Previous Next

عراقچی: همه ما خواهان ایجاد حکومت فراگیر در سوریه هستیم

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در دیدار با همتای اردنی خود در تهران گفت، مواضع جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه مشابهت زیادی دارد. او همچنین افزود، همه خواهان آرامش و ایجاد حکومت فراگیر در سوریه هستند.عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در جریان سفر همتای عمانی خود به تهران از “مشابهت زیاد” مواضع جمهوری اسلامی با کشورهای منطقه صحبت کرد و گفت، همه خواهان حکومتی فراگیر در سوریه هستند.

عراقچی در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان تاکید کرد: «ما اتفاق نظر داریم که حملات در غزه باید پایان یابد. مواضع ما با مواضع عمان و عمده کشورهای منطقه مشابهت زیادی دارد و همه ما خواهان آرامش و حکومت فراگیر در سوریه هستیم.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

جمهوری اسلامی تا سرنگونی بشار اسد در هشتم دسامبر سال جاری از رژیم او حمایت کرد و در روزهای پایانی حکومت اسد نیروهای ایرانی مجبور شدند از سوریه فرار کنند. جمهوری اسلامی دست به دامان روسیه شده بود تا در خروج نیروهای خود از سوریه کمک بگیرد. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه این موضوع را تائید و اخیرا اعلام کرد که ۴هزار نیروی ایرانی را از سوریه خارج کرده است.

عراقچی در حالی از “مشابهت زیاد مواضع ایران با کشورهای منطقه” سخن گفته است که اتحادیه عرب اخیرا ضمن انتشار بیانیه‌ای به حکومت ایران هشدار داد که “بر آتش منازعات در سوریه پس از سقوط اسد ندمد”.

کشورهای عربی منطقه اظهارات مداخله‌جویانه اخیر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را “دامن زدن به فتنه در میان مردم سوریه” خواندند و آن را محکوم کردند.

رهبر جمهوری اسلامی در دو سخنرانی عمومی خود پس از سقوط بشار اسد و فرار او به مسکو در اظهاراتی تهدید‌آمیز مدعی شده بود که “جوانان غیور سوری بار دیگر به‌پا خواهندخاست”. در اعتراض به این سخنان حاکمان جدید سوریه از جمهوری اسلامی خواستند که در امور داخلی این کشور دخالت نکند.

احمد شرع، حاکم جدید سوریه از جمهوری اسلامی خواست تا در سیاست منطقه‌ای خود تجدید نطر کند. او گفت: «ما وارد تهران یا جنوب لبنان نشدیم، بلکه به شهرها و روستاهای‌ خودمان بازگشتیم. منتظر اظهارات مثبت از سوی تهران بودیم و ایران باید با مردم سوریه همسو می‌شد.»

حکومت جدید سوریه همچنین خواهان پرداخت خسارت ۳۰۰ میلیارد دلاری از سوی ایران شده است.

“در سفر وزیر خارجه عمان پیامی از جانب آمریکا رد و بدل نشد”

عباس عراقچی در دیدار با همتای عمانی خود از نقش این کشور در مذاکرات هسته‌ای نیز تشکر کرد و در عین حال گفت، در سفر همتای عمانی پیامی از جانب آمریکا رد و بدل نشده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

وزیر خارجه ایران افزود، جمهوری اسلامی در زمان مقتضی در رد و بدل پیام از طریق سفارت سوئیس ادامه می‌دهد و اگر لازم باشد از این طریق انجام می‌شود و اگر نیاز باشد عمان هم به این کار مبادرت می‌کند.

اعلام هفت روز عزای عمومی در کره‌ جنوبی در پی سانحه هوایی مرگبار

در حالی که کره‌ جنوبی در شوک سانحه هوایی مرگبار با ۱۷۹ جان‌باخته فرو رفته است، ایالات متحده آمادگی خود را برای ارائه “هرگونه کمک لازم” اعلام کرده و جعبه سیاه هواپیما نیز برای بررسی علت حادثه بازیابی شده است.پس از سقوط مرگبار هواپیمای مسافربری در کره جنوبی، هفت روز عزای عمومی در این کشور اعلام شد. به گزارش خبرگزاری یونهاپ، چوی سانگ‌موک، رئیس‌جمهور موقت کره‌جنوبی، اعلام کرد که این سوگواری هفت‌روزه تا روز شنبه ادامه خواهد داشت. او در بیانیه‌ای گفت: «به خانواده‌های قربانیان این تراژدی غیرمنتظره عمیق‌ترین تسلیت‌ها و همدردی خود را ابراز می‌کنیم.»

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

شرکت هواپیمایی “ججو ایر” Jeju Air با صدور اطلاعیه‌ای ضمن ابراز همدردی با آسیب‌دیدگان این سانحه اعلام کرد که صرف‌نظر از علت وقوع حادثه، از مسافران و خانواده‌های آن‌ها به دلیل بروز این سانحه عذرخواهی می‌کند. شرکت بوئینگ، سازنده هواپیما نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن ابراز همدردی با قربانیان این سانحه اعلام کرد که به منظور بررسی دقیق علت حادثه با شرکت ججو ایر در تماس است.

دستور رئیس‌جمهور موقت برای بررسی جامع ایمنی هوایی

چوی سانگ‌موک، رئیس‌جمهور موقت کره‌جنوبی، با تشکیل جلسه اضطراری به کابینه دستور داد تا یک بررسی جامع از ایمنی کل سیستم حمل‌ونقل هوایی کشور انجام شود. او تأکید کرد که هدف از این اقدام جلوگیری از وقوع چنین فجایعی در آینده است.

هواپیمای بوئینگ شرکت هوایی ججو ایر با ۱۸۱ سرنشین صبح یکشنبه ۲۹ دسامبر هنگام فرود در فرودگاه شهر موآن از باند خارج شد و به‌غیر از دو خدمه این پرواز، تمامی سرنشینان آن جان باختند.

جزئیات حادثه در فرودگاه موآن

پرواز شماره ۲۲۱۶ شرکت “ججو ایر” هنگام فرود در فرودگاه موآن که در ۲۹۰ کیلومتری جنوب غربی سئول قرار دارد، دچار حادثه شد. بنا بر گزارش‌ها، موتور سمت راست هواپیما بر اثر برخورد با یک پرنده آسیب دید. تصاویر منتشرشده در رسانه‌های کره‌ای نشان می‌دهد که بوئینگ ۷۳۷–۸۰۰ بدون باز کردن چرخ‌های فرود، روی باند فرودگاه فرود آمده و سپس به دیوار انتهای باند برخورد کرده است. این برخورد موجب آتش‌سوزی گسترده‌ای شد که اطفای آن ساعت‌ها زمان برد.

خبرگزاری یونهاپ در گزارشی اعلام کرد هویت ۱۴۱ جسد شناسایی شده است اما با توجه به فروپاشی اجزای هواپیما و پرتاب شدن سرنشین‌ها به بیرون، شناسایی اجساد دشوار است.

همچنین دو فرد عضو خدمه این هواپیما که از این حادثه جان سالم به در بردند، در بیمارستانی در سئول بستری شده‌اند.

واکنش‌های بین‌المللی و اعلام همبستگی

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که ایالات متحده آماده ارائه “هرگونه کمک لازم” به کره‌جنوبی است. او گفت: «به‌عنوان متحدان نزدیک، مردم آمریکا دوستی عمیقی با مردم کره‌ جنوبی دارند و افکار و دعاهای ما با خانواده‌های آسیب‌دیدگان این تراژدی همراه است.»

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در پیامی در شبکه اجتماعی اکس برای مجروحان این حادثه آرزوی بهبودی سریع کرد. فرانک-والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهور آلمان، نیز با ابراز تأسف عمیق، این حادثه را “ضربه‌ای بر قلب ملت کره‌ جنوبی” توصیف کرد.

تحقیقات برای کشف علت حادثه

علت دقیق این حادثه همچنان در دست بررسی است. به گفته وزارت حمل‌ونقل کره‌ جنوبی، برج مراقبت پیش از فرود به خلبان هواپیما درباره احتمال برخورد با پرنده هشدار داده بود. خلبان نیز ظاهراً پیش از برخورد با باند سیگنال اضطراری ارسال کرده است.

جعبه سیاه هواپیما، شامل داده‌های پرواز و صدای ضبط‌شده کابین خلبان، بازیابی شده و در حال بررسی است. مقامات امیدوارند با تحلیل این داده‌ها بتوانند علت دقیق این حادثه مرگبار را روشن کنند.و

این حادثه نخستین سانحه مرگبار در تاریخ شرکت هوایی جِجو محسوب می‌شود. این شرکت یکی از بزرگ‌ترین خطوط هوایی ارزان این کشور محسوب می‌شود و در سال ۲۰۰۵ میلادی تاسیس شده است.

لاوروف: حکومت بشار اسد به دلیل بی‌کفایتی سقوط کرد

روسیه پس از فرار بشار اسد، دیكتاتور سابق سوریه به مسکو انتقادات تندی علیه او مطرح کرده است. لاوروف، وزیر خارجه روسیه می‌گوید رژیم اسد نیازهای مردم را نادیده گرفت. احمد شرع اعلام کرد سوریه خواستار خروج نیروهای روسیه نیست.برای روسیه، سقوط بشار اسد یک شکست بود چرا که این کشور از اسد نه تنها از نظر نظامی حمایت کرده بود، بلکه در فرار او از کشور نیز نقش اصلی را ایفا کرده است. اما اکنون مسکو تلاش می‌کند از رژیم بشار اسد و جنایت‌های او فاصله بگیرد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به خبرگزاری دولتی “تاس” گفت که تغییر سریع قدرت در سوریه که سه هفته پیش اتفاق افتاده، به دلیل ناتوانی بشار اسد، رئیس‌جمهور پیشین در حل مشکلات اجتماعی این کشور بوده است.

لاوروف افزود یکی از دلایل وخامت اوضاع در سوریه ناتوانی دولت بشار اسد در تامین نیازهای اساسی مردم در جنگ داخلی طولانی‌مدت بوده است.

روسیه و ایران تا زمان سرنگونی بشار اسد و فرار او به مسکو در ۸ دسامبر از او حمایت کردند.

روسیه، ایران و حتی خود رژیم بشار اسد از پیش‌روی سریع شورشیان مخالف دولت غافلگیر شدند. ارتش سوریه از هم پاشید و اسد به مسکو گریخت.

فرار بشار اسد به مسکو شکستی فاحش برای روسیه بوده با این حال ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور این کشور، پس از این تحولات پرشتاب اعلام کرد که سرنگونی بشار اسد را شکست نظامیان روسیه مستقر در سوریه قلمداد نمی‌کند.

به ادعای لاوروف، “انتظارات مردم سوریه برای بهبود وضعیت زندگی‌شان برآورده نشده و آمریکا مسئول بخش بزرگی از این مشکل بوده است، زیرا این کشور، منطقه‌ای غنی از منابع در شمال شرق سوریه را اشغال کرده و از طریق تحریم‌ها فشار زیادی به دولت سوریه وارد کرده است.”

احمد شرع: انتخابات در سوریه قریب‌الوقوع نیست

حکومت جدید سوریه تغییرات زیادی را در کشور به شکلی آرام و مسالمت‌آمیز از طریق تشکیل دولت گذار، تصویب برخی قوانین جدید و همچنین انحلال سازمان اطلاعات این کشور انجام داده است.

احمد شرع، رهبر گروه هیئت تحریر شام که قدرت را در سوریه در دست دارد، در جدیدترین ا​ظ​هارنظر خود در مصاحبه با شبکه “العربیه” ابراز داشت مردم سوریه تا یک سال دیگر تغییرات محسوسی را احساس خواهند کرد. او در مصاحبه خود گفت تدوین قانون اساسی جدید سوریه ممکن است سه سال و سازماندهی انتخابات نیز ممکن است چهار سال طول بکشد.

حاکم جدید سوریه در مصاحبه خود تاکید کرد که او خود را منجی سوریه نمی‌داند بلکه به عقیده او سوریه توسط همه کسانی که فداکاری کرده‌اند، آزاد شده است.

این اولین بار است که شرع پس از سرنگونی اسد، به زمان احتمالی برگزاری انتخابات اشاره می‌کند. او همچنین خاطرنشان کرد که پیش از انتخابات باید سرشماری جامع و کامل انجام شود تا سوریه به حاکمیت قانون دست یابد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

احمد شرع مخالفت خود را با خروج کامل روسیه از سوریه اعلام کرد و گفت که هر دو کشور “منافع استراتژیک عمیقی” دارند. به گفته شرع، سوریه تسلیحات روسی دارد و بسیاری از نیروگاه‌های کشور نیز تحت مدیریت روس‌ها اداره می‌شوند و دولت جدید نمی‌خواهد روسیه این کشور را “آن‌طور که برخی‌ها می‌خواهند، ترک کند.”

“بازداشت خبرنگار ایتالیایی اقدام تلافی‌جویانه ایران است”

آمریکا می‌گوید بازداشت چچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی در ایران ظاهرا “اقدام تلافی‌جویانه” حکومت ایران در واکنش به بازداشت یک شهروند ایرانی‌-سوئیسی بابت صادرات فناوری‌های حساس به ایران بوده است.وزارت خارجه ایالات متحده اعلام کرد که بازداشت خبرنگار ایتالیایی در تهران، به تلافی بازداشت یک تاجر سوئیسی-ایرانی و مظنون به قاچاق اسلحه در ایتالیا سه روز پیش از آن مرتبط است.

چچیلیا سالا، خبرنگار ۲۹ ساله که برای روزنامه ایتالیایی “ایل فولیُو” و شرکت پادکست “چورا مدیا” فعالیت می‌کند، روز ۱۹ دسامبر در حین تهیه گزارش در تهران بازداشت و به مدت یک هفته در سلول انفرادی نگه داشته شد.

او با ویزای رسمی خبرنگاری وارد ایران شده بود و گزارش‌هایی درباره تحولات اخیر ایران پس از سقوط رژیم اسد در سوریه منتشر کرده بود. دولت ایتالیا اعلام کرده است که تلاش‌های خود را برای بازگرداندن او به این کشور ادامه می‌دهد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

وزارت خارجه ایتالیا اعلام کرد که سالا دو تماس تلفنی با خانواده خود داشته و سفیر ایتالیا، پائولا آمادئی، روز جمعه در زندان به ملاقات او رفته است. آنتونیو تایانی، وزیر خارجه ایتالیا، وضعیت سلامت این خبرنگار را “خوب” توصیف کرد.

به گزارش روزنامه گاردین، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه با لا ریپوبلیکا تأیید کرد که بازداشت سالا احتمالاً واکنشی به بازداشت یک تاجر سوئیسی-ایرانی به نام محمد عابدینی نجف‌آبادی بوده که در ۱۶ دسامبر در فرودگاه مالپنسا میلان به اتهام نقض تحریم‌های ایالات متحده و صادرات تجهیزات الکترونیکی مرتبط با پهپادها دستگیر شد.

این مقام آمریکایی اظهار داشت: «متأسفانه رژیم ایران همچنان به‌طور ناعادلانه شهروندان کشورهای دیگر را بازداشت کرده و از آنها به‌عنوان اهرم سیاسی استفاده می‌کند؛ هیچ توجیهی برای این رفتار وجود ندارد و آنها باید فوراً آزاد شوند.»

اتهامات علیه تاجر سوئیسی-ایرانی

محمد عابدینی نجف‌آبادی، ۳۸ ساله، متهم به همکاری با گروه‌های تروریستی و صادرات غیرقانونی قطعات الکترونیکی است که می‌توانند در پهپادها مورد استفاده قرار گیرند. این پهپادها ظاهراً در حمله‌ای مرگبار در اردن به کار رفته‌اند.

نجف‌آبادی در حال حاضر در زندانی در میلان نگهداری می‌شود و اتهامات وارده را رد کرده است. وکیل او، آلفردو دی فرانچسکو، به خبرگزاری آنسا گفت: «موکل من اتهامات را رد می‌کند و نمی‌تواند دلایل این بازداشت را درک کند.»

بازداشت نجف‌آبادی موجب تنش‌های دیپلماتیک شده و ایران سفیران سوئیس و ایتالیا را احضار کرده است.

حمایت بین‌المللی از چچیلیا سالا

چچیلیا سالا، که نزدیک به نیم میلیون دنبال‌کننده در اینستاگرام دارد و مهمان ثابت برنامه‌های گفت‌وگوی تلویزیونی ایتالیاست، تاکنون از موضوعاتی چون سقوط کابل، بحران ونزوئلا، جنگ اوکراین و درگیری بین اسرائیل و حماس گزارش تهیه کرده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

دفتر نخست‌وزیر ایتالیا، جورجا ملونی، اعلام کرده است که این پرونده به دقت پیگیری می‌شود و تمام تلاش‌ها برای بازگرداندن سالا به کشور در حال انجام است.

در همین زمینه هانا نویمان، نماینده پارلمان اروپا با انتشار پیامی در حساب کاربری اکس (توییتر سابق) خود نوشت: «بار دیگر جمهوری اسلامی ایران یک نفر را گروگان گرفت. حمله‌ای دیگر به آزادی رسانه‌ها، به زنان، و به قوانین بین‌المللی.»

همچنین کایلی مور-گیلبرت، زندانی پیشین استرالیایی-بریتانیایی در ایران هم در واکنش به انتشار خبر بازداشت این خبرنگار ایتالیایی در تهران نوشت: «گروگان‌گیری جمهوری اسلامی هر بار به شیوه‌ای آشکارتر و گستاخانه‌تر رخ می‌دهد، اما کشورهای غربی همچنان قادر نیستند ضرورت همکاری و ارائه جبهه‌ای متحد به منظور مذاکره جمعی با رژیم، برای آزادی همه گروگان‌ها و تحمیل هزینه‌های واقعی و معنادار بر جمهوری اسلامی برای این اقدامات را درک کنند.»

ایران تاکنون بازداشت سالا را تأیید نکرده و اتهامات احتمالی او نامشخص باقی مانده است.

خبرگاه؛ قدرت خرید حداقل مزد کارگران، یک‌چهارم سبد معیشت است

به گفته نماینده کارگران در شورای عالی کار، در حال حاضر حداقل مزد کارگران تنها حدود یک‌چهارم از سبد معیشت کارگران را تامین می‌کند. او می‌گوید که حقوق فعلی برای کارگران اجاره‌نشین تنها پاسخگوی سه روز زندگی آنها است.خبرگاه دویچه وله فارسی مجموعه‌ای خبری از موضوعات و تحولات روز ایران، منطقه، آلمان و جهان در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، ورزشی و غیره است.

در “خبرگاه” می‌توانید رویدادهای متنوع را به شکلی کوتاه و فشرده دنبال کنید.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

“قدرت خرید حداقل مزد کارگران یک‌چهارم سبد معیشت شد”
نماینده کارگران در شورای عالی کار می‌گوید حداقل مزد کارگران به‌خاطر تورم و کاهش ارزش پول کشور به یک‌چهارم سبد معیشت کارگران کاهش یافته است. رشد قیمت ارز و کاهش ارزش پول ملی بسیاری از کارگران را با مشکلات زیادی در تأمین معاش مواجه کرده است.

نمایندگان کارگران می‌گویند که عدم تعیین دستمزد مطابق با نرخ تورم در سال جاری و افزایش چندباره قیمت‌ها باعث کاهش قدرت خرید کارگران شده است و سفره کارگران بخاطر گرانی تقریبا روزانه لبنیات، تخم مرغ، نان، خودرو، برق و مسکن کوچک‌تر می‌شود.

طبق گزارش‌ها وضعیت قشر متوسط جامعه در ایران نیز روز به روز بدتر می‌شود. رسانه‌ها و کارشناسان اقتصادی از “کوچک شدن بی‌سابقه سفره جامعه ایرانی” گزارش می‌دهند.

آیت اسدی، نماینده کارگران در شورای عالی کار می‌گوید درحال حاضر کارگران در شرایط وخیم معیشتی بسر می‌برند. به گزارش وبسایت خبری دیده‌بان ایران، اسدی گفت: «با افزایش نرخ ارز تمام کالاها افزایش قیمت داشته است، حتی اگر ارز کاهش یابد، قیمت کالاها کاهش پیدا نمی‌‍کند و در همین راستا این کارگران هستند که متضرر می‌شوند.»

اسدی در توصیف وضعیت درآمدی کارگران اجاره‌نشین هم می‌گوید حقوق فعلی برای کارگران اجاره‌نشین تنها پاسخگوی سه روز زندگی آنها است و اکثر کارگران با مسافرکشی و مشاغل کاذب یا اشتغال همسر و فرزندان خود زندگی را می‌گذارنند تا از پس هزینه‌های زندگی بربیایند.

جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، در صد سالگی درگذشت

جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا درگذشت. او در یکی از بحرانی‌ترین شرایط جهان رئیس‌جمهور آمریکا بود. گروگان‌گیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران و حمله شوروی به افغانستان در دوره ریاست جمهوری کارتر اتفاق افتاد.جیمی کارتر، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا روز یکشنبه ۹ دی (۲۹ دسامبر) ساعت ۱۵:۴۵ دقیقه به وقت محلی در خانه‌اش در پلینز واقع در ایالات جورجیا در سن صدسالگی درگذشت.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

چیپ کارتر، پسر جیمی کارتر در بیانیه‌ای گفته است: «پدرم نه‌تنها برای من بلکه برای همه کسانی که به صلح، حقوق بشر و عشق اعتقاد دارند یک قهرمان بود. ما، فرزندانش، او را از راه همین باورها با جهان به اشتراک گذاشتیم.»

پسر کارتر در ادامه افزود: «جهان به خاطر روشی که او مردم را گرد هم آورد، خانواده ماست و از همه شما سپاسگزاریم که با ادامه این عقاید مشترک، یاد او را گرامی می‌دارید.»

گروگان‌گیری آمریکایی‌ها در ایران

جیمی کارتر از سال ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۱ رئیس‌جمهور آمریکا بود و در چهار سال ریاست جمهوری او بحران‌هایی مانند گروگان‌گیری در سفارت آمریکا در تهران و اشغال افغانستان به دست اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد.

کارتر برای رهایی گروگان‌های آمریکایی دستور انجام عملیاتی محدود در خاک ایران را صادر کرد اما این “ماموریت” شکست خورد و این ناکامی یکی از عوامل شکست او در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بوده است.

سفارت آمریکا پس از اشغال، “لانه جاسوسی” نام گرفت و این ماجرا ۴۴۴ روز طول کشید. جمهوری اسلامی گروگان‌های آمریکایی را روز مراسم تحلیف رونالد ریگان رقیب کارتر از حزب جمهوری‌خواه آزاد کرد. پس از این حادثه حمله به سفارتخانه‌ها و گروگان‌گیری شهروندان غربی به یکی از ارکان‌های اصلی سیاست‌های جمهوری اسلامی تبدیل شد.

ادامه فعالیت کارتر بعد از ترک کاخ سفید

کارتر پس از ترک کاخ سفید به همراه همسرش روزالین، “مرکز کارتر” را در آتلانتا برای ترویج دموکراسی، حقوق بشر و توسعه اقتصادی تأسیس کرد. او تا سنین بالا به فعالیت‌های بشردوستانه‌اش ادامه داد و در سال ۲۰۰۲ به دلیل “تلاش‌ برای حل مسالمت‌آمیز مناقشات بین‌المللی”، جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.

جیمی کارتر مسن‌ترین رئیس‌جمهور پیشین زنده بود و هیچ یک از روسای‌جمهور پیشین آمریکا به سن او نرسیدند. او ۷۷ سال با روزالین کارتر همسرش زندگی مشترک داشت. روزالین کارتر یک سال پیش درگذشت.

ادای احترام دونالد ترامپ به کارتر

واکنش به درگذشت جیمی کارتر در داخل آمریکا بسیار گسترده بود. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا کارتر را به عنوان “شخصیتی بزرگ” و “شجاع” ستود. بایدن گفت که کارتر از جمله برای ریشه‌کنی بیماری‌ها، صلح، ترویج حقوق بشر، انتخابات آزاد و عادلانه مبارزه کرد. به گفته بایدن، کارتر “زندگی مردم در سراسر جهان را نجات داد، بهبود بخشید و تغییر داد.”

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا نیز از کارتر تقدیر کرد. ترامپ گفت کارتر در زمان دشوار خود “تمام تلاشش را برای بهبود زندگی همه آمریکایی‌ها به کار برد” و برای این تلاش‌ها، همه مردم از او سپاسگزارند.

کارتر آخرین روزهای عمرش را در خانه سپری کرد

کارتر در سال ۲۰۱۵ بیماری سرطان خود را به طور علنی اعلام کرد اما گفت که با موفقیت این بیماری درمان شده است. رئیس‌جمهور پیشین آمریکا اما در سال‌های اخیر، به دلیل چند مرتبه زمین‌خوردن‌ چندین بار به بیمارستان منتقل شده بود.

وضعیت سلامت کارتر اخیرا وخیم اعلام شده بود. او در فوریه ۲۰۲۳ پس از چندین بار بستری‌شدن در بیمارستان، معالجات پزشکی خود را نیز قطع کرده و به مراقبت‌های خانگی رفت تا آخرین روزهای عمرش را در خانه سپری کند.

پیام تسلیت اولاف شولتس

اولاف شولتس، صدراعظم آلمان در واکنش به درگذشت جیمی کارتر، در پیامی در صفحه شخصی‌اش در شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق) با مردم آمریکا ابراز همدردی کرد.

او نوشت: «ایالات متحده یک مبارز متعهد برای دموکراسی را از دست داده است. جهان یک میانجی بزرگ برای صلح در خاورمیانه و حقوق بشر از دست داد.»

تقدیر گوترش از جیمی کارتر

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز یکشنبه از کارتر برای مشارکت‌های قابل توجه او در صلح بین‌المللی از طریق توافقات “کمپ دیوید”، معاهده SALT II و معاهده‌های کانال پاناما تقدیر کرد.

به گفته گوترش، کارتر نقش کلیدی در میانجی‌گری در منازعات، نظارت بر انتخابات، ترویج دموکراسی، پیشگیری و ریشه‌کنی بیماری‌ها ایفا کرده است و این تلاش‌ها و دیگر اقداماتش باعث شد که او به پیشبرد اقدام‌های سازمان ملل متحد کمک کند.

بسیاری دیگر از رهبران جهان از جمله رئیس‌جمهور مصر و نخست‌وزیر بریتانیا از دستاوردهای کارتر در برقراری صلح در خاورمیانه، تلاش‌ها برای مقابله با بیماری‌ها، و تعهد به دموکراسی و حقوق بشر تجلیل کردند.

رهبران چندین کشور آمریکای مرکزی و جنوبی نیز به انتشار خبر درگذشت یاد جیمی کارتر واکنش نشان دادند.

رئیس‌جمهور کوبا گفت که کوبایی‌ها “با قدردانی” به رئیس‌جمهور پیشین آمریکا خواهند اندیشید. کارتر در دوران ریاست‌جمهوری‌اش در کاخ سفید گام‌هایی برای عادی‌سازی روابط دیپلماتیک بین ایالات متحده و کوبا برداشت و همچنین تلاش‌هایی برای کاهش تحریم‌های آمریکا علیه این کشور انجام داد.

رئیس‌جمهور پاناما نیز به نقش “مهم” کارتر در توافق برای واگذاری کنترل کانال پاناما به این کشور اشاره کرد.

رئیس‌جمهور برزیل کارتر را به عنوان “دوستدار دموکراسی و مدافع صلح” توصیف کرد و به نقش او در فشار آوردن به دیکتاتوری برزیل برای آزادی زندانیان سیاسی اشاره کرد.

رئیس‌جمهور ونزوئلا هم اعلام کرد که مشارکت‌های او در سیاست جهانی و تلاش‌هایش برای صلح بر جهان تأثیر گذاشت.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در داخل آمریکا در نیویورک، برج امپایر استیت برای یادبود جیمی کارتر در شب یکشنبه با رنگ‌های قرمز، سفید و آبی روشن شد.

مراسم‌های عمومی یادبود در آتلانتا و پایتخت آمریکا، واشنگتن برنامه‌ریزی شده‌اند.

مراسم خاکسپاری دولتی کارتر روز پنجشنبه ۹ ژانویه ۲۰۲۵ در واشنگتن برگزار خواهد شد. جو بایدن ۹ ژانویه را به عنوان روز ملی عزای عمومی در سراسر ایالات متحده اعلام کرد. او همچنین دستور داد پرچم‌های ایالات متحده به مدت ۳۰ روز از روز یکشنبه ۲۹ دسامبر به حالت نیمه‌افراشته درآیند.

کارتر چهار فرزند، ۱۱ نوه و ۱۴ نتیجه به جا گذاشت.

محرومیت تاریخی زنان در آموزش‌های هنری در افغانستان

تهمینه تومیریس

ممنوعیت آموزش و فعالیت‌های فرهنگی و هنریِ زنان پیشینه‌ی درازی در تاریخ و فرهنگ مردسالار افغانستان دارد. این امر در حکومت‌های مختلف ابعاد گوناگونی به خود گرفته و همواره مانع از آموزش استاندارد زنان در عرصه‌ی هنر شده است. در نتیجه، نقش و تأثیر زنانِ هنرمند افغانستان در سطح داخلی و بین‌المللی اغلب نادیده مانده یا ارزش فعالیت‌هایشان ناچیز انگاشته شده است. غیبت زنانِ هنرمند افغانستان در گفتمان‌های هنریِ بین‌المللی مؤید این واقعیت‌ است. این در حالی است که در سال‌های اخیر، هنرمندان زنِ خاورمیانه توجه فزاینده‌ای را به خود جلب کرده‌اند، نمایشگاه‌ها و رویدادهای متعددی به بررسی دیدگاه‌های هنریِ متنوع خاورمیانه اختصاص داده شده و هنر زنان در کانون توجه نهادها و مؤسسات هنری بین‌المللی قرار گرفته است.

پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، مورخان هنر در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی به شکل فزاینده‌ای کوشیده‌اند که هنر افغانستان را به‌عنوان بخشی از مجموعه‌ی بزرگ‌تر هنر خاورمیانه معرفی کنند. هدف از این تلاش‌ها بازتعریف جایگاه فرهنگیِ افغانستان در بستر منطقه و برجسته‌سازیِ پیوندهای تاریخی و هنریِ مشترک میان این کشور و دیگر نقاط خاورمیانه بوده است. هدف این است که با تکیه بر ظرفیت‌های هنر، تصورات کلیشه‌ای و منفیِ برخاسته از سال‌ها جنگ و بحران در افغانستان تغییر کند، اما زنان هنرمند افغانستان هنوز در بسیاری از رویدادهای هنریِ بین‌المللی غایب‌اند.

آغاز قرن بیستم در افغانستان با ایده‌های آزادی و برابری‌خواهی همراه بود، ایده‌هایی که به‌رغم شکاف‌های طبقاتی و نابرابری‌های قومیتی، تحولات اجتماعی و سیاسیِ مهمی را در جامعه رقم زد. روشنفکران و دولت‌مردان در حکومت‌های پادشاهیِ وقت به مدرن‌سازی و غربی‌سازی گرایش داشتند و به دنبال رفع نابرابری‌های جنسیتی و افزایش آگاهی اجتماعی بودند و مسائل مربوط به حقوق زنان، آموزش و اصلاح قوانین خانواده را در کانون مباحث روشنفکرانه قرار دادند.

تأسیس کالج حبیبیه در سال ۱۹۰۴ تحت حکومت امیر حبیب‌الله، نقطه‌ی عطفی در تاریخ آموزش و پرورش افغانستان محسوب می‌شود. این نخستین مدرسه‌ی افغانستان بود که برنامه‌ی درسیِ مدرنی مطابق با نظام آموزشی بریتانیا داشت. علاوه بر این، تلاش‌هایی برای تأسیس وزارت آموزش و پرورش صورت گرفت تا بر تأسیس مدارس ابتدایی در کنار مدارس دینی نظارت داشته باشد. از نظر دولت‌مردان و روشنفکران افغان، آینده‌ی روشن جامعه و ناسیونالیسم افغانی به‌طور جدایی‌ناپذیری با سوادآموزی و احترام به حقوق فردی مرتبط بود. محمود طرزی یکی از اولین افرادی بود که خواهان پیاده‌سازیِ ایده‌های ناسیونالیستی در افغانستان مدرن از طریق ترویج حقوق زنان شد.

 

اولین دانش آموزان دختر افغانستان که در سال ۱۹۲۸ در زمان پادشاهی امان الله برای تحصیلات عالی به ترکیه اعزام شدند.


دولت‌های امیر حبیب‌الله (۱۹۰۱-۱۹۱۹) و پسرش شاه امان‌الله (۱۹۱۹-۱۹۲۹) بهبود شرایط زندگی و آموزش زنان را یکی از عناصر اصلیِ مدرن‌سازی می‌دانستند، گرچه بازده این تلاش‌ها معدود و ناچیز بود. شاه امان‌الله در سال ۱۹۲۱ قانون خانواده را بازنگری کرد تا به زنان افغانستان در حوزه‌ی خصوصی وضعیت حقوقیِ بهتری اعطا کند. هم‌زمان، او طرحی را برای قانون اساسی جدید (۱۹۲۳) ارائه کرد که برابریِ جنسیتی و آموزش برای همه‌ی مردم افغانستان را الزامی می‌کرد. در زمان اجرای برنامه‌ی نوسازیِ نظام‌های آموزشی که گروهی از مردان برای تحصیل به اروپا فرستاده شدند، پانزده زن هم برای ادامه‌ی تحصیل به ترکیه اعزام شدند.

 

 نمایی از مدرسه صنایع نفیسه افغانستان در کابل 


علاقه به فرهنگ بصری، به‌ویژه هنر نقاشی فیگوراتیو، در افغانستان تنها با شکل‌گیریِ هویت دولتی در قرن هجدهم گسترش یافت. این تحول ارتباط تنگاتنگی با پیدایش فرهنگ درباریِ مبتنی بر الگوهای ایرانی و هندی داشت. گروهی از هنرمندانی که در زمینه‌ی خوش‌نویسی و نقاشی آموزش دیده و سرآمد بودند، معمولاً به دربار دولت‌های افغانستان راه می‌یافتند و هنرشان را وقف مضامین سفارشی درباری می‌ساختند و پسرانی را نیز به شاگردی برمی‌گزیدند. این شیوه‌ی آموزش در سال ۱۹۲۱، به دست غلام‌محمد میمنگی، مؤسس مکتب صنایع نفیسه‌ی افغانستان، به‌طور اساسی تغییر کرد. او با دریافت ویزای دیپلماتیک کشور آلمان در یکی از آکادمی‌های هنری برلین آغاز به تحصیل کرد. پس از میمنگی، عبدالغفور برشنا نیز یکی از ۲۵۰ دانشجوی افغانستانی بود که بین سال‌های ۱۹۲۱ و ۱۹۴۱ در دانشگاه‌های فنی (Hochshule) آلمان آموزش دید. پس از بازگشت از برلین، میمنگی در اواسط دهه‌ی ۱۹۲۰ اولین مدرسه‌ی هنر را با عنوان «مکتب صنایع نفیسه» تأسیس کرد، جایی که برشنا در سال ۱۹۲۷ به‌عنوان معلم و پس از مرگ میمنگی در سال ۱۹۳۵ به‌عنوان مدیر در آن مشغول به فعالیت شد. این مرکز، که بر اساس روش آکادمی‌های هنر آلمان کار می‌کرد، تحت نظارت اساتید هنر آلمانی و افغانستانی، دوره‌هایی در زمینه‌ی نقاشی، مجسمه‌سازی، خیاطی، نجاری و سفال‌گری ارائه می‌کرد.

با این حال، در دهه‌ی ۱۹۲۰، محرومیت دختران و زنان از آموزش رسمی هنر در افغانستان یکی از واقعیت‌های تلخ اجتماعی بود. در این دوران در افغانستان روش‌های سنتیِ انتقال دانش رایج بود و هنجارهای اجتماعیِ محدودکننده مانع از دسترسیِ دختران به مدارس، حتی در سنین ابتدایی، می‌شد. در حالی که در ایران، زنان دربار و طبقه‌ی اشراف می‌توانستند از آموزش خصوصیِ نقاشی بهره برند، زنان افغانستانی از چنین امکانی محروم بودند.

پس از شاه امان‌الله در سال ۱۹۲۹ حبیب‌الله کلکانی با قیامی به‌اصطلاح دینی قدرت را در دست گرفت. حکومت او سیاست‌های محافظه‌کارانه‌ای را دنبال کرد و پیشرفت‌های حاصل در آموزش زنان را کاملاً از بین برد. کلکانی دستور تعطیلی مدارس دخترانه را صادر کرد و زنان را به بازگشت به اندرونی واداشت. دوران حکومت کلکانی که تنها نه ماه به طول انجامید، عقب‌گردی تاریخی برای آزادی و آموزش زنان افغانستان محسوب می‌شد.

 

هنرجویان مرد مشغول آموزش نقاشی در کلاس نقاشی مدرسه صنایع نفیسه کابل، احتمالا دهه ۱۳۵۰


نادر شاه، که در سال ۱۹۲۹ کلکانی را سرنگون کرد، چشم‌انداز دینیِ خود برای افغانستان در قالب یک «دولت مترقی» را چنان ترسیم کرد که پایبندی به آموزه‌های اسلامی در آن واجب بود. در نتیجه، حجاب در فضای عمومی برای زنان اجباری شد. قانون اساسی ۱۹۳۱ آموزش ابتدایی تا کلاس ششم را فقط برای پسران در نظر گرفت و دختران تا پیش از بلوغ صرفاً اجازه داشتند که در مدارس دینی خواندن و نوشتن بیاموزند. تنش‌های سیاسی و تغییرات مکرر در حکومت افغانستان به ایجاد محدودیت‌های آموزشی برای زنان انجامید. این محدودیت‌ها یکی از عوامل اصلی حضور کم‌رنگ زنان در حوزه‌ی آموزش هنر است. در دوران چهل‌ساله‌ی پادشاهی ظاهرشاه (۱۹۳۳ تا ۱۹۷۳) و حضور فعال همسرش حمیرا بیگم، اصلاحات متعددی در زمینه‌ی آموزش زنان و حقوق شهروندی انجام شد که امکان حضور فعال زنان در حوزه‌های مختلف اجتماعی را فراهم ساخت. البته حتی در این دوران هم اطلاعات مکتوب درباره‌ی دانشجویان زن در «مکتب صنایع نفیسه» نادر است. علاوه بر «مکتب صنایع نفیسه» برای هنرهای کاربردی، در کابل مدرسه‌ی «هنر ابتکاری» تحت حمایت «دارالمعلمین» تأسیس شده بود که از حمایت مالیِ یونسکو برخوردار بود و به صورت پراکنده و محدود امکان آموزش حرفه‌ای هنر را برای هنرجویان زن فراهم می‌کرد.

 

 گروهی از هنرجویان مرد در شعبه کیتیوگرافی در مدرسه صنایع نفیسه کابل، دهه ۱۳۵۰


در چاپ نخست کتاب عنایت‌الله شهرانی با عنوان هنر در افغانستان، که تنها اثر موجود درباره‌ی هنرمندان معاصر دهه‌ی ۱۹۷۰ و دانشجویان و معلمان مؤسسات هنری کابل است، نام هیچ هنرمند زن افغانستانی به‌جز خانم سیمون شکور ولی، هنرمند فرانسوی، ذکر نشده است. حتی در میان عکس‌های مستند از کلاس‌های شعبه‌های مختلف آموزشی در این مدرسه، مثل شعبه‌ی نقاشی (تصویر ۳) و شعبه‌ی کیتیوگرافی (تصویر ۴) و شعباتی مثل معماری، مهندسی و نجاری هم تصویر هیچ هنرجوی زنی به چشم نمی‌خورد. در دهه‌ی ۱۹۶۰، پس از «مکتب صنایع نفیسه»، که تا آن زمان مهم‌ترین مرکز آموزش هنر بود، «مکتب هنر غلام‌محمد میمنگی» تأسیس شد. در این آموزشگاه عمدتاً سبک رئالیسم کلاسیک تدریس می‌شد و دیپلمات‌های روس برای حمایت از هنرمندانِ جوان بسیاری از آثار هنری دانشجویانِ این مرکز را می‌خریدند.

 

فتانه بکتاش عارفی هنرمند معاصر در مدرسه هنر غلام محمد میمنگی در دهه ۱۹۶۰


به‌علت سنت‌های محدودکننده‌ی اجتماعی، آموزش‌های هنری برای زنان تا دهه‌ی ۱۹۶۰ دور از دسترس بود. با وجود این، زنان در عرصه‌ی هنرهای دستی مثل قالی‌بافی و گل‌دوزی از آموزش‌ حرفه‌ای و حمایت دربار بهره می‌بردند. در آن زمان، جنبش‌های فمنیستیِ هنر در غرب به دنبال آن بودند که افق‌های هنر را گسترش دهند و طیف گسترده‌تری از شکل‌های هنری را به‌عنوان بخشی از میراث فرهنگی و هنری به گفتمان هنری غرب وارد کنند. این شامل آثاری می‌شد که به‌طور سنتی به‌علت کاربردی‌بودن یا وابستگی به صنایع دستی از سوی نهادهای هنری جدی گرفته نمی‌شدند. با وجود این، چنین آثاری حامل روایت‌های مهم فرهنگی، هویتی و تاریخی بودند. از میان این آثار می‌توان به منسوجات، گل‌دوزی‌ها و دیگر هنرهایی اشاره کرد که اغلب توسط زنان تولید و در چارچوب‌های مرسوم هنری به حاشیه رانده می‌شدند. البته مهارت زنانِ قالی‌باف و گل‌دوز افغانستان از چشم هنرمندان معاصر غربی دور نمانده بود. برای مثال، در سال ۱۹۷۱، الجیرو بوئتی، هنرمند مفهومی ایتالیایی، همراه با غلام دستگیر «هتل یک» را در کابل  افتتاح کرد. این هتل به مرکزی برای قالی‌بافان و بافندگانی تبدیل شد که برای بوئتی کار می‌کردند. حدود پانصد زن از «مدرسه‌ی سلطنتی گل‌دوزی» مجموعه‌ی بزرگ Mappa، یکی از مهم‌ترین آثار بوئتی، را در این مرکز تولید کردند. کار گل‌دوزها این بود که نقشه‌های جهان را روی پارچه‌های بزرگ بدوزند و هر کشوری را به رنگ پرچم ملیِ خود نشان دهند. بسیاری از این زنان و هنرمندان پس از حمله‌ی ارتش سرخ شوروی در سال ۱۹۷۹ به پاکستان مهاجرت کردند. گروه دیگری نیز در دهه‌ی ۱۹۹۰ با شروع جنگ‌های داخلی به پاکستان تبعید شدند و در اردوگاه مهاجران به پروژه‌های هنری بوئتی ادامه دادند. متأسفانه دستمزد این زنان که توسط همسرانشان دریافت می‌شد، عمدتاً در اختیار خودشان قرار نمی‌گرفت و حتی بوئتی اجازه نداشت که با همه‌ی آنها دیدار و گفت‌وگو کند. امروز حدود ۱۹۹ گل‌دوزی از این هنرمندان در موزه‌ی هنر مدرن فرانکفورت نگهداری می‌شود.

 

زنان افغانستانی در کمپ مهاجرین در پاکستان در حال گلدوزی برای مجموعه هنری الجیرو بوئیتی، هنرمند معاصر ایتالیایی، دهه ۱۹۹۰


در سال ۱۹۷۶، یک دهه پس از تأسیس دانشکدهی هنرهای زیبا در کابل، اولین گروه از زنان افغانستانی در این دانشکده ثبت‌نام کردند. شواهد موجود نشان می‌دهد که زنانِ هنرمند پیش از تأسیس رسمیِ دانشکده‌ی هنرهای زیبا در دهه‌ی ۱۹۶۰ نیز مشغول به فعالیت و آموزش هنری بودند. برای مثال، امان‌الله حیدرزاد، هنرمند مجسمه‌ساز در سال ۱۹۶۶ دوره‌های آموزشیِ مجسمه‌سازی و طراحی را در دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی ارائه می‌داد. یا در عکس مستندی از سال ۱۹۷۱ خانم سپوژمی روفی-زریاب به‌عنوان یکی از نخستین دانشجویانِ هنرهای زیبا در کنار دیگر هنرمندان و اساتید دیده می‌شود. محبوب ولی زرلشت، دختر رئیس‌جمهور وقت افغانستان، محمد داوود خان، نیز یکی از نخستین چهار زن دانشجوی هنر بود.

 

اثر نقشه از مجموعه نقشه الجیرو بوئیتی، آثار این مجموعه عمدتا در دهه ۷۰ و ۹۰ در افغانستان و در کمپ های مهاجرین پاکستان توسط زنان قالین باف و گلدوز افغانستانی انجام شد.


خانم بکتاش عارفی در کتاب هنر نقاشی و سیر تاریخی آن در افغانستان گزارش می‌دهد که پیش از سال ۱۹۷۶، شش زن در دوره‌های مختلف مدارس هنری کابل شرکت کرده بودند اما چون شرایط اجتماعی آماده‌ی پرورش زنان هنرمند نبود، این هنرمندان هرگز به صورت جدی هنر را دنبال نکردند و آموزش هنر عمدتاً نوعی سرگرمی بود. گرچه در دهه‌ی ۱۹۸۰ و با روی کار آمدن حکومت‌های کمونیستی زنان در شهرهای بزرگ به حق تحصیل و آموزش دست یافته بودند، اما همچنان حضورشان در عرصه‌ی هنرهای بصری کم‌رنگ بود. برای مثال، در آغاز دهه‌ی ۱۹۹۰ حدود ۷۰ درصد از معلمان کشور، ۵۰ درصد از کارمندان دولت و ۴۰ درصد از پزشکانِ افغانستان را زنان تشکیل می‌دادند اما وضعیت در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه کابل هرگز به نفع زنان پیش نمی‌رفت. در میان دانشجویانی که برای آموزش هنر به جمهوری‌های سابق شوروی اعزام می‌شدند، نام زنان به چشم نمی‌خورد، و در داخل نیز زنان جایگاه قابل توجهی در عرصه‌ی هنرهای بصری به دست نیاورده بودند.

 

تصویر از نخستین دانشجویان در دانشکده هنرهای زیبا در کابل ۱۹۷۱


دهه‌ی ۱۹۹۰ یکی از دوره‌های تاریک در تاریخ معاصر افغانستان بود که با آغاز مجدد جنگ‌های داخلی و سپس روی کار آمدن رژیم طالبان همراه شد. در این دوران، تمامی فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی به‌شدت محدود بود و بسیاری از آن‌ها به‌طور کامل ممنوع شد. این سرکوب فرهنگی نه تنها به خاموشیِ صداهای هنری و فرهنگی انجامید، بلکه بسیاری از هنرمندان، به‌ویژه زنان، را مجبور به ترک وطن کرد. فقدان بستر مناسب اجتماعی و فرهنگی برای ارائه و گسترش هنر، جامعه‌ی هنری افغانستان را کاملاً فلج کرد. با سقوط طالبان و روی کار آمدن نظام‌های جمهوری از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱، امید تازه‌ای در عرصه‌ی فرهنگ و هنر پدید آمد. در این دوره، زنان نقش چشمگیری در بازسازی فرهنگیِ کشور ایفا کردند. گرچه در مجموع تنها حدود ۲۹ درصد از دانشجویان ۱۶۷ نهاد آموزش عالی را زنان تشکیل می‌دادند، اما حضور آنان در حوزه‌هایی مانند عکاسی، نقاشی و مجسمه‌سازی افزایش یافت. بسیاری از این زنان هنرمند، آثار چشمگیری خلق کردند و توانستند در جامعه‌ی هنری جایگاهی برای خود پیدا کنند، هرچند اکنون اکثر آنان به‌علت تبعید و مهاجرت‌ اجباری در خارج از افغانستان زندگی می‌کنند. یکی از معدود نقاط روشن در این دوران، مرکز هنرهای معاصر افغانستان بود که در سال ۲۰۰۴ تأسیس شد. این مرکز توانست فضای آموزشی و هنریِ ویژه‌ای را برای زنان فراهم کند و به بستری برای شکوفایی استعدادهای هنری آنان تبدیل شد. مؤسسه‌ی فرهنگی فیروزکوه هم، که با حمایت پادشاهی بریتانیا فعالیت می‌کرد، به آموزش هنرهای حرفه‌ای و حمایت از تولیدات هنری زنان اختصاص داشت. این نهادها گرچه محدود بودند، اما در تقویت جایگاه زنان در عرصه‌ی فرهنگ و هنر نقش مهمی ایفا کردند.

 

گروهی از هنرجویان نقاشی در مرکز آموزش هنرهای معاصر در کابل، ۲۰۱۰


به‌رغم این پیشرفت‌ها، زنان هنرمند همچنان با موانع زیادی مواجه بودند. در محیط دانشگاهی، تبعیض‌های جنسیتی به‌شدت مشهود بود. برای مثال، در دانشکدهی هنرهای زیبای کابل، تعداد استادان مرد بسیار بیشتر از زنان بود و این عدم تعادل تا سال ۲۰۲۱ ادامه داشت. تصمیم‌گیری‌های اساسی نیز عمدتاً در اختیار مردان بود، و همین امر چالش‌های بیشتری را برای دانشجویان زن به همراه داشت. روایات زنان هنرمندی همچون فتانه بکتاش عارفی، که در دهه‌ی ۱۹۸۰ دانشجوی هنر بود، و جهان‌آرا رفیع، که در دوران جمهوریت به تحصیل در رشته‌ی هنر پرداخت، گواه روشنی بر وجود تبعیض‌های جنسیتی در این محیط‌ها است. این زنان به‌رغم موانع متعدد، به مقاومت و تلاش برای خلق آثار هنری ادامه دادند و به نمادی از پایداری در مقابل نابرابری تبدیل شدند.

در مجموع، تاریخ معاصر افغانستان حاکی از چرخه‌ی پیچیده‌ای از محدودیت‌ها و فرصت‌ها برای زنان هنرمند است. به‌رغم تمام دشواری‌ها، زنان افغانستانی توانسته‌اند صدای خود را از طریق هنر بلند کنند و داستان‌هایی از امید، مقاومت و تحول را روایت کنند. هنر زنانِ افغانستان نه تنها بازتاب‌دهنده‌ی مشکلات اجتماعی و فرهنگی بوده، بلکه نیروی محرکی برای تغییر و پیشرفت جامعه به شمار می‌رفته است.

 

احمد الشرع: ایران در سیاست منطقه‌ای خود تجدیدنظر کند

احمد الشرع، رهبر حکومت جدید سوریه در مصاحبه با العربیه می‌گوید تهیه پیش‌نویس قانون اساسی سه سال طول می‌کشد و یک سال بعد انتخابات برگزار می‌شود. او گفت از رهبری جمهوری اسلامی خواست در سیاست‌های منطقه‌ای خود تجدیدنظر کند.حاکم جدید سوریه اعلام کرده است که انتخابات در این کشور چهار سال آینده برگزار خواهد شد و یک قانون اساسی جدید تدوین می‌شود. برنامه ارائه‌شده برای بازسازی کشور، همچنین انحلال تمام دستگاه‌های اطلاعاتی و گروه شبه‌نظامی “هیئت تحریر الشام” را پیش‌بینی کرده است. او درباره رویکرد جمهوری اسلامی ایران نیز نظر داد.

احمد الشرع، رهبر حکومت جدید سوریه، یک جدول زمانی برای بازسازی کشور ترسیم کرده است. او در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیونی العربیه اعلام کرد که انتظار دارد مردم در حدود یک سال آینده شاهد تغییرات گسترده‌ای در کشور باشند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

به گفته این فرمانده “اداره عملیات نظامی سوریه”، تهیه پیش‌نویس قانون اساسی جدید حدود سه سال طول خواهد کشید و پس از آن یک سال دیگر برای برگزاری انتخابات لازم است. او تأکید کرد که برای برگزاری “انتخابات معنادار” ابتدا باید توافق گسترده‌ای در میان مردم سوریه حاصل شود.

این نخستین بار است که الشرع پس از سرنگونی بشار اسد، حاکم بلندمدت سوریه، درباره یک جدول زمانی احتمالی برای انتخابات اظهار نظر می‌کند. با این حال، کارشناسان امور سوریه نسبت به این‌که الشرع بتواند واقعاً انتخابات آزاد و عادلانه‌ای برگزار کند، ابراز تردید کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: هشدار اتحادیه عرب به جمهوری اسلامی: در سوریه فتنه برپا نکنید

پیش از این، گروه “هیئت تحریر الشام” به صورت مستبدانه در استان ادلب در شمال غرب سوریه حکومت می‌کرد. نهادهای حقوق بشری در حکومت “هیئت تحریر الشام” در ادلب مواردی مانند شکنجه و قتل مخالفان سیاسی را ثبت کرده‌اند.

الشرع پس از به دست گرفتن قدرت در سوریه، بر لزوم حفاظت از اقلیت‌ها تأکید کرده است. اما ارزش واقعی این اظهارات همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

به گزارش العربیه، رهبر جدید سوریه در گفت‌وگو با العربیه با بیان اینکه “ملت سوریه به تنهایی خود را نجات داد” گفت که در طول این سال‌ها “سازمان ملل متحد نتوانست حتی یک زندانی را آزاد کند و یک پناهجو را بازگرداند”.

او با اشاره به اینکه “سوریه برای کسی مشکل‌ساز نخواهد بود” افزود: «ما سوریه را از هرگونه اختلاف سیاسی در امان خواهیم گذاشت و هدف ما توسعه و [بهبود وضعیت] اقتصاد در این کشور است.»

“ایران در سیاست منطقه‌ای خود تجدیدنظر کند”

به گزارش العربیه فارسی، احمد الشرع فرمانده اداره عملیات نظامی سوریه درباره موضع تهران، ابراز امیدواری کرد که حکومت ایران محاسبه‌ها و سیاست‌های خود در مورد مداخله‌های منطقه‌ای‌اش را مورد بازبینی قرار دهد. او افزود، بسیاری از کشورها “خواستار نقش مثبت ایران در منطقه هستند”.

به گفته الشرع، «اداره عملیات نظامی به وظیفه خود در قبال مراکز دیپلماتیک ایران به رغم مشکلاتی که ایجاد شد، عمل کرد و ما انتظار اظهاراتی مثبت از سوی تهران را داریم.»

بیشتر بخوانید: وزیر خارجه سوریه: جمهوری اسلامی به دنبال هرج‌ومرج نباشد

او افزود: «ما وارد تهران یا جنوب لبنان نشدیم، بلکه به شهرها و روستاهای‌مان بازگشتیم. منتظر اظهارات مثبت از سوی تهران بودیم و ایران باید با مردم سوریه همسو می‌شد.»

الشرع در خصوص شکایت علیه حکومت ایران برای الزام این کشور به پرداخت غرامت به سوریه به دلیل ویرانی کشورش در اثر مداخله نظامی تهران گفت: «کمیته‌های حقوقی درخواست‌های غرامت از کشورها یا گروه‌هایی که در ویرانی سوریه نقش داشتند را بررسی خواهند کرد.»

روابط با روسیه

احمد الشرع در اولین اظهارنظر صریح رسمی درباره روسیه و پایگاه های آن در سوریه، تاکید کرد که «دولت فعلی نمی‌خواهد روسیه به گونه‌ای خارج شود که شایسته روابط طولانی‌ مدت‌اش با سوریه نباشد.»

بیشتر بخوانید: پوتین: روسیه ۴ هزار نیروی ایران را از سوریه بیرون برده است

او افزود: «دولت جدید اولویتش منافع مردم سوریه است و تلاش می‌کند از تنش و درگیری با کشورهای دیگر دوری کند.»

حل بحران با کُردها

الشرع در گفت‌وگو با العربیه افزود که دولت کنونی در حال مذاکره با نیروهای دموکراتیک سوریه “قسد” برای حل بحران شمال شرق سوریه و ضمیمه کردن این گروه به نیروهای مسلح دولتی سوریه است.

فرمانده “اداره عملیات نظامی” سوریه تاکید کرد که کردها بخش جدایی‌ناپذیر مولفه‌های سوریه هستند و این کشور تجزیه نخواهد شد.

بیشتر بخوانید: هماهنگ‌کننده امور سوریه: امکان کاهش تحریم‌های اروپا وجود دارد

الشرع با بیان اینکه کردها بخش جدایی ناپذیری از سوریه هستند گفت: «وزارت دفاع سوریه به نیروهای کرد در صفوف خود جای خواهد داد.»

او افزود: «اجازه نخواهیم داد سوریه پایگاهی برای انجام حملات حزب کارگران کردستان پ.ک.ک باشد.»

نقش عربستان سعودی در آینده سوریه

احمد الشرع در ادامه مصاحبه با العربیه در ارتباط با مواضع اخیر ریاض تاکید کرد که این مواضع بسیار مثبت بود و پادشاهی عربی سعودی به دنبال ثبات در سوریه است. او همچنین خاطرنشان کرد که پادشاهی عربی سعودی از فرصت‌های سرمایه گذاری عمده در سوریه برخوردار است و نقش آن در آینده سوریه بسیار اهمیت دارد.

الشرع همچنین با اشاره به اینکه او متولد ریاض است، افزود تا ۷ سالگی در ریاض زندگی کرده و مشتاق سفر مجدد به این شهر است.

وی خاطرنشان کرد: «عربستان سعودی به دنبال ثبات در سوریه است و فرصت‌های سرمایه گذاری بزرگی در سوریه دارد و نقش مهمی در آینده سوریه خواهد داشت.» او افزود: «من به هر کاری که عربستان سعودی تاکنون برای سوریه انجام داده افتخار می‌کنم.»

ادغام “هیئت تحریر الشام” در وزارت دفاع

الشرع در مصاحبه تلویزیونی خود اعلام کرد که گروه “هیئت تحریر الشام” در چارچوب یک گفت‌وگوی ملی منحل خواهد شد. چند روز پیش‌تر، دولت انتقالی سوریه اعلام کرده بود که تمامی گروه‌های شورشی مسلح منحل شده و تحت نظارت وزارت دفاع سازماندهی خواهند شد. رهبران این گروه‌ها پس از نشستی با الشرع به این توافق رسیده‌اند.

حاکمان جدید سوریه همچنین اعلام کرده‌اند که دستگاه‌های اطلاعاتی دولت سرنگون‌شده بشار اسد منحل شده و ساختارهای امنیتی بازسازی خواهند شد. به گفته “انس خطاب”، رئیس جدید دستگاه اطلاعاتی سوریه، این اقدام به منظور “خدمت به مردم، قربانیان و تاریخ طولانی آن‌ها” صورت می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: تحولات سوریه؛ انحلال گروه‌های مسلح و تأکید بر نقش “کلیدی” ترکیه

خطاب همچنین سرکوب و استبداد رژیم سابق را محکوم کرد و گفت: «دستگاه‌های امنیتی رژیم سابق متعدد و متنوع بودند، اما همه آن‌ها هدف مشترکی داشتند: تحمیل قدرت بر مردم و سرکوب آن‌ها برای پنج دهه.»

زندان‌های بدنام دستگاه‌های اطلاعاتی

در طول دهه‌های حکومت اسد، تعداد بی‌شماری از افراد در زندان‌های دستگاه‌های اطلاعاتی ناپدید شدند. به گزارش دیده‌بان حقوق بشر سوریه، تنها در جریان جنگ داخلی سوریه در ۱۴ سال گذشته، بیش از ۱۰۰هزار نفر در زندان‌های سوریه جان باخته‌اند که بسیاری از آن‌ها تحت شکنجه قرار گرفته بودند.

امید به رفع تحریم‌های آمریکا

الشرع همچنین ابراز امیدواری کرد که دولت آینده آمریکا تحت رهبری دونالد ترامپ، تحریم‌ها علیه سوریه را لغو کند. دیپلمات‌های بلندپایه آمریکایی پس از دیدار از دمشق و گفتگو با رهبران جدید، الشرع را فردی عمل‌گرا توصیف کردند. آن‌ها همچنین اعلام کردند که دولت واشنگتن تصمیم گرفته است جایزه تعیین‌شده برای سر الشراع را لغو کند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

گروه “هیئت تحریر الشام” پیش‌تر با سازمان اسلام‌گرای القاعده ارتباط داشت و همچنان توسط سازمان ملل، ایالات متحده و اتحادیه اروپا به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود.

الشرع که تا چندی پیش با نام رزمی “ابو محمد الجولانی” شناخته می‌شد، پیش‌تر رهبری جبهه النصره، شاخه‌ای از القاعده را بر عهده داشت. این گروه مدتی با سازمان تروریستی داعش (IS) نیز ارتباط داشت. او بعدها از داعش و القاعده جدا شد و در سال ۲۰۱۷ گروه “هیئت تحریر الشام” را تأسیس کرد که به “سازمان آزادسازی سوریه” نیز شناخته می‌شود. با این حال، این اقدامات نیز به عنوان تلاشی برای تقویت قدرت و نفوذ “هیئت تحریر الشام” تلقی شده‌اند.

درآمد مهاجران در آلمان؛ هندی‌ها در صدر، رتبه بالای ایرانی‌ها

طبق گزارش یک رسانه، مهاجران هندی در آلمان به طور قابل‌توجهی درآمد بیشتری نسبت به میانگین جمعیت شاغل دارند. کمترین دستمزد میانگین متعلق به شاغلان رومانیایی و سوری است. ایرانی‌ها جایگاه بالایی را به خود اختصاص داده‌اند.بر اساس گزارش روزنامه “ولت ام زونتاگ” به نقل از یک تحلیل انستیتوی اقتصاد آلمان (IW)، هیچ ملیتی درآمدی بالاتر از هندی‌ها در آلمان ندارد. طبق این گزارش، در حالی که دستمزد میانگین افراد شاغل تمام‌وقت در آلمان در پایان سال ۲۰۲۳ حدود ۳۹۴۵ یورو در ماه بوده است، حقوق کارکنان هندی به طور میانگین به ۵۳۵۹ یورو رسیده است.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

همان‌طور که در تحلیل‌های پیشین این انستیتو نیز مشخص شده بود، مهاجران هندی به طور میانگین از قابلیت‌های بالاتری برخوردار هستند. بسیاری از این مهاجران در رشته‌های موسوم به “MINT” (ریاضیات، فناوری اطلاعات، علوم طبیعی و مهندسی) تحصیل کرده‌اند و اغلب در صنایعی مانند فناوری اطلاعات یا به عنوان مهندس فعالیت می‌کنند.

رتبه بالای مهاجران ایرانی‌

طبق داده‌ها، یک سوم از هندی‌های ۲۵ تا ۴۴ ساله در مشاغل دانشگاهی MINT فعالیت دارند. همچنین درصد افراد مشغول به این نوع مشاغل در میان چینی‌ها (۲۵درصد)، برزیلی‌ها (۲۱.۸درصد)، روس‌ها (۱۸.۶درصد)، ایرانی‌ها (۱۷.۸درصد) و فرانسوی‌ها (۱۶.۲درصد) نیز بالاتر از میانگین است.

بیشتر بخوانید: نهاد‌های اقتصادی آلمان نسبت به مهاجرت صنایع هشدار دادند

برای بررسی داده‌های مربوط به سطح حقوق، پژوهشگران انستیتوی اقتصاد آلمان از اطلاعات دستمزدی که توسط کارفرمایان به سازمان تأمین اجتماعی اعلام می‌شود، استفاده کرده‌اند. به گزارش “ولت ام زونتاگ”، مشخص شده است که مهاجرانی با درآمد بالا به طور میانگین استثنا هستند.

در مجموع، دستمزد میانگین تمامی کارکنان تمام‌وقت ۳۷۹۶ یورو است. در این میان، آلمانی‌ها با ۳۹۴۵ یورو تقریباً ۹۰۰ یورو بیشتر از افراد با تابعیت خارجی که میانگین دستمزد‌شان ۳۰۳۴ یورو است، درآمد دارند.

بیشتر بخوانید: کمبود شدید نیروی کار در بخش بهداشت و درمان آلمان

میانگین حقوق هندی‌ها حدود ۴۱درصد بیشتر از دستمزد میانگین و حتی ۷۷درصد بالاتر از تمامی افراد تمام‌وقت خارجی در آلمان است.

پس از هندی‌ها، کارکنانی از ایالات متحده (۵۰۹۵یورو)، اتریش (۵۰۸۳یورو)، بریتانیا و ایرلند (۵۰۱۰یورو) در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

همچنین، افرادی از چین (۴۷۲۸یورو)، سوئیس (۴۵۸۹یورو) و برزیل (۴۵۶۵یورو) که در آلمان مشغول به کار هستند، به طور میانگین دستمزدی بالاتر از میانگین کل شاغلان دریافت می‌کنند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

از سوی دیگر، پایین‌ترین دستمزدهای میانگین مربوط به کارکنان تمام‌وقت از بلغارستان (۲۵۲۰یورو)، رومانی (۲۶۱۱یورو) و سوریه (۲۶۵۷یورو) است.

اکسل پلونکه، اقتصاددان انستیتوی اقتصاد آلمان (IW) در توضیح این سطح از دستمزدها می‌گوید: «این سطح از دستمزد ناشی از درصد بالای تا ۵۰درصدی این گروه‌ها است که در مشاغل کمکی مشغول به کار هستند.»

علی‌اف: روسیه باید مسئولیت سرنگونی هواپیما را بپذیرد

الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، روسیه را مسئول سقوط یک هواپیمای مسافربری با ۳۸ کشته دانست. او اظهار داشت که عذرخواهی مسکو کافی نیست و خواستار چیزی فراتر از حتی پذیرش مسئولیت این رویداد شد.پس از سقوط یک هواپیمای مسافربری آذربایجان با ۶۷ نفر سرنشین، الهام علی‌اف، رئیس‌جمهوری آذربایجان به صراحت از روسیه خواست کرد که مسئولیت کامل این حادثه را بپذیرد. او اعلام کرد که روسیه به وضوح باعث سقوط هواپیمای مدل Embraer 190 در قزاقستان شده است، هرچند نتیجه نهایی پس از بررسی جعبه‌ سیاه مشخص خواهد شد.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

علی‌اف در مصاحبه با تلویزیون دولتی آذربایجان (AzTV) توضیح داد که شواهد موجود نشان می‌دهند هواپیما در منطقه گروزنی کنترل خود را از دست داده است. او اظهار داشت: «این اولین آسیبی بود که به هواپیما وارد شد، زیرا در زمین از تجهیزات رادیو الکترونیکی استفاده شده بود.» او افزود که پس از آن، شلیک مستقیم از زمین، هواپیما را هدف قرار داده است.

بیشتر بخوانید: باکو: هواپیمای مسافربری بر اثر شلیک روسیه سقوط کرده است

رئیس‌جمهوری آذربایجان تأکید کرد، به نظر نمی‌رسد نیروهای دفاع هوایی روسیه به عمد این هواپیما را هدف قرار داده باشند، اما برخی محافل روسی تلاش کرده‌اند علت سقوط را پنهان کنند. او علاوه بر پذیرش مسئولیت کامل از سوی روسیه، به‌رغم عذرخواهی روز گذشته ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، خواستار مجازات عاملان و پرداخت غرامت شد.

انتقاد از “روایت‌‌های احمقانه” روسیه

علی‌اف با انتقاد از واکنش اولیه روسیه گفت: «متأسفانه در سه روز اول فقط روایت‌های احمقانه‌ای از روسیه شنیدیم.» او افزود: «یکی از مسائلی که ما را ناامید و متعجب کرد این بود که مقامات روسیه روایت انفجار یک بالن گاز را منتشر کردند. این آشکارا نشان می‌دهد که طرف روسی قصد پنهان کردن موضوع را داشت، که این باعث افتخار هیچ‌کس نیست.»

قدردانی از خدمه و نجات‌یافتگان

علی‌اف در فرودگاه باکو از قربانیان این فاجعه، از جمله سه خدمه پرواز قدردانی و وداع کرد. او شهامت و اقدام بسیار حرفه‌ای خلبانان را ستود که توانستند هواپیما را برای فرود اضطراری به قزاقستان هدایت کنند. در این حادثه که در نزدیکی شهر آکتائو در کنار دریای خزر رخ داد، ۳۸ نفر جان باختند و ۲۹ نفر نجات یافتند.

عذرخواهی پوتین

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، دیروز شنبه ۲۸ دسامبر (۸ دی‌ماه) از علی‌اف عذرخواهی کرد، اما مسئولیت شلیک روسیه به‌عنوان علت حادثه را نپذیرفت. کرملین پس از مکالمه تلفنی دو طرف اعلام کرد: «پوتین بابت وقوع این حادثه تراژیک در حریم هوایی روسیه عذرخواهی کرده است.»

بیشتر بخوانید: سقوط هواپیمای جمهوری آذربایجان؛ پوتین عذرخواهی کرد

پوتین همچنین اظهار داشت که در زمان سقوط هواپیما، سیستم دفاع هوایی روسیه در چچن فعال بوده است. او گفت که گروزنی مورد حمله پهپادهای اوکراینی قرار گرفته بود و سامانه‌های پدافند هوایی این حملات را دفع کردند.

بررسی‌های مستقل

در حالی که آذربایجان و روسیه روایت‌های متفاوتی ارائه کرده‌اند، نتیجه‌گیری نهایی منوط به بررسی جعبه‌های سیاه هواپیما است. سازمان‌های بین‌المللی و کارشناسان انتظار دارند این اطلاعات بتواند تصویر روشنی از علت سقوط ارائه دهد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در این میان، برخی از ناظران سیاسی معتقدند که این حادثه ممکن است تأثیرات ژئوپلیتیکی بیشتری داشته باشد و روابط میان آذربایجان و روسیه را تحت تأثیر قرار دهد.