ارتباط با ما

درباره آزادگی

مسئله ملی  و فدرالیسم

بایگانی

حقوق بشر

دانشجو

 وحید رشادی

روستای جمکران، از قدیم الایام یکی از دروازه های ورودی به شهر قم از سمت کاشان بوده است و مردان موسپید شهر هنوز خاطرات مربوط به کوه قزل قلعه سی در نزدیکی این روستا که محل تجمع راهزنان و همچنین انبار اجناس غارتی کاروانهای این مسیر بوده است را هیچگاه از یاد نبرده اند.

خلق و خوی ذاتی اغلب اهالی روستای جمکران کمی تند است و از این منظر، یک طرف اغلب دعواهای زیاد رخ داده در این منطقه و یا هردو طرف آنها به نوعی وابسته به این روستا می باشند.با انحلال شورای روستا و انضمام این منطقه به یکی از نواحی شهرداری قم، بنا بر اعتقاد عده ای یکی از نشانه های ظهور اتفاق افتاده است. با این وجود مجوز ساخت زمینهای اطراف جمکران،  هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد و البته به معتقدین این باور! باید گفت که فراهم شدن اسباب ظهور تا زمان صدور مجوز، منتفی است.مسجد جمکران تا قبل از انقلاب، وضعیت چندان مناسبی نداشته  و حتی به گواهی اهالی  جمکران، بعضا محل تجمع افراد  شرور و حتی شرابخوار بوده است، به گونه ای که بعد از تاریکی هوا، کسی جرات نزدیک شدن به مسجد و اقامه نماز در آن را نداشته است، مگر اینکه بصورت گروهی اقدام به این کار می کردند.با این حال پس از انقلاب، توجه ویژه ای به این مسجد شد و اداره ی آن به هیات امنایی که زیر نظر اداره اوقاف قم قرار داشت، سپرده شد.

امنیت مسجد نیز به یکی از پایگاههای بسیج شهر قم سپرده شد و نکته مهم اینکه با توجه به حوادث امنیتی دهه شصت، تمامی نمازگزاران مسجد قبل از ورود، از سوی مامورین این پایگاه، مورد بازرسی بدنی قرار می گرفتند تا خدای نکرده، بمبی در مسجد منفجر نشود.با این وجود امکانات مسجد تا اواخر دهه هفتاد چندان تغییری پیدا نکرد و حتی تعمیر گنبد مسجد همزمان با فراگیر شدن شایعه مخالفت یکی از مراجع تقلید با این امر، متوقف شد.اوج توجه عمومی به مسجد، همزمان با پایان جنگ تحمیلی و تغییر رویکرد فرهنگی و اعتقادی مردم بالاخص رزمندگان بازگشته از میدان نبرد، روی داد که این عده در مواجهه با آنچه که در جامعه آنروز اتفاق می افتاد، یعنی استحاله فرهنگی ،ملجا و پناهی جز مسجد جمکران برای خود پیدا نکردند. جالب توجه اینکه شکل گیری برخی جریانات افراطی پیرامون مهدویت در همین ایام صورت گرفت که بیشترین یارگیری آنها از همین جریان رو به انفعال و حول مسجد جمکران بوده است.

در حاشیه این مطلب باید به این نکته اذعان کرد که  هنوز در این مملکت با مقوله آسیب شناسی اجتماعی خصوصا در موضوعات مذهبی بصورت تخصصی برخورد نمی شود و به عنوان نمونه در همین مورد، همه نهادهای فرهنگی نظام بالاتفاق پس از جنگ ،تنها به عنوان یک ناظر منفعل و بی خاصیت، شاهد رهاسازی بی هدف پتانسیل عظیم جمع شده این قشر از جوانان در مسیرهای مختلف هم چون گروهک سازیهای متعدد بوده اند و تنها زمانی که این معضل فرهنگی،شقه امنیتی پیدا کرد، بهوش آمدند.

جوانانی که امید و سرمایه ی این کشور بودند و با شور و اشتیاق سالهای طلایی عمر خود را در فضای معطر جبهه برای دفاع از کیان این ملت گذرانده بودند، با سرخوردگی هر چه تمام، مسیر انزوا و درون گرایی را با سرعت طی کرده و براحتی به  همه چیز  پشت پا زدند و حتی برخی از آنها در موضع مقابله با نظام قرار گرفتند.

بهر حال گسترش مسجد جمکران از همین ایام اغاز شد و در وهله ی اول خریداری زمینهای اطراف مسجد که بیشتر انها زراعی بوده و متعلق به اهالی روستای جمکران بود، با توجه به ویژگی افراد این روستا که در ابتدای مطلب ذکر ان رفت، با مشکلات عدیده و فراوانی روبرو شد که البته همچنان ادامه دارد.

بطور مثال در یک مورد، مالک یکی از املاک مستقر در طرح توسعه، حتی به قیمت از دست دادن تمام راههای ورودی به ملک خود که شامل چندین باب مغازه بود، حاضر به فروش  ملک خود نشد و یا در موردی دیگر که سال پیش اتفاق افتاد، یکی از کشاورزان با خوابیدن روبروی غلتک پیمانکار توسعه طرح که مشغول آسفالت پارکینگ جدید مسجد بود، عملا در استانه نیمه شعبان، این طرح را دچار وقفه طولانی نمود.

نکته بسیار عجیب دیگر در این مورد، سند خوردن تمامی زمینهای خریداری شده بنام متولی آنروز مسجد و نه خود مسجد است که حتی با وجود مشکلات اخلاقی پیش امده برای وی که منجر به برکناری وی از سمت مدیریت اوقاف قم و آبروریزی فراوان در رسانه ها شد، ایشان همچنان در امور مسجد جمکران بصورت اشکار دخالت داشته وحتی متولی امور حقوقی مسجد نیز هست.البته بیشترین درگیریهای اهالی جمکران با این شخص بوده و هست که حتی در یک مورد منجربه  جراحت شدید این شخص شد و البته در عوض امکان استفاده اهالی روستای جمکران از مسجد جمکران عملا از انها سلب شد و حتی در شام غریبان عاشورای چند سال پیش ،به دستور همین شخص درب مسجد بر روی دسته جات سینه زنی اهالی جمکران بسته شد.

 با توجه به این موضعگیریها، خلا مدیریتی و عدم انسجام کافی در امور اجرایی مسجد، اداره اوقاف از امور مدیریتی مسجد کنار گذاشته شد و بجای ان تشکیلات تولیت متولی تمامی امور مسجد گردید که البته مستقیما زیر نظر دفتر رهبری فعالیت می نمایند.در 17 بهمن ماه 79، شیخ ابوالقاسم وافی، نماینده وقت مردم یزد در مجلس خبرگان رهبری، به عنوان تولیت مسجد منصوب شد.در حکم ایشان که از طرف رهبری امضا شده است، همه مراکز و سازمانها ملزم به مساعدت در  راه خدمت بیشتر به این پایگاه عظیم تشیع شده اند.