگ را دستور نتانیاهو دانسته و خطاب به رئیس سازمان تبلیغات اسلامی نوشته است: «شما با رای مثبت‌تان به اجرای دستور نتانیاهو از همه سخت‌تر خنجر به کمر انقلاب زدید.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و عضو شورای عالی فضای مجازی روز سه‌شنبه پس از انتشار خبر رفع فیلترینگ واتس‌اپ و گوگل‌پلی نوشت: «بین نظرات کارشناسی موجود و راه‌حل‌های پیشنهادی عملیاتی، مصوبه ۳۲ بندی امروز شورای عالی فضای مجازی، هرچند با اشکالات ملاحظات و تعهداتی، گامی روبه جلو در مدیریت قاعده‌مند فضای مجازی بود؛ راهکاری عملی که نهاد مجری هم حاضر به انجام آن است. وقتی مدیریت قانون‌مدار و قاعده‌مند باشد، آزادی معنا دارد.»

واکنش محتاطانه رسانه سپاه به رفع فیلترینگ

روزنامه جوان نزدیک به سپاه پاسداران در مقاله‌ای با احتیاط به این اقدام شورای عالی فضای مجازی واکنش نشان داده و نوشته است: «هرچه بود وضعیت فیلترینگ مطلوب و عقلانی نبود و نتیجه عملی نداشت.» این مقاله “آگاهی انسان‌ها” را بهترین فیلتر در مقابل محتوای آنلاین دانسته است.

بیشتر بخوانید: سخنگوی دولت: فیلترینگ به اهداف مورد نظر نرسیده است

نویسنده این مقاله با طعنه از حمایت اصولگرایان در شورای فضای مجازی از رفع فیلترینگ یاد کرده و نوشته است: «آدم‌های داغ‌تر از رئیس‌جمهور برای رفع فیلترینگ روی صندلی‌های شورا جلوس داشتند و بسیاری از اصولگرایان این شورا مخالفان سرسخت فیلترینگ بودند. در واقع اجماع شورای عالی فضای مجازی برای تصمیم دیشب رفع فیلتر این پرسش را برای اذهان جامعه ایجاد کرده است که پس چه کسی مخالف رفع فیلترینگ بود که تا حالا فیلتر بودیم؟!»

این مقاله همچنین نگرانی پلتفرم‌های داخلی از کم شدن کاربرانشان پس از رفع فیلترینگ را بی‌مورد دانسته و نوشته است: «این بخش از کاربران چنانچه سکوی داخلی ارتقای کیفیت داشته باشد و کاربران هم نگرانی خاص نداشته باشند، دلیلی برای استفاده‌نکردن از سکوی داخلی ندارند. پس رفع فیلترینگ نباید برای یک سکوی داخلی نگرانی کاهش کاربران ایجاد کند بلکه با ایجاد رقابت باید به فکر تقویت خود باشند.»

“حکمرانی بر فضای مجازی” چه می‌شود؟

روزنامه جوان در ادامه مقاله خود به جمله مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران که گفته بود “گردنم در گرو وعده‌هایم” اشاره کرد و نوشت پزشکیان با رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی به یکی از وعده‌های خود عمل کرد اما “اعمال حکمرانی در فضای مجازی” هم یکی دیگر از وعده‌های پزشکیان بود.

در ادامه این مقاله آمده است: «اگر برداشتن فیلترینگ با فشار یک دکمه یا انجام یک‌سری عملیات فنی ممکن است، اعمال حاکمیت به این آسانی‌ها نیست. پس رئیس‌جمهور که در حضور مقامات ارشد و در پشت تریبون‌ها به اعمال حاکمیت بر فضای مجازی تأکید کرده است و عقلانی و منطقی هم همین است، باید گردنش را در گرو این وعده خویش هم بگذارد.»

“واتس‌اپ و گوگل‌پلی شرایط ایران را پذیرفتند”

در میانه اعتراض‌ها و انتقادهای اصول‌گرایان از رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی، یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادعا کرده که این دو پلتفرم شرایط جمهوری اسلامی ایران را پذیرفته‌اند و به همین دلیل رفع فیلتر شده‌اند.

حسنعلی اخلاقی به روزنامه شرق گفته است: «پلتفرم‌هایی که با شورای عالی فضای مجای و سیاست‌های ۱۰ گانه آن هماهنگ باشند، به ترتیب رفع فیلتر می‌شوند که در گام اولیه واتس‌اپ و گوگل‌پلی شروط ایران را پذیرفتند و رفع فیلتر شدند.»

بیشتر بخوانید: دولت به جای رفع فیلترینگ، فروش فیلترشکن‌ را هدف گرفته است

اخلاقی در پاسخ به این پرسش که آیا دسترسی به اطلاعات کاربران ایرانی این پتلفرم‌ها جزو شروط ۱۰ گانه شورای عالی فضای مجازی است؟، گفت: «این مورد هم جزو شروط مذاکره است. یا به عنوان مثال بعضی از شروط این است که برخی از آنها دفتری در ایران تاسیس کنند.»

این نماینده مجلس همچنین گفته مذاکره با مالک “پلتفرم بعدی” آغاز شده اما نگفته چه پلتفرمی است.

رفع فیلترینگ واتس‌اپ و گوگل‌پلی؛ کف مطالبات

در میانه اعتراض‌های مخالفان رفع فیلترینگ، بسیاری از مقامات سابق دولتی و حکومتی از این اقدام استقبال کرده و برخی حتی آن را ناکافی دانسته‌اند.

محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا در این باره در شبکه اکس نوشته است: «قابل فهم است که دولت برای رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل‌پلی چه زحمتی کشیده اما بسنده کردن به این دو یعنی کم‌فروشی. مطالبه مردم این نبود. باز هم مجبوریم از فیلترشکن استفاده کنیم. چه واتساپ و گوگل‌پلی فیلتر باشد چه نباشد. حکمرانی فضای‌ مجازی هنوز در دست فروشندگان فیلترشکن است.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در دولت حسن روحانی نیز با تاکید بر اینکه رفع فیلترینگ واتس‌اپ و گوگل‌پلی “اقدامی مثبت و ضروری” بود، نوشته است: «انتظارات مردم فراتر از این است. جامعه‌ای که به ابزارهای ارتباطی بدون محدودیت دسترسی داشته باشد، می‌تواند با سرعت بیشتری در مسیر رشد و توسعه حرکت کند. رفع فیلتر نادرست سایر پلتفرم‌ها خواسته‌ای بحق است که همچنان چشم‌انتظار تحقق آن هستند.»

گروه دیگری نیز سوالی اساسی‌تر را مطرح کرده و پرسیده‌اند اساسا چرا این دو پلتفرم تا امروز فیلتر بوده‌اند؟ از جمله مهدی یراحی، خواننده و زندانی سابق در شبکه اکس نوشته است: «رفع فیلترینگ واتساپ نه تنها خوشحال‌کننده نیست، که اهانتی است تازه به شعور مردمی که از خود می‌پرسند چرا تا امروز فیلتر بوده و به چه دلیل باقی پلتفرم‌ها همچنان فیلترند؟!»

نیما اکبرپور، روزنامه‌نگار فناوری به موضوع دیگری اشاره کرده و نوشته است: «با عوض شدن دولت در جمهوری اسلامی، سیاست کلی فیلترینگ تغییری نمی‌کنه. الان هم فقط شیوه ارائه‌اش از عرضه فله‌ای، تبدیل می‌‌شه به عرضه بسته‌ای.»

این روزنامه‌نگار به این اقدام دولت با نگاهی بدبینانه نگاه کرده و معتقد است دولت از این پس قصد دارد “فیلترشکن را شخصی‌سازی” کند و این وضع در نهایت به یک چیز ختم می‌شود: “اینترنت طبقاتی”.