ارتباط با ما

درباره آزادگی

شماره جدید

مسئله ملی و فدرالیسم

بایگانی

حقوق بشر

دانشجو

قولها. یا به زبانی ساده تر ،  زندگی در واقع عملی ساختن خط است. زمانی که فرد در متن چنین فرهنگی ( متاثر از ادیان توحیدی) بدنیا می آید و پرورش می یابد ،  تولد و مرگ مطابق خط مقدس می شود. این امر  بدیهی می شود و پرسشی را برای معتقد به آن ایجاد نمی کند. 

به طور مثال شهادت که مرگ برای قانون الهی یا همان خط الهی است، یکی از محوری ترین مفاهیم موجود در مسیحیت، یهودیت و اسلام است. چنین مرگی نه تنها زشت و ناپسند نیست ، بلکه مشروعیت الهی دارد. به زعم آسمَن ، چنین مرگی در توحید انحصاری ( جز او خدایی نیست) قابل تصور است. از نظر آسمَن ، کلیدی ترین زبان خشونت در توحید انحصاری ، مسئله ارتداد و به عبارت دیگر اجازه نداشتن تغییر دین در این ادیان است.

به این معنا که این نوع تصور از توحید ، تما می ابعاد زندگی انسان را در قید و بند خود می گیرد و برای آن برنامه دقیق وجود دارد. شاید اشتباه نباشد که در چنین متن فرهنگی است که اصولا آزادی فردی نه درک می شود ، و نه انسان به آن خود آگاه است و لذا به  نیازضروری انسان تبدیل نمی شود. حتی بر عکس، آزادی فردی تابو و بر خلاف اخلاق تعبیر می شود. چرا که همه چیز از قبل توسط خرد الهی تنظیم و تعیین شده و  در نتیجه نمی توان مطابق خرد فردی عمل کرد. لذا عبور از آن گناه بزرگی است.

 از نظر آسمَن دینامیک و پتانسیل خشونت در زبان مقدس ( که ناشی از زبان و استبداد شرق باستان است) توسط بنیادگراها مورد استفاده قرار می گیرد و با ایجاد رعب و وحشت از دنیای دیگر از یک طرف و پاداش و تطمیع در بهشت و رضایت الهی از طرف دیگر ، توده ها را به زیر نفوذ خود می آورند.

در نتیجه منبعی شده است در جهت  مبارزه برای قدرت سیاسی. قدرت سیاسی که در متن الهی (وحی) مشروعیت یافته است و با مفهوم حقیقت ارتباطی نا گسستنی دارد و در آن مرگ انسان ( هم مردن و هم کشتن) مقدس می شود.

از دوران روشنگری ما با تغییر طبیعت علم روبروئیم. علمی که بر اساس شک و تردید در میراث فرهنگی و  اسطوره های تاریخی و به عبارتی شک در آنچه که ما حقیقت می پنداشتیم.

با گسترش علم و توسعه روش های علمی و تشکیل حوزه عمومی و مشارکت انسان ها در تولید و مصرف اطلاعات، شناخت ، معرفت و علم  نه تنها مرز نمی شناسد که شناخت فردی و فردیت را نیز دچار تحول عظیمی می کند. آنجا که حوزه شناخت فردی مجال رشد می یابد ، خدا و شناخت خدا از کتاب مشخص ، صحافی شده  بیرون می آید و متکی بر علوم روز ، خود را بازسازی می کند.

به این معنی که خدا و تصوری از او داشتن ، وابسته به شناخت فردی و توسعه علوم ، و در نتیجه در حال تغییر است. در این وضعیت تعریفی که با تکیه بر علم و روش علمی می دهیم ، تعریفی از واقعیت است و نه تعریفی برای واقعیت ، یعنی تعریفی که ما بر تن حقیقت و واقعیت می پوشانیم.

حرکت و  چرخش مجدد از  یکتا پرستی در مفهوم انحصاری آن به سمت  میلیونها (چند ) خدایی ( شامل گرا)  و پذیرش و احترام به شناخت فردی از خدا ، در واقع نقطه اوج  پختگی چند خدایی در عین تک خدایی است.

علم توحید یا به عبارتی شناخت خداوند انتهای علوم است. آنجا که رشد علم به نهایت می رسد و کامل می شود و ندانسته ها ، دانسته می شود و هر بار که امری ناروشن ، روشن می شود ، از بار مسئولیت ( انسان گونه ) خداوندی در زندگی بشری کاسته می شود و از حوزه عمومی قدم به قدم عقب می رود و در جایگاه وزین خود می نشیند. آنجا در آن قله رفیع علم بشری است  که می توان تصوری کم و بیش از خدا و نه برای خدا داشت. 

1)   kulturelle Gedächtnis

2)   inklusiven Monotheismus

3)   C. S Lewis

4)   Echnaton von Amarna

5)  انقلاب دینی اخناتون این بود که همه خدایان را از بین برد و تنها یک خدا(نور) را گذاشت به نام آتون. او در 6 سال اول حکومت خود ، رادیکال و با یک عمل انقلابی خشونت آمیز ، کل سیستم فرهنگی- اعتقادی مصر را از بالا تغییر داد ، اقدام او به شکست انجامید و درنتیجه در حافظه جمعی خود مصر باقی نماند .

اما با موسی از مصر خارج شد. از نظر آسمَن چنین اقدامی شوکی برای جامعه انسانی آن زمان مصر بود که به خدایان خود بسیار وابسته بودند و در مدت کوتاهی فروپاشی خدایان ، نظم اجتماعی و جهان بینی خود را به چشم می دیدند.  مذهب توحیدی یا همان یکتا پرستی ایده مصریان بود . موسی و نام او نیز مصری بود و نه عبری. موسی در زبان باستانی مصر، به معنای کودک است.

این نام در بسیاری از بنا های مصر که در قرون ما قبل تولد موسی ساخته شده اند ، دیده می شود. اما در تورات آن را به گونه ای دیگر یعنی--  کودکی که از آب گرفته شده است--  تفسیر کردند . منشاء داستان کودکی موسی را روایت سارگون آکاد می دانند. داستان ساراگون که بر الواح گلین و سنگی که به فرمان خود او نوشته شده است ، متعلق به 24 قرن قبل از میلاد مسیح می باشد ،( در حالیکه موسی 13 قرن قبل از میلاد مسیح می زیسته است. ) برای مطالعه بیشتر به زبان فارسی می توانید به کتاب محمد رضا فشاهی. اندیشیدن فلسفی و اندیشیدن الهی –عرفانی ص. 165-173 و سایر منابع دیگر؛ از جمله

 Jan Assmann 1998 , Moses der Ägypter, Entzifferung einer Gedächtnisspur, Carl Hanser Verlag.

Or, Moses the Egyptian. The Memory of Egypt in Western Monotheism. Harvard University Press, Cambridge Mass. 1997

Sigmund Freud 2006; Der Mann Moses und die monotheistische Religion, Fischer Taschenbuch Verlag,

Or Moses and Monotheism, Sigmund Freud, Vintage Books.

6)   exklusiver Monotheismus

7)   ( Exodus 32,6-28 ).

8)   ( Deuteronomium 13, 7-12 ). 

9)   Othmar Keel, Schweiz,  Othmar. Keel, “ Monotheismus “ - ein göttlicher Makel ? , in: Neue Züricher Zeitung 68 , 30/31.  10.2004 

10)                  Salomo 

http://chubin.net/2007/09/17/172/#respond

11)      Deuteronomium: Das 5. Buch Mose 

12)                 Theokratie

13)           Demokratie

14) اندیشیدن فلسفی و اندیشیدن الهی –عرفانی- از محمد رضا فشاهی. نشر باران . استکهلم 2004. ص 159

15 )   Spekulative Vernunft

16)   Herbert Schnädelbach, 2007, Vernunft. Verlag Reclam. S. 15-30

      17)  Jan Assmann 2003, Die Mosaische Unterscheidung, oder der Preis des           Monotheismus.        Edition Akzente Hanser. S. 121

      18)  Informativ

      19) Performativ

  مطالب فوق با تکیه بر کتاب های یان آسمن بخصوص کتاب زیر تحلیل شده است. *

Jan Assmann 2004, Monotheismus und die Sprache der Gewalt. Wiener Vorlesungen, Picus