| اطلاعیه و پیامها | لینک ها | مقالات | شماره جدید |
|
بایگانی |
|
الذين سبقونا بالايمان و لاتعجل فی قلوبنا غلاللذين آمنو ربنا انک رئوف رحيم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرين. والسلام عليکم. راز و نياز با پيامبر، که در عيد غدير هم خوانده می شود. کليک کنيد . خلاصه ای از خطبه غديّريه امام علی(ع) نوشته محمد ــ ف ــ ميبدی علی (ع) در خطبه عيد غدير خود که خوب است آن را خطبه غديريه بناميم به تفسير و تحليل اين رويداد عظيم تاريخ پرداخت. معرفی اين خطبه که در گوشه و کنار برخی از کتابهای ادعيه و روايت در غربت به سر می برد و بررسی سند و کتابشناسی آن و شرح پاره هايی از آن، موضوع اين جستار است. ممکن است افراد بسياری در طول تاريخ از حادثه غدير و اهميت آن سخن گفته و از آن تعاريفی ارائه داده باشند، اما هيچ يک از اين سخنان نمی توانند بيانگر عظمت و شکوه غدير باشد، زيرا تنها کسانی می توانند تعريف جامع از وقايع و حوادث عرضه نمايند که خود پديد آورنده آن باشند. تنها زيبنده خدا، پيامبر(ص) و علی(ع) است که غدير را به بهترين شکل معرفی نمايند. پيامبر به دستور خداوند سبحان حادثه غدير را در ميان دو نزول قرآنی قرارداد: ابتدا فرمود: ياايها الرسول بلغ ما انزل اليک من ربک، و افزود: وان لم تفعل فما بلغت رسالته(مائده،۶۷) و پس از معرفی علی(ع) به وسيله پيامبر(ع) با جمله من کنت مولاه فهذا علی مولاه، خدا نيز فرمود: اليوم اکملت لکم دينکم واتممت عليکم نعمتی ورضيت لکم الاسلام ديناً(مائده،۳)؛ يعنی واقعه غدير، اکمال دين، اتمام نعمت و موجب رضايت و خوشنودی خداست و روز غدير ظرف زمانی اين ارزشها معرفی کرد.علی(ع) نيز در خطبه عيد غدير خود که خوب است آن را خطبه غديريه بناميم به تفسير و تحليل اين رويداد عظيم تاريخ پرداخت. معرفی اين خطبه که در گوشه و کنار برخی از کتابهای ادعيه و روايت در غربت به سر می برد و بررسی سند و کتابشناسی آن و شرح پاره هايی از آن، ضروری است. جريان غدير، تنها رخدادی تاريخی و يا گذرگاهی جغرافيايی و يا بحثی روايی و يا مسئله ای سياسی نيست و حتی به رغم تصور عموم، حدّ فاصل ميان شيعه و سنی در مسئله امامت نيست؛ زيرا اختلاف نظر ميان اين دو فرقه بر سر وقوع حادثه تاريخی غدير، يا صدور روايت آن و يا لزوم وجود امام و رهبر نيست، که همگان بر آن ها اتفاق نظر دارند؛ آنچه در اين رهگذر مورد نقض و ابرام فريقين است، لزوم تنصيصی بودن نصب امام و ولیّ به همان وجه که در نبوت و رسالت است، می باشد. بنابراين، غدير، نه تاريخ است، نه جغرافيا، نه روايت است و بحث درايت ، و نه سياست و حکومت، بلکه ولايت است و ولايت. به عبارت ديگر غدير سر فصل عقيده ای است که سرچشمه همه طاعت ها و نمود همه رسالتها و نبوت همه انبيا است. غدير کلمه ای است که پيشوندش لاهوت و رسالت، و پسوند آن امامت و ولايت است. غدير جمله ای است که مبتدای آن توحيد، خبرش معاد و قيامت و ربطش ولايت است پس بر ماست که با درک ربط بين توحيد و نبوت و ولايت همه عقايد، اخلاقيات و اعمال خود را با ولیّ (صراط مستقيم مجسم) بسنجيم و بر وفق آن گام برداريم: خلاصه جريان غدير نوشته علامه امينی هنگامی که به راويان حديث غدير می‌نگريم ، در مرتبه نخست نام اهل بيت گرامی رسول خدا (ص ) يعنی امام‌علی(ع) ، فاطمه زهرا(س) ، امام حسن(ع) و امام‌حسين(ع) ديده می‌شود و در مرتبه بعدی نام حدود ۱۱۰ تن از صحابه پيامبراسلام به چشم می‌خورد که در اين ميان ، نام افرادی شاخص از ميان صحابه همچون : ۱ـ ابوبکر بن ابی قحافه ۲ ـ عمر بن الخطاب ۳ـ عثمان بن عفان ۴ ـ عايشه بنت ابی‌بکر ۵ـ سلمان فارسی ۶ ـ ابوذر غفاری ۷ـ عمار ياسر ۸- زبير بن عوام ۹ـ عباس بن عبدالمطلب ۱۰- ام سلمه ۱۱- زيد بن ارقم ۱۲- جابربن‌عبدالله انصاری۱۳ـ ابوهريره ۱۴ـ عبدالله بن عمر بن الخطاب و . . . توجه آدمی را به خود جلب می‌کند که تمامی آنان در محل غدير حاضر بوده‌اند و حديث غدير را بدون واسطه نقل نموده‌اند. سپس در ميان تابعين (۵ حديث غدير از ۸۳ تن از تابعين نقل شده است که از جمله آنان می‌توان به : ۱ـ اصبغ بن نباته ۲- سالم بن عبدالله بن عمر بن الخطاب ۳ـ سعيد بن جبير ۴ ـ سليم بن قيس ۵- عمر بن عبدالعزيز(خليفه اموی) و . . . اشاره نمود. پس از تابعين ، در ميان علمای اهل تسنن از قرن دوم تا قرن سيزدهم ، ۳۶۰ تن ، حديث غدير را در آثار خويش نقل نموده‌اند که ۳ تن از صاحبان صحاح سته ( صحاح ششگانه) و دو تن از پيشوايان فقهی اهل تسنننيز در شمار اين بزرگان جای دارند. در بين محدثين و علمای شيعه نيز افراد فراوانی حديث غدير را در کتب مختلف ، روايت نموده‌اند ، که تعداد دقيق آنان مشخص نيست. از اين انديشمندان می‌توان به : ۱ـ شيخ کلينی ۲- شيخ صدوق ۳ـ شيخ مفيد ۴ ـ سيدمرتضی و . . اشاره نمود. بنا بر آنچه که ذکر گرديد ، در ميان بزرگان و محدثين اهل سنت و به دنبال دقت آنان بر روی راويان و طرق متفاوت نقل حديث غدير، انديشمندان بسياری ، حديث غدير را حديثی حسن و عده کثيری روايت غدير را روايتی صحيح دانسته‌ان و حتی در نزد عده‌ای از بزرگترين صاحبنظران اهل تسنن ، با توجه به شمار فراوان راويان و طرق متعدد نقل حديث ، که روايت غدير دارد ، آنرا حديثی متوات ذکر نموده‌اند . علما ، بزرگان و محدثين شيعه نيز بالاتفاق ، غدير را حديثی متواتر می‌دانند. براين اساس و بر طبق آنچه که گذشت ، به خوبی آشکار می‌گردد يکی از مهم ترين وقايع تاريخ پر فراز و نشيب اسلام که در بين عامه مسلمانان ، واقعه‌ای مسلم ، پذيرفته شده و قطعی تلقی می‌گردد، واقعه غديرخم است. از منظری ديگر ، آنچه که بر گونه غدير، رنگ جاودانگی می‌زند ؛ و اهميت اين واقعه را مضاعف می‌گرداند ، نزول ۲ آيه از قرآن‌کريم ، يکی آيه ۶۷ سوره مائده و ديگری آيه ۳ سورة مائده، در ارتباط با اين رويداد بزرگ است که برطبق نظر مفسران نام‌آور شيعه و سنی، شأن نزول اين آيات ، مربوط به واقعه غديرخم می‌باشد . هنگامی که کمی بيشتر در مقايسه مفاد اين آيات و لحن آنان با ساير آيات قرآن‌کريم می‌انديشيم ، در می‌يابيم اگر نگوئيم چنين آهنگ کلامی در ميان ساير آيات بی‌نظير است، لااقل کمتر آيه‌ای را می‌توان يافت که مضامين و لحنی شبيه به اين دو آيه داشته باشد. طبيعی است هر مسلمان هنگامی که در تلاوت قرآن بدين دو آيه می‌رسد، شگفت زده از خويش بپرسد اين چه امر خطيری است که عدم ابلاغ آن توسط پيامبر اکرم (ص ) ، زحمات ۲۳ ساله آن حضرت را تباه می گرداند و در اين صورت نبی‌اکرم هرگز رسالت خويش را به مردم نرسانده و وظيفه پيامبری را بجای نياورده است و خداوند متعال به پيامبر خويش وعده داده است که او را در زمينه ابلاغ اين پيام مهم ، حافظ و نگهدار باشد و در مقابل ،ابلاغ به امت و پيروی مردم از آن ، سبب کامل شدن دين و تمام شدن نعمت و رضايت پـروردگار می گردد ؟ پس ديگـر جای هيچ ترديدی باقـی نمی ماند ؛ روزی که ظـرف نزول و ابلاغ اين امر مهم و خطير است، و بدين واسطه روز اکمال دين و رضايت پروردگار محسوب می‌گردد ، دارای اهميت بسزايی در ميان مسلمين خواهد بود. از آنچه که گذشت ، مشخص مي‌گردد علاوه بر مورخان که به تناسب فن خويش (و البته به دليل اثرات و نتايجی که بر پايه اين مطالعه بنا می‌گردد) ، به واقعه غدير نگاهی موشکافانه دارند ، غدير از آن جهت که حديثی قطعی و متواتر است و کار يک محدث ، شناسائی احاديث معتبر و دقت بر روی مفاهيم آنهاست، مورد توجه محدثين است و دارای جايگاهی ويژه در کتب مختلف حديث می‌باشد. از بعد نزول ۲ آيه ويژه از قرآن کريم دربارة اين واقعه که القاء کننده مفهومی منحصر بفرد و دارای لحنی کم‌نظير در ميان ساير آيات است ، غدير منشأ بحث های گوناگونی در کتب تفسيری می‌باشد . با تکيه بر مفاهيم اين آيات و اثرات شگرف اعتقادی مترتب بر آن ، اين واقعه منظور نظر مخصوص متکلمان واقع گشته است . حتی لغويين نيز توجه خاص خويش را به اين رويداد مهم معطوف داشته‌اند و به هنگام شرح و توضيح کلمه غديرخم (که نام محلی است) ، به اصل اين رويداد اشاره نموده‌اند. اديبان و شعرای بسياری در ميان امت اسلامی در طول ۱۴ قرن، از همان لحظه وقوع و در همان صحنه
|