|
شماره جدید |
|
تاریخ و ... از طرف روحانیون با مخالفت روبرو می شد . مدارس جدید نمایانگر گسست آگاهانه از گذشته بود و نظام آموزشی را از زیر سلطه روحانیون خارج می کرد و از این جهت تکفیر می شدند پس از شکست های ایران از روس ؛ عباس میرزا و بسیاری از اصلاح طلبان طرح نمودند که از این پس هم دولت های عالم یا باید مثل دولت های اروپایی منظم شوند و یا تحت استیلای قدرت های اروپایی در آیند و لذا اقدام به ترویج دانش و علوم و مدارس جدید که خارج از حیطه اقتدار روحانیون قرار داشت برآمدند زیرا روحانیون علم را مشتمل بر علم فقه می دانستند و علوم جدید را بمثابه کفر بحساب می آوردند . ملکم خان : " در زمان شاه طهماسب (در قرن شانزدهم .م ) دولت بر اساس استعداد طبیعی و هوش فطری اداره می شد اما امروز ؛ شالوده کشورهای مدرن علم و مهارت های جدید است ایرانیان اگر بخواهند پیشرفت کنند چاره ای جز آموختن مهارت های جدید ندارند " این عقیده که اصلاح آموزشی پیش شرط اصلاح اجتماعی و سیاسی است نتیجه افزایش گستره و سرشت درک "عقب ماندگی " ایران بود اصلاح طلبان و مبارزین دوران مشروطه و اصلاح طلبان به ضرورت نوسازی بنیادی نهادهای سیاسی ایران پی برده بودند میرزا حسن خان رشدیه ابتدا مدرسه رشدیه را در تبریز دایر نمود اما روحانیون از تأسیس آن در تهران جلوگیری بعمل آوردند با وجود این واقعیت که رشدیه از عنایت مظفرالدین میرزا نایب السلطنه برخوردار بود و مجوز تأسیس مدرسه را در جوار یک مسجد گرفته بود باز هم مورد تهاجم واقع می شد هنگامی که نایب السلطنه در تهران بود سید علی آقا یزدی هنگام وعظ در یک مسجد ؛ مدرسه رشدیه را به ضد اسلامی بودن متهم کرد جمعیت از مسجد به حرکت در آمد و به مدرسه رشدیه حمله ور شد و آنرا ویران کرد . آیت الله رئیس السادات هم فتوای بدعت گذاری علیه میرزا حسن صادر کرد و نهایتا مدرسه را ویران و یک دانش آموزش را هم کشتند مخالفان ؛ میرزا حسن رشدیه را به بابی و بی دین بودن متهم می کردند و می گفتند مقصود از این مدرسه ترویج ضدیت با اسلام و احکام اسلامی است . رشدیه پس از تعطیلی مدرسه از ترس جانش به مشهد فرار کرد . در مشهد تلاش کرد مدرسه رشدیه را راه اندازی کند اما طلاب آنرا ویران و میرزا حسن را از مشهد اخراج کردند اما با توجه به تغییراتی در شهر تبریز ؛ وی مجددا به آنجا بازگشت مدرسه را بازگشایی اما مجبور به ترک تبریز شد اما وی دست بردار نبود و پنج تا هشت بار ؛ ترک تبریز و بازگشت مجدد وی تکرار گردید (مونیکا ام رینگر : آموزش ؛ دین و گفتمان اصلاح فرهنگی در دوران قاجار صص 5-174 ) پس از بسته شدن مدرسه رشدیه ؛ مدرسه تربیت راه اندازی شد تنها پس از چند ماه از گشایش مدرسه ؛ حاج سید محمد یزدی (طالب حق) هنگام موعظه در مسجدی در تبریز مدرسه را محکوم کرد مؤسسان مدرسه را کافر و بی دین خواند او فتوای داد که هر کس که فرزندش را به مدرسه بفرستد مهدورالدم است و دیگر مسلمان بحساب نمی آید و مدرسه به اجبار تعطیل شد ( ص 193) برنامه آموزشی مدرسه جغرافیا و زبان های ایتالیایی و فرانسه بوده است . سه مدرسه لقمانیه پس از چهار سال فعالیت با فتوای مراجع روحانی تعطیل شدند . سپس میرزا حسن رشدیه در تهران با حمایت میرزا علی خان امین الدوله به تأسیس مدرس رشدیه اقدام نمود ؛ اما مدارس با نظام آموزشی نوین دخترانه ؛ تنها پس از پیروزی مشروطیت در تهران راه اندازی گردید . میرزا نصرالله بهشتی ملک المتکلمین مدرسه ای در اصفهان دایر نمود که دوام نیاورد و تعطیل کردند ملک المتکلمین بابی و بدعت گذار خوانده شد و از شهر اخراج شد . ص 197 " تا سال های 1340 ببعد نیز تغییر در دروس حوزه های علمیه و گنجاندن یادگیری زبان خارجی جزو کفر محسوب می شد و قاطعانه رد شد" (مطهری مرتضی ؛ بحثی درباره مرجعیت و روحانیت صص 187-188) پذیرش سخت افزارهای مدرنیته توسط روحانیت روحانیت در اثر مرور زمان دستاوردها و نتایج ابزاری مدرنیته را بدون پذیرش فلسفه و روح مدرنیته - که پدید آورنده ابزارهاست - را پذیرفت . جهت گیری مخالفت روحانیت با مدرنیته و نظام آموزشی آن از مراحل مختلفی عبور کرده است . همانطور که تشریح شد ابتدا ممانعت از تشکیل مدارس با سبک آموزش نوین که دروس تاریخ؛ جغرافیا و زبان خارجه را تدریس می شد شروع گردید؛ در این راستا پدیده ها و دستاوردهای مدرنیته در عرصه سخت افزاری اعم از تلفن ؛ رادیو ؛ تلویزیون ؛ واکسیناسیون ؛ سینما و غیرو مشمول تحریم می گردید. از نظر روحانیون موضوع واکسینانسیون با موضوع اراده آزاد در برابر تقدیر الهی قرار می گرفت و بهمین خاطر با تلاش اروپائیان برای واکسیناسیون مخالفت شد بنظر آنان تئوری نظریه مرکزیت خورشید و گردش زمین همانند دادگاههای تفتیش عقاید در قرون وسطی در اروپا نیز مردود و مخالفت با قرآن شمرده شد در مراحل بعد با دستاوردهای مدرنیته اعم از ماشین ها و ابزارهای ارتباطی ؛ علوم پزشکی و غیرو کنار آمدند ؛ بطوریکه دیگر آیت الله های 80 و 90 ساله نیز برای معالجه چشم خود بر هواپیما سوار و راهی اسپانیا و یا دیگر کشورهای توسعه یافته می شدند اما نسبت به محتوای فلسفی ؛ دستگاهها و نظام های مدرنیته و دستاوردهای اجتماعی آن اعم از دمکراسی و آزادی و پلورالیسم و تأکید بر عقلانیت انسان و تدوین راهکارهای اجتماعی – اقتصادی مدرنیته همچنان مورد تحریم و بر ضد دین و کتب مقدس و خدا می دانند آنها در رد محتوای مدرنیته با سلطنت پهلوی هماهنگ بودند بطوریکه علت سقوط پهلوی را می توان در بسط و گسترش دستاوردهای مدرنیته و رد جهت گیری فلسفی و اصول پایه ای آن دانست که باعث گسترش تضادها ؛ تناقضات و تعارضات اجتماعی گردید و با بروز بحران های اقتصادی – اجتماعی بنیاد گرایان روحانی با همیاری و همکاری امپریالیسم غرب توانستند از فرصت استفاده کرده و جامعه ایرانی را به دهه های قبل بر گردانند امری که در ماهیت خود تضادها و تعارضاتی را منجر خواهد شد و نظام ولایت فقیه و حاکمیت ارتجاعی روحانیت نیز بهمراه آن راهی زباله دان تاریخ خواهد شد. تحولات ژرفی که نمودهای آن عیان شده و باعث تغییر جهت گیری کشورهای مختلف در مقابل نظام ولایت فقیه شده است. البته تا زمانی که ماهیت وجودی نظام بنیاد گرایی سود های سرشاری را نصیب کشورها بزرگ و امپریالیستی نماید از آن استفاده خواهند کرد همچنان که در همین چند ماه اخیر در سال 2010 و در حین بحران عمیق اقتصادی هشت ساله در آن کشورها ؛ قراردادهای فروش تسلیحات نظامی به ارزش حدود 120 میلیارد دلار بین آمریکا و کشورها عربستان سعودی و دیگر کشورها حاشیه خلیج فارس منعقد شده و تنها |